Parco Alpi Marittime - Dorphoppen op de Alta Via del Sale

Wie deze zomer over de alpen en door de Mont Blanc tunnel rijdt heeft meestal een bestemming aan de Italiaanse Rivièra in het vizier, maar heel misschien zijn er onder jullie ook reizigers die ik de andere kant kan uitlokken. Dit is een klein stukje Italië én een stukje Frankrijk boordevol bezienswaardigheden en boeiend landschappen. Een hoog gelegen hoekje van Europa met de mooiste panorama's en de lekkerste geitenkaasjes aan de Alta Via del Sale.

Het zijn uitgestrekte wandelgebieden met veel berghutten en slingerwegen langs het grensgebied van Italie en Frankrijk waar het Parco Naturale Alpi Marittime overgaat in het zuidelijke gedeelte van het Nationaal Parc du Mercantour, de Vallée des Merveilles rondom de legendarisch Mont Bégo die reikt tot 2,872 m boven de zeespiegel. We beginnen deze tocht ongeveer 100 km ten zuiden van de stad Turijn in de provincie Cuneo. Op een mooie dag zijn de majestueuze bergen van de Alpes Maritimes zichtbaar aan de horizon. Wij rijden een half uurtje verder naar het zuiden met als bestemming de koninklijke termen van Terme Reali di Valdieri.

De Termen van Valdieri

Het kuuroord met het wat ouderwets aandoend Hotel Royal heeft veel charme en een schitterende ligging op een hoogte van ruim boven de 1300 meter, de prijs voor volpension per persoon is ongeveer € 100 per dag uiteraard met gebruik van de SPA. Het hotel is trots op de aanwezigheid van twee historische houten chalets op het terrein (Bela Rosin en de Casino di Caccia) die je kunt huren vanaf € 1500 tot € 1900 per week, ze zijn geschikt voor een groep tot 10 personen. De natuurlijke zwavelgrotten zijn uitgegraven in de rots van Monte Matto en bereiken een temperatuur van 46° C. Het zwavelhoudende thermale water stroomt uit 32 bronnen, waarvan de temperatuur varieert van een minimum van 42° tot een maximum van 72° C. Een verblijf in de thermale grotten kost ongeveer € 65.00 per persoon maar je kunt ook een kaartje kopen voor de thermale baden en de SPA tussen de € 18 en € 20 per halve dag.

Hotel Royal Terme di Valdieri - Valdieri Website: https://www.termerealidivaldieri.it

Lu Garun Rus: Frazione Andonno - Zie voor prijzen en reserveringen deze link.

Locanda del Sorriso in Entracque: Zie voor prijzen en reserveringen deze link.

Locanda Balma Meris in Sant'Anna - Website: https://www.balmameris.com

De Gesso vallei

De botanische tuin "Valderia" kan gemakkelijk worden bereikt vanuit de termen, het ligt verscholen in het groen van eeuwenoude bossen. De inheemse bloemsoorten zijn herkenbaar doordat ze louter groeien in het bijzondere microklimaat van de Gesso-vallei. Vanaf de botanische tuin leidt een ander pad je naar het meer van Valcuca (op ongeveer 1,5 uur). In het voorjaar wandel je in het gezelschap van de mooiste vlinders of misschien lig je liever in de alpenweide van de Rifugio Valasco (op 1764 m), rustig is het zeker en geen risico dat je mobiele telefoon je stoort, want bereik is er nauwelijks. De rifugio is een herberg waar je tegen een democratische prijs een of meerdere nachten kunt logeren. De herberg is een vroeger jachthuis van de koning van Savoye en heeft het beste uitzicht op de vallei en bergen rondom op een uurtje van de termen. Het ligt uiteraard ideaal als vertrekpunt voor trekking door de bergen.

Archeologisch Park van Valdieri

Een Necropolis uit het bronzen tijdperk. Ze maken hier ook keramiek en juwelen.

