Stedenreizen

Hoewel Milaan tegenwoordig als modehoofdstad van Italië wordt beschouwd, liggen de hoogtijdagen van de Italiaanse modegeschiedenis in Florence. Van Piazzetta Calamandrei tot aan Via dei Serragli kun je nog altijd zien, ruiken en voelen hoe deze stad in de jaren ‘50 een voortrekkersrol vervulde voor design appassionati. Elke tweede zondag van de maand begeven vintage liefhebbers zich naar de markt op Piazza Santo Spirito om te snuffelen tussen de grote stapels kleding.

Direct om de hoek, in de zuidelijke vleugel van het Palazzo Pitti, bevindt zich een grote designcollectie in het Museum voor Kostuum en Mode. Het werd opgericht in 1983 en was het eerste Staatsmuseum in Italië dat werd gewijd aan de sociale en culturele geschiedenis van mode. Modetrends uit de achttiende eeuw worden tentoongesteld naast meer hedendaagse kledingstukken. Toch is het museum niet de enige plaats waar men iets kan leren over de Europese modegeschiedenis.

Verspreid over de stad zijn verschillende vintage winkels te vinden waarvan de eigenaressen een duidelijke visie hebben over de bestemming van hun kledingcollecties. Zij maken onderscheid tussen verkoopbare kledingstukken en objecten die ze liever behouden en op veilige afstand exposeren om in de toekomst aan musea te schenken. Zodoende willen ze een nieuwe generatie mode liefhebbers inspireren. Op die manier overstijgen zij de titel van vintagewinkel en worden ze een echt designmuseum. Ik interviewde de eigenaressen van drie winkels.

Stella’s familiebedrijf, ook Franse vintage

De eerste zaak van onze winkelroute is Giratempo. Deze verborgen designwinkel opende vier jaar geleden haar deuren na jarenlang kleding te hebben verkocht op verschillende modebeurzen in Italië. Deze kleine winkel bevindt zich op de Piazzetta Calamandrei, waar Stella en haar man Cesare je naar beneden leiden langs een smalle trap die afdaalt in een kelder. De muren zijn bedekt zijn met leren jasjes en paillettentopjes. Onderaan de trap bevindt zich de daadwerkelijke tentoonstellingsruimte: een verzameling handgemaakte designerstukken, zoals een ganzendonsjas van Versace en hoge stiletto's van Pucci.

De meeste stukken zijn te koop, maar er zijn ook een paar topstukken die Stella tentoonstelt om Franse vintage liefhebbers aan te trekken. Bijvoorbeeld een klein Frans korset uit het begin van de jaren 1900, waarmee ze haar klanten de gloriedagen van de Franse designgeschiedenis laat zien. Stella laat u graag de gedetailleerde kantstructuur en de kwetsbare binnenvoering van Le Cristal Defusé zien. Giratempo is een klein familiebedrijf; wees niet verbaasd als Pietro, de broer van Stella, u de weg wijst. Op deze manier is de winkel typisch Florentijns: een stad waar families al eeuwenlang heersen en waar Stella, Cesare en Pietro nog vele jaren zullen heersen.

Beatrice en Bardini

Voor wie interesse heeft in de tijden van vóór 1900, is de antiquariaat Recollection by Albrici een goede plek. Het is moeilijk om dit designerparadijs te omschrijven als een vintage winkel, het laat zich beter karakteriseren als klein antiek modemuseum. Niet alleen heeft Beatrice Albrici, de eigenaresse van de winkel, enkele jaren geleden een groot deel van haar collectie uitgeleend aan een tentoonstelling over Emma Bardini (1883-1962) in Museo Stefano Bardini, maar zij is ook van plan om in de toekomst veel van haar objecten aan Italiaanse musea te schenken. Bijvoorbeeld deze prachtige zwarte jurk, die door Christian Dior op maat werd gemaakt voor de achttiende verjaardag van een vriendin van Beatrice. Beatrice wil met haar collectie een nieuwe generatie designstudenten en andere modeliefhebbers inspireren en onderwijzen.

De hoogtijdagen van de Italiaanse mode-industrie lagen tussen de jaren vijftig en de jaren tachtig, met namen als Valentino, Ferragamo en Pucci. De experimentele ontwerpen van deze designers zijn hier terug te vinden. Volgens Beatrice is de creativiteit van de Italiaanse modeontwerpers na deze periode sterk achteruitgegaan. In de jaren zeventig, de tijd waarin Beatrice opgroeide, voelde de industrie al snel de effecten van de Amerikaanse consumptiemaatschappij, die in de Italiaanse kledingindustrie zijn intrede deed. De Italiaanse ragazzi wilden niet langer de verfijnde en gepolijste Italiaanse look, maar verlangden naar het model van de Amerikaanse schoolkids. Het duurde niet lang voordat ze rondliepen in losse denim spijkerbroeken en een pilotenbril van Ray-Ban die op het puntje van hun neus rustte. Een van Beatrice's lievelingsstukken is dit antieke gilet uit het Frankrijk van de jaren 1770, de tijd van Marie Antoinette (1755-1793). Volgens vroegere eigenaars werd dit delicate handgemaakte gilet met bloemen gedragen door de laatste generatie van de familie De' Medici.

Vintage uit de 70’s van Daniela,

Een manier om je vintage hunt te beëindigen is door langs te gaan bij de kleurrijke winkel Il Vintage del Buttero in de Mercatino delle Pulci. In tegenstelling tot Beatrice van Albrici is Daniela's favoriete modetijdperk de jaren zeventig. Ze houdt van de kleuren, geuren en frivoliteit van deze periode, en ze herinnert zich nog de geur van haar eerste kleding zoektocht toen ze 15 jaar oud was. Daniela raakte geïnspireerd door alle verschillende regio's waar ze woonde, van Piemonte tot Sicilië en in het hart van Toscane, waar ze momenteel woont. Hoewel Daniela's grootste passie de meer recente designgeschiedenis is, vindt u in haar winkel ook een paar bijzondere schoenen uit het Victoriaanse tijdperk en enkele borduurwerken uit de jaren ´30.

De eigenaressen van deze vintage winkels annex designmusea kunnen worden gezien als hedendaagse culturele bemiddelaars tussen de mode-industrie en het culturele erfgoed van musea. Laat het inspireren om ook even onder te dompelen in de rijke Europese modegeschiedenis.