Ik zit tegenover James Bradburne in 2021, 5 jaar nadat hij werd aangesteld als directeur van Pinacoteca di Brera. De directeur drinkt koffie met een elegant geklede vrouw en een Italiaanse man gekleed in het outfit van de Milanees, donkerblauw pak, hoogwater pantalon en een door zijn moeder gestreken wit overhemd, waaronder hij ongetwijfeld een warm hemd draagt, Alles uiteraard zonder das want met das is een aanduiding van rangorde.
Vergelijk nu hotelprijzen in Milaan
Ook al herinnerde ik me zijn naam niet direct op dat moment, ik wist instinctief dat het om een belangrijk persoon betrof. Terug op kantoor lees ik in het archief het bericht terug uit 2016, een artikel over de heropening in dat jaar. In Milaan wisten de mannen en vrouwen op het Ministerie van Cultuur goed wie ze binnenhaalden. Als museumdirecteur had hij hier en daar in de wereld al een aantal mensen geërgerd, als laatsten waren dat de bureaucraten in Florence van het Palazzo Strozzi.
Bradburne wilde wel een nieuwe uitdaging aan, iets waar het begrijpen van het hoe en waarom van kunst belangrijker werd gevonden dan de aantallen toeristenstromen zonder noemenswaardige interesse in waar ze naar kijken. Die uitdaging vond hij een aantal jaren terug, toen de Italiaanse regering in uiterste wanhoop 20 museumdirecteuren ontsloeg en internationaal op zoek gingen naar plaatsvervangers voor de vaak in meer dan één betekenis noodlijdende musea.
Overgave aan kleur en contrasten
Sinds de renovaties is dit mijn eerste bezoek aan de di Brera, de zalen zijn geheel anders ingericht, weg witte muren van weleer, nu in prachtig Pruisisch blauw bijvoorbeeld in zaal 6, waar o.a. een van de meesterwerken van di Brera hangt, ´De Dode Christus´ van Andrea Montegna. Terwijl ik online nazocht in welke zaal ik moest zijn, ontdekte ik tegelijk de website van Pinacoteca Brera die net als het museum zelf een metamorfose heeft ondergaan. Het is een verrukking om de hele collectie online te zien en de uitmuntende zoekmachine te gebruiken die alle werken op diverse manieren catalogiseert. De kleuren van de galerij zijn krachtig in contrast met zelfs de oudste religieuze relikwieën uit de collecties, de gedurfde kleuren spatten van de wand, in de omschrijvingen nodigen ze je ook uit dichter bij te staan en de details te registreren tot aan de penseelstreken toe. Het museum ligt op loopafstand van het metrostation Montenapoleone, je loopt het in ongeveer 10 minuten. De verwijzingen naar Napoleon zijn overigens niet toevallig. Milaan was de hoofdstad van de Napoleontische Italiaanse Republiek. Napoleon als Mars de vredestichter is ook de eerste die je zult tegenkomen wanneer je de Piazza van de Brera overloopt naar de brede trappen die toegang geven tot de collectie van het museum en daar links van het mooie nieuwe museum Caffè Fernanda.
Een museum van Bradburne met sidekick Kafka
Bradburne is in Nederland bekend omdat hij de stuwende kracht was achter het New Metropolis (nu NEMO) museum in Amsterdam, het door Renzo Piano ontworpen schip wat geen schip is. En omdat hij aan de Universiteit van Amsterdam afstudeerde. Er is niet veel van Amsterdam aan hem blijven hangen, hij kleedt zich nog als een échte Brit zelfs in dit vochtige en warme klimaat. Hij spreekt met een accent in het Italiaans, een accent dat ik moeilijk kan plaatsen, maar in ieder geval iets Engels. Hij spreekt nog steeds Nederlands, natuurlijk na 4 jaar Amsterdam, maar ook "spoken, read & written: French, English Spoken & read: Russian, German, Italian, Dutch" zoals zijn C.V. schrijft - nadrukkelijk dus niet in deze volgorde.
