5 of 5 (27 Votes)
Festa di Sant´Agata
Festa di Sant´Agata

'Mijn eerstvolgende bestemming in Italië wordt mij op een presenteerblaadje voorgeschoteld. Gefascineerd door een verhaal over het festival van Sant'Agata van Catania op Sicilië ga ik zelf op onderzoek uit en raak ook in de magische ban van de heilige Agata.

Een hete augustusmaand in een plaatsje in midden-Italië, voetjes in het nog redelijk koele ochtendwater van het zwembad. Jagers hebben hun buit blijkbaar binnen, de frequentie van de geweerschoten neemt zienderogen af. Het magistrale uitzicht over het landschap laat ik even voor wat het is, ik sla een Italiaans magazine open die ik de dag ervoor heb gekocht bij een lokaal tijdschriften winkeltje en een artikel over een festival in Catania (Sicilië) trekt gelijk mijn aandacht, met name de foto: Een prachtig borstbeeld van een vrouw met een geheimzinnige glimlach, in haar hand een zilveren kruis. Het beeld wordt gedragen door mannen in een lang wit gewaad, met witte handschoentjes en zwarte petjes.

Catania 4

Ik lees aandachtig verder over deze feestelijkheden in Catania.De hoofdrol is overduidelijk voor de beschermheilige van deze stad: Santa Agata. Eenmaal per jaar wordt het borstbeeld van Agata uit haar rustpaats gehaald. Haar rustplaats bevindt zich achter zeven gesloten deuren in de Kathedraal van Catania, waar duizenden mensen op het Piazza Duomo wachten op het openen van de deuren.

Catania

In februari is het zover, we vliegen langs de besneeuwde bergtoppen van de Etna en landen op het vliegveld van Catania. Eerst een verkenningstocht door de stad, die al snel een goed gevoel achterlaat. Ik vraag mij af of ik ooit nog een Pasta alla Norma ga proeven die beter zal zijn dan degene die ik gegeten heb in een lokale trattoria. De volgende morgen sta ik op het plein waar de foto gemaakt werd, Piazza Duomo. Het moment is bijna daar, de sfeer is echter rustiger dan ik had verwacht.

Pasta alla Norma

De processie begint

Candelores vormen de voorbode van wat er gaat komen. Deze goudkleurige torens worden gedragen door mannen met jute zakken op hun hoofd. Ze worden begeleid door een orkest van drums en blazers. De bewegingen van de dragers zijn kort en sierlijk, op de maat van de opzwepende muziek. Hakken op zijn Catanees. Het verhoogt in ieder geval de sfeer. De candelores worden een voor een in de kathedaal geplaatst. Na enige tijd zwelt het lawaai in de kathedraal aan, Agata is in aantocht!

Catania 3

De rust is in een keer verdwenen, mensen schreeuwen als de beminde Catanese beschermheilige de kathedraal verlaat. Cittadini! Cittadini! galmt het over het plein, wat zoiets betekent als stadsgenoten. Viva Sant'Agata! roept een oude vrouw naast mij, ze huilt. De stad trilt op haar grondvesten als een oorverdovend vuurwerk wordt ontstoken. Autoalarms slaan op tilt, grote rookpluimen vullen de straten van Catania. Drie dagen zal ze worden geëerd, op een zilverkleurig rijdend altaar. Kaarsen en bloemen worden onafgebroken aangeboden, aan de voorzijde ontvangen, aan de achterzijde na een korte tijd weer afgevoerd.
Hongerige monden worden gevuld met zoetigheid, geliefd zijn de taartjes in de vorm van borsten (een 'aandenken' aan de marteling van Agata, waarbij haar borsten werden afgesneden). Tandartsen moeten hier ongetwijfeld goede zaken doen. Ik hou het zelf bij vers gebakken sardines op de levendige vismarkt en een lokale fles witte wijn.

Catania 5

Daarna zet ik de achtervolging in, de stoet is inmiddels vertrokken. Moeilijk is het niet, gewoon de duizenden witte gewaden volgen. In elke wijk opnieuw een bulderend vuurwerk en luid gejuich.

Een groots feest ter afsluiting

De derde en laatste avond vormt de afsluiting van een grandioos feest. Nog eenmaal zal ze uit de kathedraal gedragen worden, de hele stad lijkt te zijn uitgelopen. agata5

Tienduizend mensen, honderdduizend, een half miljoen? Ik weet het niet. Met gevaar voor meerdere botbreuken heb ik een plek bemachtigd op het hek bij de Kathedraal. Het Agata-virus heeft mij blijkbaar gegrepen, de adrenaline pompt door mijn lichaam. Opnieuw witte doekjes in de lucht, wederom luid gejuich, maar nauwelijks hoorbaar door de zoveelste lading oorverdovend vuurwerk. Honderden witte gewaden trekken haar deze laatste nacht door de stad, de meeste straten zijn bedekt met een dikke laag zaagsel om het rijkelijk vloeiend kaarsvet op te vangen.
Mannen met enorme kaarsen lopen voor de stoet uit, hun gezichten vermoeid, pijnlijk en zwart door het roet van de immense kaarsen die ze dragen. Al snel veranderen de straten als de Via Etnea in een rivier van brandend kaarsvet.

Eenmaal per jaar mogen de nonnen naar buiten om te zingen

Kraampjes zijn de hele nacht geopend, overal wordt gegeten en gedronken. De eerste vermoeide paartjes liggen in elkaars armen, de koude februarinacht trotserend. De meesten wachten op het hoogtepunt van deze nacht: het zingen van de nonnen. Slechts eenmaal per jaar laten deze Catanese nonnen zich zien aan het publiek, om voor Haar te zingen. De immense stoet komt tot stilstand voor het klooster, het wordt stil. Heel even lijkt de wereld stil te staan.

Het zingen begint, een lied slechts. Daarna verdwijnen de nonnen weer in het klooster. Magisch. Bij het ochtendgloren begint de stad langzaam weer op gang te komen. Agata is weer terug op haar rustplaats, de straten zijn bedekt met vastgekoekt zaagsel en rommel. De schoonmakers beginnen aan hun haast onmogelijke taak om de straten weer slipvrij te maken. Ik loop moe maar voldaan terug naar mijn appartement. Voordat ik mijn ogen sluit voor de nodige uren slaap, galmt het nog een laatste keer na in mijn hoofd: Viva Sant'Agata!!!

Over dit artikel

Catania
Land: Italië