Een masseria of een tiny-house in Gargano, wat wordt het?

“Oeii, wat is het warm”, puf ik, als we de auto uitstappen en het verlaten erf van de masseria oplopen. Maar ik vergeet al snel de warmte en loop enthousiast door het dorre gras en distels naar de prachtige oude boerderij met bijgebouwen en een toren, hier werd lang geleden kaas gemaakt, de “Cacciocavalo Podolica” van Gargano.

M. is samen met klanten in Gargano op zoek naar een oude masseria of ander authentiek gebouw waar ze een resort willen beginnen. Een week lang gaan we gebouwen bekijken om te zien wat er voor mogelijkheden zijn. Ik heb met M. afgesproken om dit alleen in de ochtend te doen. De rest van de dag is dan een beetje vakantie, een duik in het zwembad, een mooi stadje bezoeken of wandelen in de natuur van het Foresta Umbra.

Podolica kaas en koeien

De ´custode´, een wat oudere man opende het hek van de boerderij voor ons en is kennelijk blij dat hij eens wat vertellen kan, over hoe hier lang geleden Caciocavallo Podolica werd gemaakt. Hij heeft hier nog gewerkt en had zelf ook een paar Podolica koeien, een runderras met grijze vacht, mannetjes met halvemaanhoorns en het vrouwtje in de vorm van een lier. Een koeienras dat voornamelijk wordt gefokt in het binnenland van de zuidelijke regio´s Abruzzo, Basilicata, Calabrië, Campania, Molise en Puglia. In de uitgestrekte velden van de Gargano grazen nog ongeveer 21.000 van dit soort, die zich goed hebben aangepast aan magere vegetatie en het struikgewas, Dat vertelt de man terwijl hij ons de gebouwen laat zien.

Cacciocavalo Podolica ‘kaas te paard’

“Waarom heet die kaas caciocavallo” vraag ik, want het woord betekent letterlijk ‘kaas te paard’. De custode legt uit dat het gewoonte was om de kazen per paar in de rijpingskelders over een balk te hangen net als de zadeltassen op een paard. Er zijn 2 soorten Cacciocavalo: de Silano en Podolico, het zijn halfharde wrongelkazen. Er is niet veel verschil in het productieproces tussen Caciocavallo Podolica en Caciocavallo Silano. De vers gemolken melk wordt verwarmd tot ongeveer 38˚ en continu geroerd om de warmte te verdelen.

Zodra de temperatuur is bereikt, wordt het stremsel toegevoegd, dat van een kalf kan zijn, voor een meer delicate en zoete smaak, of van geitjes voor een pikantere smaak. Beide kazen hebben kleine, onregelmatige gaatjes, hoe meer kruiden er tussen het gras zitten die de koeien eten, hoe sterker en kruidiger de kaas smaakt. Minimaal rijpen ze vijftien dagen, maar dat kan worden verlengd tot wel zes jaar. De korst is glad en dun met de typische kerven die de wrongelmethode veroorzaakt, die van het silaan is net iets vettiger. “Cacciocavalo podolica is een (Slow Food Presidium ) product waar we trots op zijn hier in Gargano”, zegt de man nog er nog maar eens bij.

Een beetje vakantie in Peschici

Natuurlijk moet je Gargano ook vanaf het water zien, we boffen want onze “huizenzoekers” hebben een boot en dus gaan we samen een rondje varen. Maar eerst bezoeken we Peschici, een charmant kustplaatsje op een rots, de noordelijkste punt van Puglia, want daar ligt de boot. De oorsprong van Peschici gaat terug tot rond het jaar 1000, toen enkele Benedictijner monniken zich vestigden in de vlakte aan de voet van de stad waar ze de abdij van Calena stichtte. Peschici (het oude deel) wordt bewaard binnen middeleeuwse muren, die gedeeltelijk verwoest zijn en gedeeltelijk door de witte huizen werden overbouwd, maar ze zijn wel nog steeds zichtbaar langs de trappen aan de rechterkant van de kerk van Sant’Elia. Een stadje met veel mooie hoekjes en uitzicht op zee en natuurlijk leuke restaurantjes.

