• Startpunt: Savona
  • Eindpunt: Millesimo
  • Afstand: 400 km
  • Duur: 7 dagen
  • Wegdek: verharde wegen
  • Kaart beschikbaar: JA
  • Downloaden: Klik hier
  • Fact-checked!
5 of 5 (27 Votes)
Foto : Pigna  - Borghi più belli & Slowfood Presidi in Ligurië en Piemonte
Foto : Pigna - Borghi più belli & Slowfood Presidi in Ligurië en Piemonte
Open kaart

Deze autoroute verbindt de dorpen van de vereniging Borghi più Belli d'Italia met de Slow Food Presidia in Ligurië en Piemonte. Een roadtrip voor liefhebbers van mooie dorpen en lekker eten, wat wil je nog meer? We bezoeken 15 van de mooiste dorpen en in een ander bijbehorend artikel de Slow Food Presidia in de Ligurische Alpen tijdens een rondreis met een gastronomisch thema. 

Dit is de eerste keer dat er in samenwerking met Slow Food International zo'n tocht wordt samengesteld in het Nederlands. Wij zijn dus ook blij om deze tocht aan onze bezoekers te mogen presenteren. We hebben meegewerkt aan dit project van Slow Food Travel, omdat het voor ons ook belangrijk is dat de Slow Food presidia in Italië zich meer kunnen openstellen voor aandacht van toeristen, de eetcultuur blijft altijd een belangrijk onderdeel van een reis in Italie.

Wat zijn de Borghi più Belli d'Italia?

Als je een beetje Italiaans begrijpt dan verklapt de naam van de organisatie al een beetje wat ze doen. Dit is een Italiaanse vereniging van kleine dorpen en steden. Ze werd in maart 2001 opgericht en heeft als doel het gemeenschappelijk erfgoed te beschermen en te promoten van vooral veel middeleeuwse dorpen die anders zouden uitsterven tot spookstadjes. Je kunt de andere dorpen terugvinden via de website.

Basisinformatie over deze route door Ligurië en Piemonte

Bij deze route hoort een kaart die je hierboven kunt downloaden (nog in bewerking). De afstanden tussen de plaatsen lijken op de kaart misschien niet erg lang, maar dat komt doordat deze tocht alleen gebruikmaakt van twee tot eenbaanswegen (geen tolwegen), de wegen zijn ook veelal bochtig en het kan langer duren om van plek A naar B te komen.

Het grottenstelsel van Arme delle manie

Een gedeelte van deze reis vindt ook plaats in de provincie Cuneo in Piemonte, het grootste deel van de reis gaat echter door de provincies Savona en Imperia in de Italiaanse regio Ligurië. Alle Slow Food Presidia van deze streek worden op deze reis vertegenwoordigd, maar uiteraard moet je rekening houden met het seizoen, als je deze reis in oktober doet of mei is er natuurlijk altijd een verschil, want de meeste producten zijn seizoensgebonden. Vaak zijn de producten ook nog in verwerkte vorm ter plaatse te proeven of te kopen, zoals confituren of jam. De reis kun je vanuit iedere plaats op de kaart beginnen, maar we bevelen je aan deze in Savona te starten en te eindigen in Zuccarello.

De bloesems van de Chinotto citrusvruchten in Savona

Garessio (Piemonte)

Een van de bronnen van de Tanaro rivier

Het gebied werd al bewoond in de prehistorie, Liguriërs en Romeinen - piraten en plunderende Saracenen uit Frassineto (het huidige St. Tropez) waren de opvolgers, in 1064 verschijnt de naam Garexium voor het eerst in de geschiedschrijving en in 1090 werd de Certosa di Casotto gesticht. Het kasteel, of wat er van over is, stamt uit de 13de eeuw. Het was een belangrijke stad in het verleden op de grens van Piemonte en Ligurië en langs de oevers van de Tanaro, genoemd naar de Keltische god Taranis. De rode stenen, de cotto, geven warmte aan de Borgo Maggiore, de huizen en kerken, en beschermen je tegen de ruwe wind uit zee die ze liefkozend "marine" noemen.

