Idroscalo Ivo Monti aan het meer van Varano is een stukje militaire geschiedenis van Italië, een bijzonder overblijfsel van industriële archeologie, sinds vele jaren overgelaten aan de natuur, die dag na dag meer ruimtes overneemt, waar bomen op het dak groeien en koeien in de oude gebouwen een beetje schaduw opzoeken.
Vergelijk nu hotelprijzen in Lago Di Varano
Beeldig benzinestation
“Komen jullie maar naar het tankstation ‘Servizio Petrolgas’ van Cagnano Varano aan de SS693, dat is een prachtig plekje om elkaar te ontmoeten”, zegt het nichtje van M, die bij de plaatselijke monumentenzorg werkt. Vreemd vinden we, want wat kan er in godsnaam mooi zijn aan een benzinestation. Maar ze heeft gelijk merken we, als we aankomen, hier heb je een geweldig uitzicht over het meer van Varano en de Adriatische zee, ook is het benzinestation zelf beeldig.
Industriële archeologie in de Gargano
We zijn Noord Puglia, en samen met ons nichtje, die in dit deel van Puglia woont, genieten we van het uitzicht over het meer en de zee erachter, terwijl we op een terrasje van een koel glas cetrata (limonade van ceder vrucht) genieten en bijpraten over de familie in de hak van de laars. Ze gaat ons meenemen naar de voormalige watervliegtuigbasis aan het meer van Varano, waar ze voor haar werk moet zijn. Als we achter haar aanrijden, wenkt ze dat we even moeten stoppen, “kijk daar in de verte ligt de voormalige Idroscalo Ivo Monti” direct aan het prachtige meer.
Het meer van Varano
Het meer van Varano behoort tot de provincie Foggia en heeft een aantal plaatsjes die aan het meer liggen: Cagnano Varano, Carpino en Ischitella. Met een oppervlakte van ongeveer 60,5 km² is het het grootste Italiaanse kustmeer. Google vertelt me dat het gekenmerkt wordt door een ongelooflijke biodiversiteit, treurwilgen, eucalyptus, inlandse dennen en zeedennen. Langs de oevers kun je veel vogelsoorten spotten: flamingo's, ijsvogels, aalscholvers, futen, reigers, kuifeenden, meerkoeten en watersnippen, terwijl de waterlelies, zorgen voor een betoverende sfeer.
Kunst en Koeien
We lopen over het warme en dorre terrein langs een dertigtal gebouwen in koloniale stijl die in verregaande staat van verval verkeren. Overal staan felpaarse distels, gele bloemen en vijgenbomen, binnen in de gebouwen bewonderen we zgn. Museum van streetart, felgekleurde muurschilderingen van onder andere de plaatselijke kunstenaar, Caktus & Maria Artwork.
Het watervliegveld in WW1 en WW2
Idroscalo Ivo Monti werd gebouwd is in het tweede decennium van de 20ste eeuw, om de Oostenrijkse aanvallen vanaf de overkant van de Adriatische Zee tegen te gaan. Gebouwen die in de Tweede Wereldoorlog opnieuw werden gebruikt door het leger die er verschillende belangrijke operaties uitvoerden.
In die jaren zette de luchtvaart zijn eerste stappen in de militaire ontwikkeling en in dit geval in de richting van het watervliegtuig, die het mogelijk maakte om op te stijgen en te landen zonder landingsbanen op land te bouwen. De aanwezigheid van het grote kustmeer van Varano en de ligging van Gargano, een schiereiland dat zich uitstrekt richting de Balkan, was de voornaamste reden die tot de keuze voor deze plaats hebben geleid. De watervliegtuigen van Varano hadden vooral tot doel om het gebied rond de Adriatische Zee te verkennen, een besluit dat werd genomen door Thaon di Revel (1859-1948), de eerste en tegelijk ook enige grootadmiraal van de Italiaanse marine.
De constructie van de basis duurde lang en breidde zich al tijdens de bouw uit om aan betere behoeften te voldoen, daarnaast was het geen gemakkelijke taak om in dit moerasachtige gebied te bouwen. Malaria velde veel arbeiders en communicatie of infrastructuur bestond nauwelijks.
Wie was Ivo Monti
Maar de militaire basis voor watervliegtuigen, kwam er uiteindelijk, in de plaats San Nicola Imbuti in Gargano. Het complex moest een loodsen opleiding huisvesten voor de squadrons die tijdens de Eerste Wereldoorlog in de Adriatische Zee werkzaam waren, maar ook als stop- en reparatiepunt.
