BiBi´s blog - Op pad met een paar aardige Ascolanen .

Leuk, even een bezoekje aan de Marche deze middag, mijn buurregio. Ik woon net even buiten het stadje Teramo in de “Marcuzzo”( zuid Marche & noord Abruzzo ) met de rivier Tronto als scheidingslijn tussen deze 2 regio’s! Wel zo leuk om op dit grensgebied te wonen zodat je beide regio’s goed leert kennen en kunt genieten van het moois van beide!

M. had een uitnodiging gekregen om een gerenoveerd oud gebouw te bezichtigen samen met wat andere architecten in het mooie historische centrum van Ascoli Piceno. Ik zou ´s middags met de bus naar Ascoli rijden om mij daar bij het gezelschap te voegen. De bus die mij in een half uurtje over de mooie weg SS81 langs groene heuvels, kleine gehuchtjes en de schitterende burcht van Civitella del Tronto naar de stad brengt stopt voor mijnhuis. Het is een ritje waar ik iedere keer weer van geniet! Na vele slingerwegen zie je Ascoli Piceno al in de verte liggen, de stad van 100 torens en Travertin. Een juweeltje vind ik zelf, vol oude gebouwen, straatjes en pleinen. Ook hangt er een prettige sfeer, zeer vriendelijke mensen in mooie winkeltjes, leuke cafeetjes en restaurants waar je heerlijk kunt eten. Ik ontmoet M. en de andere mannen uit de stad Ascoli op het terras van Meletti, een bekend café dat iedere Ascolaan goed kent. Na een kopje koffie met een flinke scheut anijslikeur waar Meletti bekend om staat, begint onze tocht door de stad. Piazza del Popolo waar het café ligt is werkelijk een plaatje, het wordt ook wel een van de mooiste pleinen van Italië genoemd, er hangt een gemoedelijke sfeer waar zo’n beetje iedereen elkaar groet en schijnt te kennen, niet voor niets dat dit plein ook wel de “salotto” (de huiskamer) van Ascoli Piceno wordt genoemd.

Ascolaans Travertin

Opvallend veel wit travertin schittert er om je heen, “Travertino” is een natuursteen. Het verschil tussen travertin en andere natuursteen ligt in de vorming van de rots, de hardheid van de steen en het uiterlijk. Travertin wordt gevormd in hete bronnen en/of kalkstenen grotten. Belangrijkste kenmerken van travertin zijn de gaten in de stenen die worden veroorzaakt door kooldioxide-ontduiking. De graad van travertin wordt bepaald op basis van de gaten in de steen, hoe minder gaten er zijn, hoe hoger de kwaliteit. Travertin waar nauwelijks gaten in voorkomen, wordt beschouwd als hoge kwaliteit, terwijl de poreuze steen met veel gaten wordt beschouwd als een mindere kwaliteit. Er zijn twee types travertin die in deze omgeving voorkomen: de Toscaanse en Ascolaanse. Het verschil zit in de poriën: Ascolaans travertin, afkomstig uit het gebied bij Ascoli Piceno bij de Adriatische kust, heeft grotere poriën dan de Toscaanse variant.

De Circolo Cittadino

De groep architecten willen ons graag het “Circolo Cittadino” laten zien, (een soort Herensociëteit) die zich bevindt in een van de ”mooiste gebouwen” volgens hen, het Palazzo Sgariglia (ooit bezit van een belangrijke adellijke familie). Vol trost laten de heren in ons gezelschap ´hun ontmoetingsplek´ aan mij zien, een mooi gebouw vol liberty decoraties. Na een paar stiekeme foto’s van hoekjes en aparte details in deze ”circolo” (verenging) gaan we weer verder om het nieuwe restauratie project te bekijken. Iets verder in dezelfde straat staat de rechtervleugel van het statige Palazzo Sgariglia. Het gebouw werd in 1908 door de laatste erfgenaam van de familie Sgariglia aan de stad geschonken in de hoop dat er een goede sociale bestemming voor zou worden gezocht. Nu mooi verbouwd en strak in de verf staat het te wachten tot over een aantal weken de nieuwe bewoners hun entree zullen maken in de gloednieuwe sociale woningen. Het is een goed gevoel dat er mensen zijn die proberen om al die prachtige oude en kostbare gebouwen een nieuw leven in te blazen. De achterliggende gedachte is om jonge koppels de kans te geven een mooi en goedkope woning te verschaffen en ze zo over te halen om in de stad te blijven wonen. Want, vertelt een van onze gastheren, veel jongeren trekken weg naar de kustplaats San Benedetto en elders. Iets wat we niet graag zien gebeuren, vandaar deze investering in sociale woningen.

Palazzo Merli en de Twin Towers

In de middeleeuwen werd het stadsbeeld vooral gekenmerkt door de aanwezigheid van de vele torens die de macht van de adellijke families zouden vertegenwoordigen, maar het waren vaak ook echt militaire gebouwen. Het schijnt dat Frederico II in 1252 zelfs 91 van de 200 torens heeft vernietigd, in ieder geval zijn er nu nog zo’n 50 in de stad te zien. Ascoli heeft veel torens gekend, sommige zijn nog intact, sommige zijn een kopje kleiner gemaakt en anderen staan nu verborgen tussen de huizen die er later omheen werden gebouwd. En dan zijn er nog de klokkentorens. De "tweelingtorens " zijn een voorbeeld van adellijke torens die perfect bewaard zijn gebleven. Gebouwd in de twaalfde eeuw en opgetrokken uit eenvoudige blokken travertin. Ongeveer 25 meter hoog, Bijna eraan vast ligt het indrukwekkende palazzo Merli uit 1927 in neogotische stijl. We lopen door mooie straatjes, die hier in het dialect “Rua “worden genoemd en wat volgens onze gidsen “voorhoofdsrimpel “ zou betekenen, met opvallend veel groen zichtbaar uit de verborgen tuinen achter de hoge muren.

Wasvrouwen: wel kijken, niet aankomen! We lopen over de brug waar we de Trontorivier onderdoor zien stromen, een karakteristiek plekje met een mooi uitzicht vind ik. Onze Ascolaanse gidsen brengen ons vervolgens naar de wasplaats “il Lavatoio di Porta Cappuccina” , uit de 16de eeuw en eveneens geheel gemaakt uit travertin. Een gevelsteen uit 1625 geeft de gedragsregels aan: het is verboden om vrouwen lastig te vallen tijdens het wassen op straffe van een geldboete van 3 scudi. Dit moest kennelijk de handtastelijke mannen op afstand houden! De historische plek kent veel verhalen, zo zouden hier gelovige Ascolanen worden gedoopt en in de middeleeuwen werden hier de geverfde stoffen uit het naburige stoffenfabriekje uitgespoeld.

Als afscheid krijg ik een uitnodiging om terug te komen als de tuinen van de ”Palazzi” voor het publiek worden opengesteld, een kans om de verborgen tuinen bezoeken van de oude gebouwen en antieke villa’s. Onder het genot van een paar flessen Rosso Piceno die we tot slot gaan drinken op de binnenplaats van een van de aardige restaurantjes van Ascoli en natuurlijk begeleid door lokale heerlijkheden, komen de tongen los en raken onze gastheren niet uitgepraat over hun ´Bella Ascoli´, iets wat ik me heel goed kan voorstellen.