De Piemontese kalmte kruist hier met het Ligurische karakter - een interessante hybride want Garessio lig dicht bij zee, maar het is een bergstadje. De oude Bricco, die een grote restauratie nodig heeft, Porta Jhape, de "stok", de Clocharium-toren zijn oude namen die herinneringen opwekken aan een ver verleden. Garessio is een geliefd wandelgebied, met bv. de "rode route" van Garessio naar het kasteel van Casotto en de "blauwe route" die van Garessio naar Ceriale leidt. Tussen bossen, panoramische punten, forten en kastelen leert men de Alta Val Tanaro waarderen. En dan is het skigebied (www.garessio2000.it) waar je kan skiën, terwijl je uitkijkt over de Middellandse Zee.

Apricale

Apricale

'Apricale is uniek', zo begint het verhaal over de stad. De 13de eeuw is nog zichtbaar aanwezig in de nauwe straatjes, de carruggi, die net als in Genua, tegelijk bescherming en verdediging waren tegen de steile bergwanden met trappen, poorten en overgangen die de wirwar nog onoverzichtelijker maken. Behalve het mooie open plein met een fontein die nog stamt uit de Gotische tijd, waar alles samenkomt en dat in de middeleeuwen het centrum van het land werd genoemd. Vandaag wordt Apricale vooral bewoond door kunstenaars van alle disciplines. En dan is er het kasteel van de hagedis, schitterend gerestaureerd met hangende tuinen en drie oude poortdeuren die nog geheel intact zijn, zeker de moeite van een bezoek waard. Vijf eeuwen lang hadden de Doria´s van Dolceacqua het voor het zeggen in Apricale, totdat het na de val van Napoleon overging naar de Koning van Sardinië.

Castelvecchio di Rocca Barbena

Castelvecchio di Rocca Barbena

De naam lijkt op de naam uit een sprookjesboek, als een mooie bloesem van steen die groeit op de helling van de Val Neva. De zee bij Albenga is maar 15 km, toch is dit een geheel andere wereld: klein, intiem, en ver weg van alles, behalve voor de kenners, zoals enkele kunstenaars die Castelvecchio nieuw leven hebben gegeven. Bij avond, als de lampen aan gaan, het open vuur de nostalgie van de 19de eeuw aanwakkert en herinneringen ophaalt aan Ilaria Del Carretto, voordat ze in marmer werd vereeuwigd door Jacopo della Quarcia. De mooie dochter van de markies stierf jong in 1405 in Lucca waar het beroemde beeld in de dom te zien is. Het pad van Ilaria loopt van Castelvecchio naar Zuccarello, het kasteel waar ze haar jeugd doorbracht, tussen de kastanjebomen en olijven, de geur van Mediterrane kruiden. Castelvecchio was in die tijd een belangrijke plaats langs de handelsroute van de kust naar het noorden. Tegenwoordig ligt het aan de wijn en olie route. Je kan wandelen naar de Rocca Barbena, waar de bron ligt van de Bormida rivier. Er is een mooie Romaanse bultbrug over de Neva rivier in Castelvecchio.

Cervo

Cervo

Cervo is een lief dorpje aan de kust, ten zuiden van Albenga. Het dorp bestaat al 2000 jaar en werd door de Romeinen gesticht als legerplaats aan de Via Aurelia, toen de belangrijkste handelsroute naar Frankrijk en Spanje. Ook pelgrims vonden een veilig onderkomen in Cervo. Het middeleeuwse deel bevindt zich achter een klein kiezelstrandje, een groep schilderachtige huisjes en straatjes op een heuveltop waarop de mooie kerk van San Giovanni Battista torent. De inwoners van Cervo maken het plaatsje extra kleurrijk en vriendelijk door de grote hoeveelheid aan planten en bloemen in de straten.

Diano Castello

Het kleine dorpje Diano Castello in het binnenland van de provincie Imperia, heeft haar middeleeuwse stadsplan tot op vandaag weten te behouden met nauwe steegjes (carruggi), poorten en trappen. In de 11de eeuw werd het eigendom van de Markies van Clavesana tot het bij de republiek Genua werd ingelijfd in 1228. Het Palazzo Quaglia uit de 15de eeuw ligt in het centrum en een muurschildering op het stadhuis toont de slag van Meloria. Toen de piraten ophielden met het plunderen van de plaatsen langs de kust vertrokken de meeste bewoners uit het bergdorp naar Diano Marina, het dorp aan de kust en nu een bekende badplaats. Van de oorspronkelijke vestingmuren zijn alleen de poorten nog over.