Troccoli con cozze op het strand van Vieste

We varen naar Vieste, de haven van het witte stadje was eeuwenlang belangrijk voor handel met de landen aan de andere kant van de Adriatische Zee. Vanaf hier kan je met de boot bij de Tremitische eilanden, Kroatië en Manfredonia komen. Het middeleeuwse dorp heeft smalle kronkelende straatjes tussen de witte huizen met kleine deuren en steile en smalle trappen die van tijd tot tijd zijn verbonden door slanke bogen. Aan het strand bij de beroemde Pizzomunno-monoliet, 25 m hoog maar liefst, eten wij in een eenvoudig strandtentje heerlijke ´troccoli con cozze´ (mosselen), een soort grove spaghetti van gemalen harde tarwegries, gevolgd door een ´impepata di cozze´ (weer mosselen).

Op de scooter naar Monte Sant'Angelo

Na de lunch varen we verder richting Mattinata , we genieten van het uitzicht van de prachtige plekken, Arco di San Felice, Torre di San Felice, Pugnochiuso, de vele grotten en baaien en kleine eilandjes, waar zongenieters op strandjes liggen of in hun bootjes dobberen. De “Sentiero Natura Mergoli-Vignanotica” is een mooie wandelroute, leuk voor een volgende keer want bij Mattinata gaan we aan wal, waar we via via een scooter hebben bemachtigd en dan rijden langs slingerwegen in een half uur naar Monte Sant Angelo, een schilderachtig wit dorp.

Op de hoogste punt waar het kasteel staat dat uit de 10e eeuw dateert heb je een mooi uitzicht over de Foresta Umbra. Het dorp heeft die typische middeleeuwse structuur behouden. Natuurlijk wil M. met name de oudste wijk, Junno, gaan bezoeken. De wijk ontleent haar naam aan de mythische koning Plilunno en wordt gekenmerkt door witte huizen met een binnenplaats aan de voorkant van de weg. De huizen, lijken een beetje op elegante Arabische loggia's met bizarre schoorstenen, leunend tegen elkaar en met elkaar verbonden door bogen en trappen. Daarna gaan we naar het heiligdom van San Michele Arcangelo (UNESCO-werelderfgoed), al een druk bedevaartsoord sinds de 6e eeuw, gelukkig is het vandaag (maandag) heel rustig, en het is nog juni, dat is het hier laagseizoen.

Frisse Foresta Umbra

Vergeleken met de rest van Puglia is de Gargano heuvelachtig en er waait meestal een windje. Het nationale park Foresta Umbra heeft een ongelooflijke verscheidenheid aan flora en fauna, olijfgaarden en prachtige oerbossen. Er zijn tal van goed gemarkeerde paden die door de mooiste gebieden slingeren, af en toe moet je klimmen, maar je wordt dan ook beloond met een prachtig panorama over de kust. Bij warm weer is de Foresta Umbra een verademing en is het onder de eeuwenoude bomen heerlijk koel. We overnachten een paar nachten in Poggio di Luna, een agriturismo waar je ook goed kunt eten, grenzend aan het woud.

Vico del Gargano

Op aanraden van de custode, je weet wel, die van de masseria, gaan we naar Vico del Gargano, zijn geboortestad, een authentiek stadje waar je lekker kunt slenteren door het karakteristieke historische centrum, een doolhof van smalle straatjes en steegjes. Dat het van oorsprong heel oud is, werd bewezen door de ontdekking van prehistorische nederzettingen in de buurt van het Foresta Umbra en de plaats van een necropolis uit de ijzertijd op een heuvel, Tabor genaamd, waaruit volgens de traditie het plaatsje is ontstaan. Het zouden Slaven zijn geweest, afkomstig van de overkant van de Adriatische Zee, die zich onder de bewoners vermengden in het versterkte centrum dat vicus werd genoemd, dat betekent "groep huizen of dorp". In de twaalfde eeuw werd het veroverd door Frederik II, die er een jachtgebied van maakte. Probeer de Paposcia, een lokale specialiteit, het is een soort focaccia gevuld met kaas en gegrilde groenten met een frisse granita van citrusfruit voor de dorst. Kus je geliefde in "vicolo del bacio", een steegje zo smal dat je wel gedwongen wordt elkaar te zoenen, toevallig is San Valentino ook nog de beschermheilige van dit stadje.

Tiny house

Op de terugreis praten M. en ik na over de klanten en al het moois dat we in Gargano hebben gezien. Op mijn allerliefste toon zeg ik: “Amore, als je effe tijd heb, maak jij dan een ontwerp voor dat Tiny House, die ik heb gevonden?” “Ok, als jij alle bureaucratische rompslomp gaat regelen, dan maak ik een mooi ontwerp”, lacht hij, want hij weet wel dat ik het nooit van die ingewikkelde Italiaanse bureaucratie zal kunnen winnen!