Grottaglie is de stad van de vele grotten en ligt, omringt door wijngaarden op de helling van de Monte Murge op slechts enkele kilometers van de stad Taranto in noord-Salento. Grottaglie staat vooral bekend om bloeiende aardewerk industrie die hier al honderden jaren wordt uitgeoefend.
Meerdere grotten spelen al 1000-en jaren mee
De stad heeft een fascinerende geschiedenis die nauw verbonden is met de grond waarop de stad is gebouwd en die de basis is van de economie van de stad. De naam Grottaglie is afgeleid van het woord ´Cryptae Aliae´, wat zoveel wil zeggen als ´meerdere grotten, ´die verwijzen naar nederzettingen die hier reeds in het Paleolithische tijdperk voorkwamen. Het is heel kenmerkend voor het gebied, de aanwezigheid van de hoeveelheid grotten en de diepe ravijnen.
Byzantijnse monniken bewoonden de grotten en zijn verantwoordelijk voor de fresco's die hier aanwezig zijn. Rond de 11de eeuw vluchten veel joden naar het gebied die er allerlei soorten handel dreven. De grotten zijn er nog steeds en kunnen bezocht worden. In het belangrijkste ravijn ontstond een levendige keramiek productie met talloze ateliers, ovens en creativiteit die eeuwenlang de plaatselijke bevolking van arbeid voorzag en wereldwijde bekendheid heeft gekregen.
Discover our history - Grottaglie Città delle Ceramiche Official Video from Discover Grottaglie on Vimeo.
Volg ons op een wandeling door Grottaglie
De keramiek wijk ´Il Quartiere delle Ceramiche´
In het zuiden van de oude stad ligt het district waar het keramiek werd geproduceerd. In de 18de eeuw waren hier zo’n 42 ateliers, Waar het overgrote deel van de bevolking van Grottaglie werkte, dankzij de aanwezigheid van de rode klei die de belangrijkste grondstof is voor het maken van typische aardewerk. Grottaglie mag het keurmerk DOC (Denominazione di Origine Controllato) op zijn aardewerk zetten.
Castello Episcopico
Het meest imposante bouwwerk in Grottaglie is het Castello Episcopico. Het kasteel ligt op het hoogste punt van het kunstzinnige keramiek wijkje. Gebouwd in de 14de eeuw in opdracht van de aartsbisschop van Taranto, Giacomo d'Atri, was het kasteel was eeuwenlang een symbool van de feodale macht van de Tarantijnse bisschoppen.
Tegenwoordig is het keramiek museum, het Museo della Ceramica, er in gevestigd. De collectie bestaat uit zo'n 300 vazen variërend van huishoudelijk keramiek tot decoratieve kunstwerken die dateren van 1600 tot 1900. Er zijn meestal tentoonstellingen te bewonderen in het museum, ook is een bezoekje aan de twee tuinen van het middeleeuwse gebouw, de mediterrane tuin en de Giacomo d'Atri-tuin een aanrader.
Keramische Pumi
Het meest opvallende soort keramiek in Grottaglie zijn de Pumi, een soort vaas in de vorm van een bloemknop.
Bijna alle huizen in de witte straatjes hebben aan weerskanten van het balkon prachtige gekleurde Pumi, die in alle soorten en maten te krijgen zijn. Iedere Pumo op de balkons is uniek qua kleur en vorm. De term Pumo is afgeleid van het Latijnse Pomum, dat wil zeggen fruit en is gekoppeld aan de godin Pomona, een Romeinse godin van vruchten, niet alleen van die aan de bomen groeien, maar ook de olijf en druiven. Bovendien bezit zij de gave om verzoenend te werken en het kwade te verjagen in de Zuid-Europese cultuur.
Capasone
Lopend door de keramiekwijk zie je in ieder straatje wel een Capasone of Zirre, dit zijn gigantische gele bruine keramische kruiken waarin wijn werd bewaard of soms olie. De term komt van het het woord capase dat in dialect capabel betekent.
De afmetingen variëren van 25 tot 150 cm, in zeldzame gevallen tot wel 2 meter hoog en kunnen tot 250 liter bevatten. Tegenwoordig worden ze vaak als tuindecoratie gebruikt.
Bianchi di Grottaglie
´Bianchi di Grottaglie´ heet het typische witte aardewerk wat hier vandaan komt en dat wordt gekenmerkt door de pure vorm en gebruik van wit glazuur.
‘La Pupa con i baffi’ of De Bruid met een Baard
In de zeventiende eeuw, tijdens de Spaanse overheersing in Puglia, zo gaat de legende, had de leenheer/prins het recht om de huwelijksnacht door te brengen met de bruid van zijn onderdanen. De Latijnse uitdrukking ´ius primae noctis´ (recht van de eerste nacht) gaf het vermeende middeleeuwse recht van een feodale landheer om de dochters van zijn lijfeigenen of horigen te ontmaagden aan de vooravond van hun huwelijk. Volgens de legende in Puglia besloot een jaloerse boer, zijn eer te verdedigen en zich als vrouw te vermommen, alleen was hij vergeten zijn snor af te scheren!
De moederkerk van Grottaglie
De moeder kerk ‘la Collegiata Maria SS.ma Annunziata’ van Grottaglie is gebouwd in 1372 in laat-romaanse stijl en is waarschijnlijk een uitbreiding geweest van een reeds bestaand gebouw. De eenvoudige kerk heeft een mooie majolicakoepel. Binnen vind je een altaar van de Annunciatie (16de eeuw), de kapel uit 17de eeuw is gewijd aan San Ciro de patroonheilige van de stad.
Ga ook even binnen bij het barokke klooster van St. Francesco da Paola dat heel mooie fresco’s heeft.
San Ciro, Foc'ra en Pira
Op 30 en 31 januari is het groot feest in de keramiekstad want dan wordt het feest van de populaire San Ciro, beschermheilige van de stad, gevierd.
Ook in de winter is Puglia gezegend met een mild klimaat en is het de moeite waard om op 30 januari een unieke gebeurtenis mee te maken, eerst de zegening en daarna het ontsteken van de brandstapel ´pira´ plaats, een uniek bouwwerk tot wel 20 meter hoog, wat veel weg heeft van een hut/trullo gemaakt van olijfbomenhout en wijnstokken, en de volgende dag vindt de processie plaats gewijd aan de San Ciro die levend werd verbrand. De term Foc'ra betekent vuur in het Grottagliese dialect.
Evenementen
In de maand augustus is in Grottaglie ieder jaar een openluchttentoonstelling van het keramiek ´la Mostra della Ceramica´.
In december kun je de kerststal van eveneens uit keramiek bewonderen.
Festival Musica Mundi is een onmisbare evenement voor internationale muziekliefhebbers die in juli plaats vindt.
Tot slot een mooie wandeling in de natuur
Maak een wandeling langs de Gravina di Riggio, lopend langs een prachtig pad dwars door mediterrane planten en eeuwenoude olijfbomen.
Aanbevolen gerelateerde links
Keramiek voor koningen van Franco Fasano 
Ademloos het Palazzo Margherita van filmer Frances F. Coppola bekijken 
Uitkijken naar de Salone del Gusto 
Bakermat van de Napolitaanse keramiek, een bezoek aan Cerreto Sannita 
Route langs keramieksteden in Umbria 
Middeleeuws Deruta epicentrum voor keramiek liefhebbers 