De eerste vlucht vond plaats in 1916. De naam van de basis komt van Ivo Monti, een piloot die op 6 juni 1918 omkwam tijdens een verkenningsvlucht. Na de Eerste Wereldoorlog werden veel van de gestationeerde manschappen elders geplaatst, maar tijdens WW2 werd het weer volledig bemand.
De kerk van Santa Barbara voor een “schietgebedje”
In de verte staat een kerkje dat bij het complex hoort, la chiesa di Santa Barbara, opgedragen aan Santa-Barbara, patrones van allen die met vuur en vuurwapens in aanraking komen, gebouwd in 1915-1920.
Caciocavallo Podolico, een unieke kaas
Ik laat M. achter met het nichtje, terwijl ze druk aan het praten zijn over toekomstplannen van het complex, en loop richting het geluid van koeienbellen om de koeien en kalfjes te fotograferen, de melk waarvan de heerlijke Caciocavallo Podolico wordt gemaakt, een Slow Food presidium product. Het is een oud ras uit Oekraïne, een regio die Podolia heet. Het runderras heeft zich goed aangepast aan het moeilijke terrein van de Gargano en is ook nog bestand tegen extreme omgevingen en barre temperaturen. Podolische koeien leven niet in stallen: ze worden in het wild of halfwild grootgebracht; ze voeden zich met de kruiden van de mediterrane struikgewas en vangen alle essenties op die ze vervolgens via de melk aan de kaas doorgeven. Later gaan we wat van de kaas kopen van een boer die deze koeien houdt.
Rondom het meer van Varano
Cagnano Varano het stadje van het tankstation ligt op een dominante positie aan het Varano-meer, en als je goed kijkt zie je nog overblijfselen van stadsmuren en wat religieuze gebouwen, waaronder het klooster van Sint-Franciscus uit de 13e eeuw, de pittoreske grot van Sant’Michiele, waar volgens de legende de aartsengel Michaël verschenen zou zijn. In het oudste deel van de stad staat de kerk Santa Maria della Pietà, uit de 15e eeuw en later uitgebreid in de 17de eeuw. Cagnano Varano was een van de eerste woonplaatsen van de Gargano. Ga naar Ischitella, een dorp gelegen op een heuvel in het Gargano Nationaal Park voor een adembenemend uitzicht over het meer van Varano en de Adriatische Zee. Het oudste deel van het dorp, heeft smalle steegjes en lage, witte huizen, de een tegen de ander aangeleund. Het klooster van San Francesco, de kerk van Sant'Eustachio en de kerk van de SS. Annunziata, werd oorspronkelijk gebouwd rond de 10e eeuw, het palazzo Cata en het kasteel dateren uit de 12e eeuw.
Carpino, een van de mooiste dorpen van Italië
Het stadje staat op de lijst van de mooiste dorpen van Italie, maar hoewel mooi, het doet zeker niet onder voor de andere dorpjes rond het meer. Maar ga zeker kijken en besluit zelf! Carpino staat bekent om haar tuinbonen (fava), olijven en olie. Het is een klein juweel gelegen tussen de uitgestrekte wouden van Umbra en het meer van Varano. Je kunt de ruïnes van het imposante Normandisch-Swabische kasteel nog zien, en twee kerken die deels nog barokke motieven vertonen. We gaan 1000 jaar terug voor de oorsprong van Carpino, toen de laatste inwoners van het oude Uria, hun toevlucht zochten in de haagbeukbossen langs het Meer van Varano. Het historische centrum is uniek gezien uit architectonisxh oogpunt. De huizen lijken tegen elkaar aan te leunen en de straten zijn kleine steegjes met trappen, geflankeerd door karakteristieke balkons die "Mugnal" worden genoemd. Op de Piazza del Popolo staat bovenaan een trap de kerk van San Cirillo, van oorsprong een oratorium uit 1310 en later herbouwd in 1770 in een barokke stijl. Deze kerk, die sinds 1310 als oratorium bestond, werd in 1770 gemoderniseerd en kreeg toen een barokke stijl. Aan de zijkant van het gebouw zie je nog het oude romaanse portaal, dat oorspronkelijk de hoofdingang vormde. Carpino is vooral bekend om een evenement gewijd aan de Italiaanse volksmuziek dat elk jaar, de eerste tien dagen van augustus wordt gehouden.
Rechts: de kaas die hier vandaan komt
Vergelijk nu hotelprijzen in Lago Di Varano