Sinds 2016 is Bradburn dus hard aan de slag gegaan met het Brera museum, een geweldig palazzo met 16 zalen, een historische bibliotheek, een Hortus Botanicus (die nog steeds dicht is anno 2021) en een Observatorium. Dat hij in de tijd dat hij nu directeur is zoveel gedaan kreeg, is een waar wonder te noemen, gegeven de Italiaanse bureaucratie. Bij zijn eerste ontmoeting met de staf van Brera gekscheerde hij dat hij ´ene Franz Kafka´ had aangesteld als zijn tweede man. Het tekende zijn verwachting en ervaring (en gevoel voor humor).
Het Brera is een museum geworden waar de bezoeker centraal staat, niet alleen kunstliefhebbers maar iedereen, inclusief kinderen. De schitterende collectie is mensvriendelijk geëxposeerd. En voorzien van ´labels´! Bradburn staat bekend om zijn labels, die veel meer dan de gangbare summiere informatie geven over schilder en datum, maar ook de opmerkingen en uitleg van anderen weergeeft, een uitleg over wat je ziet, waar je naar kijkt en een vergelijk met een soortgelijk werk van een andere schilder.
De meesterstukken van Brera
De collectie van Brera bevat onder meer schilderijen van Rubens, Rembrandt en van Dijck, maar het zijn vooral de Italiaanse schilders die de hoofdmoot van de collectie vormen. Wie niet geïnteresseerd is in een vrij hoog gehalte aan religieuze en bij tijden lugubere en bloederige middeleeuwse kunstwerken, geniet misschien meer van de reeks schilderen uit de Romantische tijd uit de negentiende eeuw van Ingres en Hayez. De favoriete meesterwerken zijn onder meer "Il bacio", een schilderij uit 1859 van de Italiaanse kunstenaar Francesco Hayez. Het is wellicht zijn bekendste werk. Dit schilderij vertolkt de belangrijkste kenmerken van de Italiaanse romantiek en is de geest van de Risorgimento gaan vertegenwoordigen. Wie zich nog meer in de geschiedenis van Italië wil verdiepen moet ook tijd nemen voor een bezoek aan het museum van de Risorgamento achter de in de Via Borgonuovo. Ook de restauratieafdeling is interessant om te zien, waar grote kunstwerken minutieus worden hersteld en schoongemaakt.
Het Museum van het Risorgimento, gevestigd in het 18e-eeuwse Milanese Palazzo Moriggia, bezit een verzameling voorwerpen en kunstwerken die de geschiedenis van de Italiaanse eenwording illustreren, vanaf de eerste Italiaanse veldtocht van Napoleon in 1796 tot de annexatie van Rome in 1870. Wil je de hele collectie rustig bekijken en niet te lang in de rij staan? Kom dan altijd vroeg voor je reservering. Je hoeft geen reservering te maken als je alleen naar het café van het museum wil gaan.
De meesterwerken van het Pinacoteca di Brera
- De Lamentatie van Christus door Andrea Mantegna - Men zegt dat Mantegna het tussen 1475 en 1501 voltooide. Het portretteert Johannes, Maria en Maria Magdalena die waken over het lichaam van Christus, dat op een marmeren plaat ligt.
- Het Huwelijk van de Maagd door Raffaello Sanzio da Urbino - In 1504 voltooide Rafaël deze afbeelding van het huwelijk van Maria, de moeder van Jezus, en Jozef. Het schilderij bevindt zich sinds 1806 in de galerie, nadat het een paar keer van eigenaar is verwisseld.
- De Madonna met de Cherubijnen van Andrea Mantegna - Dit schilderij stelt een vrouw voor, omringd door vele naakte zuigelingen.
- De Brera Madonna door Piero della Francesca - Francesca maakte dit schilderij tussen 1472 en 1474. Het stelt de Maagd voor, zittend op een troon met een kind in het midden en omringd door "een delegatie van engelen en heiligen". De achtergrond is een kunstzinnig uitgewerkte kerkabsis.
Vergelijk nu hotelprijzen in Milaan
Internationaal Festival JazzMi in Milaan 