Francavilla Fontana in Puglia is fascinerend, het plaatsje wordt vaak geheel onterecht overgeslagen hoewel het een mooi centro storico heeft en een indrukwekkende geschiedenis. Maar dit keer ben ik er om de Paasdagen mee te maken die hier wel een heel bijzondere gebeurtenis zijn. De Paasweek in Francavilla Fontana met rituele processies als die van de Crociferi en Pappamusci, behoren tot de belangrijkste in Puglia, de hele regio is trouwens belangrijk voor de rituelen rond Pasen, die beginnen op vrijdag voor Palmzondag en duren tot en met Paaszondag.
Vergelijk nu hotelprijzen in Francavilla Fontana
De mystieke processies
Tenzij je in Francavilla overnacht zal je waarschijnlijk willen kiezen uit een van de processies want om ze allemaal te bezoeken is misschien een wat te overdadig onderdompelen in de mystieke sfeer die uit de middeleeuwen stamt. De belangrijkste kalenderdagen zijn: (maar er zijn talloze andere gebruiken die eveneens plaatsvinden en interessant zijn)
- Vrijdag voor Palmzondag: Processie ´Ad tenebras´, vanaf de Chiesa di Santa Chiara, begint 19.00 uur
- Palmzondag: Processie van het Kruis, door alle straten van de stad, begint 9.00 uur
- Witte Donderdag: Traditionele pelgrimstocht van de ´Pappamusci´ (pelgrims), door alle straten van de stad, begint 18.00 uur
- Goede Vrijdag: Processie van de ´Misteri´ (de mysterieuzen), door alle straten van de stad, begint 19.00 uur
- Paaszondag: Processie van Cristo Risorto (de herrezen Christus), vanaf de Chiesa Immacolata, begint 18.00 uur
Het gehele programma van de Goede Week in Francavilla Fontana is te downloaden op de speciale website over Pasen in Puglia.
´Ad Tenebras´ opent de Santa Settimana, de Goede Week. Het Broederschap dell’Orazione e Morte begint aan de eerste processie. Het houten beeld van de ´Madonna Addolorata´ gekleed in een zwart met goud geborduurd gewaad en een zilveren kroon, stamt uit de Venetiaanse school rond 1700 en wordt langzaam door de straten van de stad gedragen.
Op Witte Donderdag, na de viering van de Heilige Mis, gaan de leden van de kerk van Carmine (bekend als de "i Pappamusci") gekleed in hun kapmantel, ´in Cena Domini´ (blootsvoets) en met een staf, op hun heilige bedevaart. Ze bezoeken alle kerken en knielen neer om te bidden voor het altaar dat bekend staat als het 'graf'. Wanneer Pappamusci elkaar op straat tegenkomen slaan ze met hun staf op de grond en brengen hun armen met kracht naar de borst, alsof het een omhelzing is. De pelgrims worden begeleid door de ´Trenula´ en twee muzikanten die op de 'troccola' (een oeroud instrument), een 'nenia' of klaagzang spelen terwijl ze zich een weg banen door de straten van de stad om de bevolking uit te nodigen om wakker te blijven en te bidden. Deze rite stamt van de Karmelietische Fraters, die pelgrims vergezelden naar het Heilige Land om plaatsen te bezoeken waar de Passie van Christus plaatsvond.
Op Goede Vrijdag is er ´s avonds de processie van ´de Heilige Mysteriën´, met deelname van alle Broederschappen, ieder in hun eigen kenmerkende mantels. De processie vertrekt vanuit de kerk van Santa Chiara, in de tussentijd stroomt het plein voor de ´Chiesa Matrice´ vol toeschouwers, wachtend op de prachtige beelden die gaan komen. De fanfare speelt aangrijpende begrafenismarsen en de symbolen van de passie van Christus en de Kruisweg der Mysteriën wordt door de zeven broederschappen statig de kerk uitgedragen, elk beeld wordt vergezeld door 2 Pappamusci. Achter het beeld dat de ´Val van Christus´ uitbeeldt, lopen de ´Crociferi´ die 50 enorme kruisen met zich meeslepen. Stapvoets gaat de hele stoet verder door de hoofdstraten van Francavilla, begeleid door het geluid van de ´trenula´, aan het einde van de stoet volgen de kerkelijke eminenties en andere hoogwaardigheidsbekleders van de stad.
Op Paaszondag is er dan tenslotte de processie van de herrezen Christus, de Cristo Risorto.
Francavilla Fontana is niet alleen voor Pasen
De geschiedenis van de stad ligt diep geworteld in de tijd dat het bewoond werd door de Messapiërs, een Indo-Europees volk dat 12 tot 10 eeuwen voor onze jaartelling het grootste deel van Puglia gekoloniseerd had. Als sinds de oudheid had Francavilla een gunstige geografische ligging tussen de Adriatische en de Ionische zee en tijdens de middeleeuwen bereikt de stad haar maximale pracht. Dus is er genoeg te zien in het historisch centrum dat overigens gemakkelijk in een dag te bezichtigen is.
Francavilla wordt ook wel Citta Imperiali genoemd, naar de Imperiali familie uit Genua die de stad in 1572 kocht, die het acht generaties lang bestuurde en zo werd Francavilla een van de meest welvarende en geavanceerde gebieden van de streek in die tijd.
