Alto Adige: apfelstrüdel en tiramisu

Als groot liefhebber van het verbale, Italiaanse temperament had ik het even moeilijk toen ik in Zuid-Tirol aan kwam. Ik hoorde en zag vooral Duits om me heen. Ook de associatie met Tiroler skihutten vol hossende Hollanders drong zich op.

Maar er is niks plat-Tirols aan Zuid-Tirol, of Alto Adige zoals de Italianen zeggen. Het bezit een alpine elegantie die puur Italiaans is. Misschien niet op het eerste gezicht, maar voor wie even verder kijkt, stroomt er Italiaanse wijn door deze betoverende valleien en ontzagwekkende bergtoppen aan de grens met Oostenrijk.

Al snel sluit ik dit stukje Italië in mijn hart. Zoals dat vroeger ook ging, toen de Oostenrijkse boerinnen en Italiaanse mama’s van elkaars pasta en knoedels proefden, speck en prosciutto uitwisselden of apfelstrüdel en tiramisu bij elkaar langs brachten, gaat die liefde bij mij door de maag. Ik geniet van pasta con pomodorini, van gevulde courgettebloemen en vitello arrosto. Als ik zie dat de ober zijn wenkbrauwen lichtjes optrekt als iemand een cappuccino ná de maaltijd bestelt, weet ik zeker dat ik in Italië ben. 

Een beetje geschiedenis 

In 1919 wordt Zuid-Tirol aan Italië toegewezen, als beloning voor het aansluiten bij de geallieerden. De vijf eeuwen daarvoor behoorde het Oostenrijk toe.

De gedwongen italianisering in de tijd van Mussolini heeft tot ver in de vorige eeuw het streven naar culturele en politieke zelfstandigheid beïnvloed. Inmiddels heeft Zuid-Tirol een verregaande zelfstandige status binnen Italië en leven de diverse culturen gemoedelijk met elkaar. Het grootste deel van de bevolking spreekt Duits, een kwart spreekt Italiaans en een kleine groep spreekt Ladinisch, één van de retro-romaanse talen.

Land van zon, rust en hoge bergen

De zon schijnt er 300 heerlijke dagen per jaar. Het landschap is aangenaam afwisselend. Frisgroene weilanden draperen zich vrijelijk over de valleien, naast streng geordende rijen appelbomen en wijnranken. Het geruis van een snelstromend riviertje is nooit ver weg. Hogerop vinden we schaduwrijke loof- en naaldbossen. En altijd zijn daar de Dolomieten. Groots, grijs en ongenaakbaar.

Alto Adige gelooft in groei zonder de natuurlijke hulpbronnen uit te putten, in kwaliteit, kleinschaligheid en authenticiteit. Hier tref je geen massatoerisme aan, geen grote hotelketens, maar rust, natuur en ruimte.

Voor de avontuurlijke vakantieganger zijn de mogelijkheden eindeloos. Of je nu houdt van een motortocht door de bergen, een gezellige familiewandeling langs appelboomgaarden, een uitdagende fietstocht door de bossen of een spannende klimpartij op één van de vele via ferrata, het is er allemaal te vinden. Tel daar het heerlijke eten, de goede wijn en de gastvrijheid in de oude stadjes en dorpjes bij op en je vakantie is geslaagd.

Waar vind je Alto Adige?

Alto Adige ligt tussen Trentino en de Oostenrijkse grens met als hoofdstad Bolzano, genoemd naar de rivier Adige. Bekendste punten zijn waarschijnlijk de Brenner autobahn en het skigebied van het Hochpustertal. Afstand naar Utrecht/Brussel resp. 1004/976 km.