Finalborgo

Finalborgo

Finalborgo is het historische deel van Finale Ligure, het wordt ook wel Borgo di Finale genoemd. Het ligt een paar kilometers landinwaarts van de populaire badplaats. Het dorp dateert uit de 12de eeuw toen piraten vanuit zee de kust aanvielen en een versterkte burcht op een heuvel met uitzicht op zee gemakkelijker te verdedigen zou zijn. Behalve het kasteel en andere monumenten is het een aardig middeleeuws plaatsje met een mooi plein en smalle straatjes. Een groot deel van de oorspronkelijke stadsmuren is nog intact. Mooie oude paleizen zoals het Palazzo Brunengo hebben authentieke elementen zoals een mooie loggia en diverse decoratief geschilderde gebouwen en galerijen waarvan sommige nog in goede conditie zijn. Finalborgo is tegenwoordig een uitgesproken sport bestemming.

Laigueglia

Met een naam die bijna onmogelijk is om uit te spreken, maar die in feite adelaar betekent ´aquilia´, en daarmee direct het geheim prijsgeeft dat de plaats door de Romeinen werd gesticht. De plaats bloeit als veel Catalanen zich vestigen als koraalvissers, de reden ook waarom veel families Spaanse namen hebben. Het gaat een beetje van hand tot hand met diverse oorlogen waarbij een keer zelfs de gehele bevolking van Laigueglia op schepen werden afgevoerd. Tegen de piraten werden drie dikke vette torens gebouwd waarvan er nog een over is. In de 19de eeuw toen de koraal en andere visserij op zijn eind liep, vertrokken veel inwoners naar Zuid-Amerika. In 1910 wordt het eerste strandhotel geopend en ging het dorp weer een zonnige bestemming tegemoet.

Lingueglietta

Ook de naam van dit dorp is een tongbrekertje en in dit geval is het de familienaam van de eerste eigenaars/heersers van de streek waarvan we al horen in de 11de eeuw. Er wordt over en weer wat afgevochten om het dorp, maar de inwoners zijn manhaftig, zo zelfs dat ze met maar liefst 64 man deelnamen aan de beruchte slag van Meloria tussen Genua en Pisa in 1284. Na Napoleon wordt het weer stuivertje wisselen van Frankrijk naar Italië en terug en nog een aantal keren. Ook hier vinden we weer de smalle steegjes en bogen en trappen, van het kasteel is alleen een ruïne over, maar het kerkje staat er nog. De Romaanse Pieterskerk is een weinig voorkomend voorbeeld van een vestingkerk in Italie. De oude spoorbaan is nu een fantastisch mooi ‪fietspad langs de zee geworden.

Millesimo

In 1206 houdt markgraaf Enrico del Caretto (de vader van Ilaria) de rechten over Millesimo, hij sticht tegelijk ook het klooster van Santo Stefano en de plaats vaart er wel bij onder het bestuur van de familie vooral in de 13de en 14de eeuw, de economie draaide goed op varkens, schapen, fruit, groenten en wijngaarden. Aan alles komt een eind en bij de Vrede van Utrecht in 1713 gaat de plaats naar het huis van Savoie. Het oude dorp dat aan de oude Romeinse route naar het noorden ligt, hoopt mettertijd weer gerestaureerd te worden. De nauwe straatjes, de oude boerenhuizen de beroemde Romeinse brug over de Bormida het heeft allemaal wat TLC nodig. Maar het hart klopt nog.

Noli

De vissers van Noli

Noli was eens een maritieme onafhankelijke republiek. Het was een belangrijke plaats in het verleden, hoewel de glorietijd in de 14de en 15de eeuw plaatsvond, bestond Noli al in de tijd van de Byzantijnen. Vooral tijdens de kruistochten werden er goede zaken gedaan. Wat er in de stad aan paleizen en voorname gebouwen is overgebleven getuigt van een grote rijkdom. Daarom is Noli zeker een plaats die je gezien moet hebben, ook hier hadden de markgraven Del Carretto kastelen en bouwden ze belangrijke kerken waarbij veel gebruikt is gemaakt van een groene steensoort die hier voorkomt.