Parco Archeologico di Valdieri: Via Guardia della Frontiera in Valdieri Tel. 0171 97109

De jachthuzien van de koninglijke familie in Valdieri

Toen Vittorio Emanuele II, koning van Sardinië, de Gesso-vallei en haar thermale baden bij Valdieri bezocht, was hij gefascineerd door de schoonheid van het ebied. De burgemeesters waren goed op de hoogte over zijn passie voor de jacht en wisten hier hun voordeel uit te trekken. De aanwezigheid van de koninklijke familie in het gebied die hier jacht- en visrechten kreeg betekende als gauw dat het Huis van Savoye hier een zomerverblijf bouwde in Sant'Anna di Valdieri, en jachthuizen in San Giacomo di Entracque en Piano del Valasco. Bij de thermen werden vier chalets gebouwd, waarvan er een nog steeds Casa della Bela Rosin heet, ter nagedachtenis aan Rosa Vercellana, het meisje met wie Vittorio Emanuele II een verhouding had.

Maar Vittorio was geen echte slechterik, want binnen het jachtslot hangt een document waarin verteld wordt dat Vittorio Emanuele III een hele kudde herten spaarde voor de dood omdat zijn vrouw hem dat vroeg. Tenminste die dag werden er geen dieren gedood. De aanwezigheid van de vorsten maakte de vallei tot een favoriete bestemming voor veel politici, edelen en vorsten van Europa en had een zeer positieve invloed op de economie van het gebied, aangezien de gezinnen van de jachtopzieners konden rekenen op een vaste werkgelegenheid en andere bewoners van de vallei vonden seizoensarbeid bij de jacht, het onderhoud van de paden, koken en schoonmaken en aarmee hun schamele inkomsten konden aanvullen.

Rifugio Valesco - Prijzen Tweepersoonskamer met privébadkamer vanaf 65,- Gedeelde badkamer en grotere kamers met stapelbedden zijn ook beschikbaar. Tel. 0171-1935229 Website : https://www.rifugiovalasco.it

Via Via del Sale naar het eco-vriendelijke Limone Piemonte

De Zoutweg of liever Via del Sale is een route die van Limone naar de Ligurische kust loopt en daarbij de Franse grens passeert, een adembenemende route van de Alpen naar de zee. Vanaf Valdieri rijden we terug naar Borgo San Dalmazzo en nemen daar de Alta Via del Sale (Zoutweg) richting Limone in Piemonte op zo'n 30 minuten. Limone is een echt ´slow´ pareltje en bij de meeste Nederlanders en Belgen vrijwel onbekend, behalve misschien als wintersportbestemming. Het dorp heeft een prachtig historisch oud centrum en de omgeving is prima om wandelend te ontdekken, of op een e-bike of op een mountainbike, het centrum is trouwens ook volledig autovrij! Wil je hier wat langer verblijven dan is een fiets zeker aan te raden!

Een leuke excursie is de Trein der Wonderen, een historische treindienst die Limone verbindt met de Cote d'Azur. Veel hotels hebben een directe toegang tot de skipistes en er zijn tal van mogelijkheden om te wandelen of te fietsen als de sneeuw is verdwenen! De valleien rond Limone zijn in ieder geval vanaf de lente tot laat in de herfst een waar paradijs voor liefhebbers van trekking en mountainbikers! De paden zijn hier allemaal goed onderhouden en bewegwijzerd. Je kunt ook kiezen uit verschillende niveaus van het parcours, sommige zijn best moeilijk en andere zijn speciaal ontworpen voor gezinnen.

Wil je hier logeren dan kan ik je de volgende adresjes aanbevelen:

Fiocco di Neve Relais: Schitterend 4 sterren hotel in Limone met moderne kamers in typische Alpenstijl Prijzen en reserveringen?

