In de 13de eeuw moet het dezelfde indruk hebben achtergelaten bij bezoekers van de stad als wanneer wij de New Yorkse skyline voor het eerst zien. Pelgrims reisden van Canterbury in Engeland naar Rome over de Via Francigena en een stopover in het strategisch gelegen San Gimignano legde de stad geen windeieren.

Verboden in San Gimignano: een jurk met een sleep van 1,5 meter

Rijkdom en welvaart van de inwoners van het stadje in Toscane kende geen grenzen, of althans maar een enkele doordat de dames werd verboden een langere sleep dan anderhalve meter achter hun toch al extravagante kleding te dragen, het stadsbestuur zag het als onpraktisch. Leefden de vrouwen zich uit in kleding en juwelen, hun echtgenoten beleefden plezier aan het bouwen van steeds hogere torens. San Gimignano produceerde wol en zijde, leer, keramiek, ijzer en koper. Als belangrijke plaats aan de handels- en pelgrimsroute naar het noorden stroomde het geld binnen. Dit ging door tot aan de 15de eeuw toen de zwarte plaag, de pest, de bevolking decimeerde. Heerschappij van Florence en Volterra moest regelmatig worden teruggevochten en onderling ging het ook niet goed tussen de families van de stad. De doodsklap kwam toen de route van de Via Francigena verlegd werd en bij het begin van de 16de eeuw had San Gimignano haar positie als lucratieve handelsplaats verloren.

Recessie en opnieuw beginnen

In de volgende eeuwen moest hard worden gewerkt door de inwoners van San Gimignano om de verloren welvaart weer enigszins te recupereren. Zoals het in de vroege middeleeuwen was geweest, die tijd kwam niet meer terug. Wel zijn de beelden van toen de aantrekkingskracht van vandaag. Niet alleen in de charmante bouw, de smalle straatjes, de torens, de kunstwerken is die te zien, maar ook in de ambachten die in ere werden hersteld, de landbouw en de wijncultuur die de stad wereldvermaard maken.

Vernaccia en saffraan

San Gimignano heeft twee export producten die ook buiten Italië bekend zijn: Vernaccia wijn en Saffraan.  Vernaccia di San Gimignano is een van de meest bekende witte wijnen van Toscane. De wijn is goudgeel van kleur en heeft een fruitig, levendig bouquet. Vernaccia wordt gemaakt van de Vernaccia di San Gimignano druif en heeft een heel vroege oorsprong, er werd al over geschreven in de 13de eeuw.

Saffraan , Lo Zafferano, werd al in de vroege middeleeuwen geteeld in de velden rondom de stad. Saffraan was in die dagen onmisbaar voor het verven van zijde en wollen stoffen. De oorspronkelijke krokusgewassen werden met behulp van de universiteit van Florence opnieuw in cultuur gebracht waardoor vandaag de meest pure vorm van saffraan kan worden geoogst. Inmiddels is ook de I.G.P. status aangevraagd bij de EEC. De pure saffraan van San Gimignano heeft haar eigen beeldmerk en beschermingsorganisatie in het leven geroepen onder denaam: Croco.