Perinaldo

Perinaldo

Het dorp werd rond het jaar 1000 gesticht door Rinaldo, graaf van Ventimiglia als een deel van Dolceacqua. Het ligt op 600 m hoogte en kijkt als een natuurlijk amfitheater uit over de zee, met olijven, wijngaarden, mimosa en andere mediterrane struiken als natuurlijke wanden. De stad is vooral bekend als geboorteplaats van wereldberoemde astronomen zoals Gian Domenico Cassini. Het middeleeuwse centrum is een van de best bewaard gebleven van Ligurië.

Seborga

Seborga

Seborga, waar hadden we die naam eerder gehoord? Behalve dat het bij de mooiste dorpen van Italië hoort. Het dorp ligt hoog in de bergen achter de Ligurische kust tussen olijfbomen en mimosa’s en op een heldere dag kun je de hele Côte d´Azur zelfs zien. Maar waar het de wereldpers mee haalde en bekendheid door kreeg was het feit dat het een aantal jaren terug haar onafhankelijkheid uitriep en zich beroemde op het feit dat ze een prinsdom waren met een eigen vlag en eigen geld. Ja daar haal je de pers wel mee en dat brengt toeristen naar het eens zo stille bergdorp. Er staan drie belangrijke religieuze monumenten en er is een connectie met de orde van de Tempeliers.

Taggia

Taggia

Taggia ligt 3 km van zee aan de mond van de Argentina vallei, allereerst is daar de monumentale Ponte Antico met 15 bogen en een lengte van 275 meter en dateert uit de 13de eeuw. De stad bestaat uit diverse straten die parallel lopen en die dateren uit de 10de tot de 15de eeuw. De Benedictijnen hebben grote invloed gehad wat bij diverse monumenten terug te vinden is. Taggia lag bovendien aan de belangrijke Via del Sale, waar alle handel met het noorden voorbij kwam.

Triora

Triora

Een oud dorp diep verborgen in de vallei waar de Argentina door stroomt, een dorp vol legenden en verhalen van heksen en toverij. Maar ook van lekker brood, wat je ruikt als je in de ochtend het dorp binnen loopt. Oude nauwe straatjes met veel trappen en poorten, zoals al de bergdorpjes hebben, maar hier heerst een speciale sfeer die je niet kunt uitdrukken in woorden. In 1588 werden enkele vrouwen in Triora beschuldigd van hekserij en ze werden bloedig om zeep geholpen. Het ligt allemaal gedocumenteerd in het etnografisch museum. Behalve meer oude monumenten is vooral het kerkje uit de 12de eeuw wat bijzonder is om te zien. Ieder jaar viert men het grote heksenfeest op 18 augustus, maar het dorp heeft eigenlijk altijd wel iets op de kalender staan over hekserij.

Verezzi

Verezzi

De Italianen noemen het de parel gezet in het juweel van de Palmen Rivièra, tussen Finale en Pietra Ligure. Een spel van kleuren en vormen dat overal om aandacht en bewondering vraagt. Verezzi, of liever Borgio Verezzi, bestaat eigenlijk uit vier gehuchten en liep in de jaren ´60 het gevaar om een klomp van nieuwbouw en beton te worden, gelukkig werd het oude dorp Verezzi zelf als monument bestempeld en bewaard voor de toekomst. Tegelijk werd toen het grote festival voor dramatische kunsten opgestart, dat zich tot de dag van vandaag tot een van de beste festivals voor drama heeft ontwikkeld.

Zuccarello

Zuccarello

Zuccarello is een langgerekt dorp dat aan weerszijden van de doorgaande weg werd gebouwd en is vol portico´s, galerijen en pilaren met daarachter de carruggi, de typisch Ligurische nauwe steegjes die vaak met trappen verbonden zijn. Torens markeren de toegang door de stadspoorten en de Romeinse brug heeft nog niets van haar charme verloren ondanks dat duizenden toeristen hem fotografeerden. Hier in het Markgraven paleis werd in 1459 de wapenstilstand getekend tussen het koninkrijk Frankrijk, de republiek Genua en de Del Carretto familie. Interessant zijn ook de beudi, lange kanalen die het water naar de molens bracht om de olijven de persen en de stad van water te voorzien.

Het Museum Il Mulino di San Sebastiano (zie artikel over Garessio)

Over dit artikel

Slow Food International
Piazza XX Settembre, 5
12042
Bra
Cuneo
Land: Italië

Meer routes & roadtrips door Italië op Dolcevia

Meer route tips mét kaarten.