Vecchia Chianciano & Chianciano Terme

Het is niet moeilijk om Chianciano Terme weg te schrijven als een moderne stad vol grote kolossen, semi-modern moet ik eigenlijk zeggen want het zal pakweg in de jaren ´40 - ´60 zijn opgebouwd. Maar dan zit je er toch deels naast. Net als ik zelf trouwens, want op een eerder tijdstip kwam ik ook niet verder dan de wijk waar alle badhuizen zich bevinden, en, laten we eerlijk zijn het is geen Montecatini Terme.

Na Chiusi is Chianciano een stop op de weg naar Pienza

Mijn reisgenoot haalde me over om toch even de snelweg te verlaten. Zover is het niet, een km of 8 misschien, dit keer op weg om de oude stad, het vecchio deel, van dichtbij te zien, dat zo prominent het land in wijst hoog boven de vallei van Orcia en Chiana op een langwerpige rotspunt. Als we onderaan de stadspoort de auto parkeren kijk je meteen op een, als een paraplu geknipte olijfboom, een gigantisch exemplaar die als het ware bescherming biedt tegen al te heftig weer.

Een rondje rond de Torre dell´Orologio (klokkentoren)

Oud Chianciano is een beetje een lintvormig stadje, er is een weg omhoog, een rondje om de kerk met de klokkentoren en dan weer terug, hoewel je dat ook via een andere, lagere weg kunt doen. Geen plaats om uren door te brengen, maar zeker de moeite waard van een leuke wandeling.

Het uitzicht is van alle kanten van het dorp fenomenaal. Aan de ene kant heb ik eindelijk zicht op de Monte Amiata, die ik altijd al eens wilde zien. En dan is er de Val d´Orcia, die aan je voeten ligt en waar ik alle mooie plekjes van op mijn duimpje ken (Pienza, San Quirico d'Orcia, Bagno Vignoni, Montepulciano, Montalcino) en de andere vallei, de Valdichiana, die ik me vooral herinner van al die miljoenen zonnebloemen, die tot de horizon een geel tapijt aan je voeten neerleggen.

Mediterrane doorkijkjes van Pirandello

Hier en daar vind je van die typisch mediterrane doorkijkjes, een straatje, roze muren, een poort en het groene landschap in de verte erachter, net als op een mooie puzzel van vroeger. Bijna cliché, als het niet zo ècht pittoresk was, ik kan geen ander woord verzinnen. Hoe dan ook, uiterst charmant.

Op de hoek bij de toren, heb je het uitzicht op Monte Amiata en de Valdichiana zoals de schrijver en nobelprijswinnaar Pirandello (1867-1936) het beschrijft in zijn verhaal over de twee hondjes Pallino en Mimi, waarin de slager Mochi zijn hondje Pallino, dat hij trouwens liefkozend ´biefstukje´ noemt, door het raam van zijn huis wijst op de berg in de verte en zegt, "Kijk, Bistecchino, daar ligt mijn geliefde Monte Amiata. Je kunt je niet voorstellen hoe slim de mensen van die berg wel niet zijn!" Op de muur van het huis naast de kerk hangt een bordje dat dit verhaal aanhaalt.  

Hoewel het niet een van Pirandello's meest bekende werken is, illustreert dit verhaal zijn kenmerkende humor en talent voor het vertellen van verhalen over het alledaagse leven. Het verhaal kan dienen als een beschouwing over de menselijke natuur, waarbij de slager de intelligentie en wijsheid van de mensen uit de streek rond Monte Amiata benadrukt. Het gebruik van de hond, Bistecchino, als luisterend personage, benadrukt de eenvoud en onschuld van het dier in contrast met de complexiteit van menselijke ervaringen en relaties.

Oeroude termen, herbouwd, herbouwd, herbouwd

In een erg New Yorks aandoend restaurantje met de naam Tribeca (helaas verdwenen) laat ik me een Ribollita aanpraten, het is een gerecht van hier dat goed smaakt bij een lekker glas Montepulciano. We ontdekken ook nog het gebottelde water van hier en bewonderen terloops het etiket dat gelukkig niet werd aangepast aan de moderne tijd. Als je in een van de grote hotels van Chianciano Terme verblijft voor een kuur in de geneeskrachtige bronnen, bedenk dan de Etrusken en daarna de Romeinen deze badplaatsen al hadden ontwikkeld tot kuuroord.

Zelfs Horatio schreef erover en merkte op dat het water tenminste niet zo vies smaakte als bij andere bronnen. De stad, althans het deel met de thermen, werd in de geschiedenis meerdere malen verwoest en weer opgebouwd. De laatste keer door de fascisten in 1941, die er daarna in eigen stijl paleisachtige gebouwen lieten neerzetten door de architecten Loreti en Marchi. In de '60 er jaren werd een laatste renovatie uitgevoerd van het stadsdeel. Maar de laatste jaren zijn er nieuwe, modernere hotels bijgekomen en oudere gerenoveerd en aan de eis van de badgangers aangepast. Want ja, ook deze spastad is weer aan een nieuwe jeugd begonnen.