Het Castello Imperiale
De parel van hun overheersing is wel het familiale Castello Imperiali van Francavilla Fontana, een mix tussen een fort en adellijk paleis. Het werd gebouwd door Giovanni Antonio Orsini del Balzo (prins van Taranto) in 1450 en vervolgens in 1563 verbouwd om tot residentie van Bernardino Bonifacio te dienen. Het kasteel is omgeven door sinaasappelbomen die een vrolijke noot brengen met de oranje bolletjes en een prachtig gebeeldhouwde barokke loggia die verder de soberheid van de gevel doorbreken. Het kasteel is omgeven door een verdedigingsgracht. Een 18de eeuws portaal geeft toegang tot de binnenplaats waar zich een 14de eeuws doopvont bevindt. Tegenwoordig is het kasteel de zetel van het gemeentehuis van Francavilla en ook het Archeologisch museum MAFF van de stad is hier ondergebracht.
Prins Philip van Taranto vond op 14 september 1310 tijdens de jacht een Byzantijnse bron met een afbeelding van Maria met Kind, later werd dit Maria SS.ma della Fontana genoemd, tevens de patroonheilige van de stad. Op deze plaats werd later de ´Chiesa Matrice´ gebouwd, die ook wel de Basilica Minore del Santo Rosario genoemd wordt. Met de barokke gevel en kleurrijke koepel van majolica-tegels is dit de hoogste kerk van de Salento. In het interieur bevinden zich schilderijen van Domenico Antonio Carella (1721 - 1813), ook wel ´Tiepolo Pugliese´ genoemd. Ook de Chiesa dei Padri Liguorini, de sobere Chiesa dei Cappuccini, de barokke Chiesa San Sebastiano, de neoklassieke kerk van Santa Chiara en de Chiesa del Carmine een bezoekje waard.
Een korte stadswandeling
- Via de 17de eeuwse Porta del Carmine, een triomfboog met drie doorgangen, loop je over de Via Roma langs de versierde portalen en gevels van achtereenvolgens het Palazzo Basile, Palazzo Carissimo, Palazzo Argentina (mooi balkon), Palazzo Cotogno, Palazzo Caniglia en het Palazzo Forleo Brajda. Op Piazza Umberto I, domineert de klokkentoren uit 1750.
- Begin bij het kasteel, links ligt het postkantoor en zie je het fijn gebeeldhouwde loggia-balkon. Rechtsaf langs het kasteel (hier is ook het VVV-kantoor bij de ingang aan de linkerkant). Aan het eind van de straat zie je rechts de Chiesa S. Alphonso de´Liguori, met de meest verbazingwekkende fresco's.
- Aan de linkerkant ligt het Piazza Giovanni XXIII met twee kerken waarvan een de Moederkerk (Chiesa Matrice, Minor Basilica) is met een bronzen plaat in het midden van het plein dat het middelpunt van Salento markeert.
- Steek het plein over naar Piazza Munumento (de bakker is aan te bevelen voor Mandorla Riccia, een confetti snoepje met een glazuur van citroen en ceder of ´la copeta´ wat gekarameliseerde amandelen zijn. ), sla linksaf naar Piazza Dante (links is een gebeeldhouwd balkon en enkele leuke kleine restaurants).
- Loop rechtdoor over Piazza Umberto I om de fontein en de klokkentoren te zien en trakteer jezelf op een ijsje in een van de gelateria´s. Keer terug naar het kasteel via Corso Umberto, aan de linkerkant zie je van het oude marktgebouw met grote kolommen aan de voorkant. Via Roma naar de Porto Carmine met de bogen en andere straten waar je mooie Palazzo-gebouwen, kerken, winkels en cafés zal tegenkomen.
- Op zaterdagmorgen is er markt.
- Als je buiten de stadsmuren bent, ga dan even Specchia Miano bezoeken, een typisch Messapisch gebouw, dat werd gebruikt als graf of als uitkijkpost en dat tussen de olijfboomgaarden ligt.
- Bosco Bottari, is een uitgestrekt natuurgebied even buiten de stad wat zeker de moeite waard is van een bezoek.
Lokale gerechten en specialiteiten
Fout eten kan bijna niet in Puglia en ook in Francavilla zijn de gerechten gevarieerd en vertegenwoordigen ze het beste dat de streek te bieden heeft, of het nu van zee of van het platteland komt. Probeer de handgemaakt orecchiette met ragù, ricotta kaas of raapstelen eens. Of de "braciole" (gevulde karbonade), tuinbonen en cichorei met gefrituurde pepers, een uien stoofpot, gevulde aubergines of ´parmigiana´ zijn allemaal gerechten die je hier zeker moet proeven. Tijdens de zomer is een frise met tomaten, een snufje oregano en olijfolie ook heerlijk.
Jaarlijks terugkerende evenementen
- Eerste zondag van juni “Madonna della Croce”
- Hemelvaartsdag (40 dagen na Pasen) processie door de straten van de stad met kraampjes, muziek en vuurwerk
- De hele maand juli culturele evenementen, concerten, gastronomische en sportieve evenementen.
- Midden september, het patronale feest Madonna della Fontana met belangrijke en een prachtig vuurwerk om middernacht.
Hoe kom je er?
Francavilla Fontana bevindt zich in de Salento en heeft middeleeuwse muren, paleizen en een groot kasteel, het is omringt door eeuwenoude olijfbomen, oude masserie en trulli’s, wijngaarden en fruitbomen. In een half uur tijd ben je aan de kust waar de beroemde stranden zijn die vergeleken worden met de Malediven. Het mooie stadje Ostuni en het vliegveld van Brindisi liggen op een half uur rijden, de stad Lecce een uur.
Reisaanbiedingen rondom deze plaats
Vergelijk nu hotelprijzen in Francavilla Fontana
