Het is heerlijk om in de maanden september of oktober de Salento te bezoeken en we hebben maar een klein excuus nodig om in de auto te stappen. Ditmaal was er een zieke in de familie en M. zag meteen de noodzaak van een bezoek, dus maakten we er een weekendje van om lekker van de nu lege stranden van Porto Cesareo te genieten.
Vergelijk nu hotelprijzen in Salento
De Pizzica dansen aan het strand van Porto Cesareo
September is een geweldige maand om Puglia te bezoeken, het is heerlijk weer en er veel minder toeristen. Na een dagje aan het strand besluiten we om in een leuk restaurantje de vis te gaan eten die we eerder op de marktkramen hadden zien liggen. Verser kan bijna niet. Als we bij zonsondergang van onze ‘antipasto’ genieten worden we verrast door een muzikaal optreden van een ‘pizzica’ groep. ‘Pizzica’ betekent eigenlijk spinnenbeet van een spin die verdacht werd dat de beet dodelijk kon zijn, het zou enkel kunnen genezen door wild te dansen. De pizzica is de oudste vorm van tarantella.
De eigenaar van het restaurant komt even naast ons staan en vertelt dat de groep die Kuntno heet, vrienden van hem zijn die vaak komen optreden als ze komen eten. De muzikale familie bestaat uit vader Paolo die accordeon speelt en zingt, zoon Samuele op de akoestische gitaar, mamma Elisa danst erbij en Tommy de jongste telg heeft een tamboerijn. We kijken vol bewondering naar het 10 jaar oude jochie die al vanaf zijn 4de jaar vol passie tamboerijn speelt.
We zien het wat zwart/zwart met de Negroamaro
De volgende ochtend rijden door een landschap vol olijfbomen en wijngaarden. Als we nieuwsgierig naar een groepje mensen die druiven plukken toelopen, komt een vriendelijke jongeman vertellen dat hier de druiven voor de Negroamaro van wijnhuis ‘Conti Zecca’ worden geplukt. Hij is de oenologo en legt uit dat Negroamaro een zwarte druivensoort is die met name in Salento wordt verbouwd. De zonnige streek met een mediterraan klimaat wordt gekenmerkt door lange, warme zomers met een constante zeewind die blaast over de wijngaarden en die als een natuurlijke vorm van parasiet bestrijding werkt wat natuurlijk bijdraagt aan de kwaliteit van de druiven.
De teelt van deze wijnstok in Puglia gaat zelfs terug tot 2000 voor Christus. Vanaf de 8ste eeuw voor Christus en na de Griekse kolonisatie werden de cultivatietechnieken verbeterd. Volgens geleerden is de naam ‘Negroamaro’ afgeleid van de herhaling van het bijvoeglijk naamwoord zwart (nero), niger in het Latijn, mavros in het Grieks, vandaar 'zwart zwart', gezien de ondoordringbare kleur. De oorsprong van deze wijnstok is hoogst waarschijnlijk door de Grieken in Italië geintroduceerd.
Een glaasje met de graaf in de cantina van Conti Zecca
Even later staan we in de ‘cantina’ met een glas Negroamaro in de hand en luisteren naar graaf Francesco als die trots vertelt dat zijn wijnhuis al heel lang bestaat. In 1580 verhuisde Francesco Antonio Zecca, toen nog gewoon een agrarisch ondernemer uit Napels naar het vruchtbare land van Leverano in de Salento waar hij druiven begon te verbouwen. Nu vijf eeuwen later maken zijn nazaten, Francesco en zijn broers nog steeds de mooiste wijnen. We krijgen het advies om vanavond in Copertino het feest van San Giuseppe bij te wonen, “una bellisima festa” zegt de graaf.
Het is feest in Copertino
De beschermheilige San Giuseppe verwelkomt ons met open armen. We slenteren wat door het centrum dat een doolhof van smalle straatjes is die bij elkaar komen in het hart van de stad waar de vorstelijke paleizen voor je oprijzen. Palazzo Pappi is een mooi voorbeeld, een gebouw van de hand van architect Evangelista Menga, die ook het plaatselijke kasteel heeft ontworpen. Het Castello van Copertino is een indrukwekkend verdedigingswerk, gebouwd op een voormalig Angevin-fort. Vooral het Renaissance-portaal is de moeite waard, de kapellen van San Marco en Santa Maria Maddalena hebben fresco's van Gianserio Strafella, een schilder die uit Copertino afkomstig is. Isabella di Chiaromonte, prinses van Taranto en later koningin van het Koninkrijk van Napels werd hier in de 15de eeuw geboren, een teken dat Copertino in die tijd een belangrijke stad was in het zuiden van de laars.
San Giuseppe, niet de slimste, maar toch patroon van studenten
Na al dat moois komen we bij achter een glas ‘Negroamaro’ en een porti ‘Pettole’ wat gefrituurde balletjes met ansjovis of olijven zijn. Ik kan het niet laten om een foto te maken in een atelier waar beelden van parpier mache worden gemaakt, en natuurlijk staat ook ‘San Giuseppe’ ertussen. Inmiddels aangekomen bij de kerk waar de processie zal vertrekken staat het al vol mensen die op hun beurt wachten om een stukje ouwel in hun mond geduwd te krijgen van een ijverige priester die niemand ontziet. We raken aan de praat met een jonge kapucijn die ons verteld over de beschermheilige van de stad Copertino maar ook van de plaats Osimo in de Marche.
Een verhaal dat de moeite van het luisteren waard blijkt. Zijn vader stierf jong en liet grote schulden na waardoor zijn moeder op straat kwam te staan en Giuseppe in een stal bij Copertino ter wereld werd gebracht. Hij werd uiteindelijk de patroonheilige van de studenten, hoewel hij niet bekend stond als een van de slimste. Giuseppe had de bijnaam ‘De Vliegende Broeder’, omdat hij als kind geregeld in extase raakte, vooral als hij de mis moest opdragen of deelnam aan het koorgebed, men zegt dat hij soms letterlijk opsteeg (levitatie) en hemelse visioenen had, waardoor hij de eer had om ook de patroonheilige van vliegeniers en parachutisten te worden.
San Giuseppe noemde zichzelf ‘broeder Asino’ (ezel). Hij werd eerst uit het klooster gezet maar slaagde er later toch in, ware het met veel pijn en moeite om toegelaten te worden als Franciscaner priester. Er ontstond tenslotte rond zijn persoon een ware cultus die zich verspreidde over de hele wereld. Er zijn zelfs verschillende films over zijn leven gemaakt. The Reluctant Saint in 1962 van Edward Dmytryk en A Boccaperta van regisseur Carmelo Bene.
Hij is ook verbonden met de stad Cupertino in Californie, de stad in Silicon Valley waar belangrijke high-tech bedrijven zijn gevestigd zoals Apple. In 1776 werd een riviertje naar hem vernoemd door een Spaanse ontdekkingsreiziger die ter plaatse een nederzetting begon en het beekje de Spaanse naam Arroyo de San Jose de Cupertino gaf. Het heeft Cupertino geen windeieren gelegd gezien het nu op de 11de plaats staat van de rijkste steden in de Verenigde Staten. San Giuseppe stierf in 1663 op 60-jarige leeftijd in Osimo (Marche) waar hij ook ligt begraven.
Wat kunnen we anders doen dan de heilige bedanken en meelopen in de processie achter ‘San Giuseppe’ om dan ‘ in extase’ de prachtige ‘luminarie’ ter ere van hem te bewonderen. De feesten van San Giuseppe kan je op 15-19 september in Copertino bijwonen.
Vergelijk nu hotelprijzen in Salento
