Wordt Venetië binnenkort een museum waar je voor betalen moet of gaat de stad alleen nog maar toeristen toelaten die ook van hotels en restaurants gebruik maken. Schoolreisje naar de Dogenstad; kan dat nog wel in deze tijd? Of cruiseschepen die toeristen in pakken van duizend uitspugen op het San Marcoplein. Het zijn vragen waar het gemeentebestuur mee worstelt nu zowel inwoners als mensen die er werken in opstand komen en zo gefrustreerd zijn dat ze letterlijk toeristen aanvallen.
Generatie ´90: de boodschappenwagen als symbool
Generazione ´90 is ontstaan uit een groep jongeren, maar staat nu voor de algemene protestacties die de Venetianen organiseren. Per jaar verdwijnen meer dan 1000 Venetianen omdat wonen in de stad onbetaalbaar is geworden nadat elke huiseigenaar een al dan niet clandestiene B&B runt, terwijl werk alleen in de toeristenindustrie te vinden is. De gewone beroepen en bedrijven die in elke stad deel van de economie uitmaken vertrekken successievelijk uit het stadsbeeld. Er is geen plaats meer voor. Winkels die niet het toerisme dienen verdwijnen en dagelijkse boodschappen zijn niet meer te krijgen, vandaar dat het symbool van G´90 het boodschappenwagentje is geworden.
Massa´s toeristen in historische centra, de steden kunnen het niet aan
Het probleem waar niet alleen Venetië mee te maken heeft, maar ook veel andere beroemde toeristische trekpleisters, zijn de gigantische hoeveelheden mensen die de plekken dagelijks bezoeken en die weinig of niets uitgeven. Want toerisme is goed, maar het moet wel wat opleveren. Want wie betaalt de schoonmaak, het onderhoud, de schade, de openbare diensten, het verwerken van al die massa´s afval die dagelijks wordt achtergelaten.
Niet leuk om aan te denken, maar hoeveel moet het riool alleen al niet kwijt met honderdduizenden bezoekers die allemaal toch wel een keer naar de wc gaan. Mensen die met een fles water en een broodje in de rugzak op het eiland aan wal stappen omdat ter plaatse iets kopen te duur is, leveren niets op, nee die kosten alleen maar geld. Hetzelfde geldt voor de duizenden duurdere klasse toeristen die met cruises Venetie bezoeken, want ook zij slapen en eten niet in de Dogenstad.
Venetië is prachtig, je moet een keer op het San Marcoplein lopen, de duiven voeren of met laarzen aan door de regenplassen ploeteren. De gondels zien manoeuvreren door de nauwe kleurrijke kanalen en met de vaperetto onder de Brug der Zuchten varen. Slenteren langs de mooie winkels, schoenen passen die je nooit zal dragen en een masker uitkiezen voor thuis aan de muur. Je vergapen aan het ongelooflijk mooie Merano glas en een kaarsje branden in de kerk van de heilige Apostelen.
En dan ga je een hapje eten bij die kleine osteria in dat straatje, weet je nog, jawel, achter die kerk met dat plein. Geschiedenis schrijven, je eigen geschiedenis, ik was daar, ik liep daar en voor mij liepen hier edelen, werklui en kunstenaars, eeuwenlang.
De markt met vis, die de nacht ervoor gevangen werd in de lagune, ´s ochtends als de koks hun inkopen doen, dat zie je alleen als je vroeg opstaat. Of de groenten die van het vaste land worden aangesleept, zo groen alsof ze nog niet eens geplukt zijn en tomaten die Caravaggio niet roder kan schilderen.
Moet Airbnb aan banden?
Zelfs al heeft je hotelletje geen uitzicht op het Gran Canal (laten we eerlijk wezen, we zijn op vakantie en vieren geen 25-jarige bruiloft dat zo´n uitgave eenmalig maakt), geniet maar van het uitzicht over de terracotta dakpannen en balkons met waslijnen vol blauwe en groene T-shirts, misschien heb je een bed onder de balken en je gaat naar beneden, daar zit de padrone al te wachten met een geurige cafè, want hij is gelukkig met een tevreden gast.
Zo is Venetië weer de stad die iedereen lief kan hebben. En voor die liefde en die herinneringen mag best iets worden betaald. Maak je bezoek zo waardevol dat je de mooie dingen in je geheugen opslaat en het negatieve (de mensenmassa´s) er geen onderdeel van hoeft uit te maken. Moeten daarvoor Airbnb e.d. verdwijnen? Mogen de inwoners die een zakcentje bijverdienen geen kamers meer verhuren? Dat zeker wel, maar de wildgroei waardoor de Venetianen zelf geen huis meer kunnen vinden en de leefbaarheid van de stad bedreigen, die moet wel aan banden worden gelegd volgens de protesterenden. Het stadsbestuur staat voor een moeilijke taak.