Artisin, Een gastvrije B&B in een eco-bouw met ruime kamers waaronder enkele familiekamers. Prijzen en reserveringen

Chalet Morel 1586: Mooi gelegen 3 sterren hotel met SPA faciliteiten en een goed restaurant. Prijzen en reserveringen

De rode kerk van Tende (FR)

Het grensgebied ligt bezaaid met Franse forten en niet alleen uit de tweede wereldoorlog. Dit is altijd al een zwaar bewaakt grondgebied geweest van Frankrijk. Aan de grens bij Tende liggen 7 forten, allemaal uit de 19de eeuw. Deze beantwoordden toen aan een strategische behoefte die in 1860 ontstond met de annexatie van het graafschap Nice, waardoor de Frans-Italiaanse grens ten zuiden van de steden Tende en La Brigue kwam te liggen. Hier bereikt de Col de Tende een hoogte van 1871 meter. Het dorp Tende ligt aan de natuurlijke grens van het Nationaal Park Mercantour en de Vallée des Merveilles op zo'n 30 minuten van Limone in Piemonte.

Het dorp Tende is erg charmant maar de bewoners spreken hier nog veel Italiaans en dat is niet zo gek omdat het pas sinds in 1947 bij Frankrijk hoort. Het dorp wordt gedomineerd door de grote klokkentoren en de overblijfselen van het kasteel van Lascaris van de graven van Tende. Je parkeert op het mooie plein voor het stadhuis, waarvan de gevels in een warm Italiaans goudgeel zijn geschilderd. Neem de trappen omhoog om de oude middeleeuwse stad te bereiken. Tende is zoals veel dorpen aan de Ligurische kant van de Alpen een doolhof van passages en piepkleine pleintjes, maar de bolvormige klokkentoren in Lombardische stijl is uniek en daar moet je écht even bij stilstaan, de flamboyante gevel is felrood van kleur met goudgele details. Steunend op twee Dorische zuilen, omlijsten twee wat vreemde leeuwen een monumentaal portaal van steen en twee 400 jaar oude deuren van massief notenhout. Binnen is het niet minder mooi, met een schip uit de 15e eeuw, het orgel dateert uit 1812. Je kunt je bezoek afsluiten in het "Musée des Merveilles", om inzicht te krijgen in het dagelijks leven en de cultuur van mensen die hier bijna 4000 jaar geleden in het gebied van de Mont Bego leefden.

Lees ook meer over Tende op de blog Zonnig Zuid Frankrijk.

De storm van 4 oktober 2020

Het verhaal eindigt hier niet, want we moeten nog het stukje tussen Tende en de Riviera doen. We komen nu in een gebied dat in 2020 in levende lijve de gevolgen van de klimaatverandering op desastreuze wijze heeft ondervonden, er vielen maar liefst 8 doden. Misschien herrinner je het wel uit het nieuws: de storm van 4 oktober 2020 kwam zonder waarschuwing, de inwoners van Breil-sur-Roya (FR) aan de rivier de Roya moesten hun huizen verlaten, lieten auto's midden op de weg achter om aan het wildstromende water te ontkomen dat het dorp vrijwel geheel verwoestte. Rondom deze plaats zijn ook veel aardverschuivingen geweest, die van zo'n grote omvang waren dat volledige gebouwen op het punt stonden het dal in te storten.

De Zuidelijke Maginot Lijn naar Menton (FR)

Je kent misschien de Maginotlijn langs de Belgisch-Franse grens wel, maar ben je ook bekend met het zuidelijkste puntje van de lijn? De vallei van de Bévéra loopt van de Col de Turini tot het middeleeuwse dorp Sospel (30minuten). Vanwege de strategische ligging kwamen er militaire bouwwerken langs de Maginotlijn. Deze bouwwerken hebben een beslissende rol gespeeld door het Italiaanse offensief in juni 1940 terug te dringen. In de 19de en 20ste eeuw werd in de vallei een verdedigingssysteem gebouwd dat bestond uit de forten Barbonnet, Agaisen en Saint-Roch. Het Fort van Saint-Roch is te bezichtigen en is als museum ingericht, het is interessant en goed bewaard gebleven.

We dalen af naar ons eindpunt aan de Cote d'Azur, de stad Menton. Vanuit Sospel neem je de Route de Menton (2566A). De weg slingert links langs bossen, rechts kijk je dwars door de groene vallei richting de Middellandse Zee, je rijdt langs piepkleine Provençaalse gehuchten zoals Castillon en prachtige villa's en bastides kenmerkend voor dit prachtige gebied. Meer informatie over vind je hier.