Dolceacqua het duistere dorpje van de Ponente

November is een goede tijd om Dolceacqua te bezoeken. Het water van de rivier Nervia kabbelt met wat meer animo dan in de hitte van de zomer en de bossen rondom maken in de herfst een kleurrijk contrast met de zwarte muren van het dorp dat Dolceacqua Terre heet, aan de overkant van de Ponte Vecchio, de brug die Monet schilderde.

Carugi, de pittoreske steegjes

Het Doria kasteel, of wat ervan over is, torent hoog boven de dorpsbebouwing uit. Als je er voor staat vraag je je al gauw af waarom ze zoveel moeite hebben gedaan om boven op die rotspunt, de Monte Rebuffao, een gigantische burcht op te richten, de muren lijken wel een verlengstuk van de rotswand. De in de hoogte gebouwde huizen die er omheen staan lijken ook alle zwaartekracht wetten te willen testen, misschien houdt het ene huis het andere vast en als er eentje omvalt, dondert het hele kaartenhuis in elkaar is een gedachte die onwillekeurig bij me opkomt.

Pittoresk dat wel, wat moeilijk te fotograferen, want er is geen overdaad aan licht in de nauwe straatjes, of zoals ze plaatselijk genoemd worden, de carugi, waar we als een van de weinige toeristen op deze tijd van de dag door heen slenteren. Een aardige man, die opduikt uit een van de donkere nissen, biedt ons gesuikerde nootjes aan op een schaaltje en vraagt niet eens of we ze willen kopen, wat we dan toch maar doen.

In de late namiddag geeft het zonnelicht een schaars, maar toverachtig schijnsel op de bakken met felgroene planten die overal langs de straatjes staan of hangen voor de gevels van huizen die veelal zwartgeblakerd zijn: vocht, roet? Moeilijk te zeggen, het zal geen plezier zijn geweest hier te wonen in de middeleeuwen zonder centrale verwarming. Hier en daar een klein pleintje, trappen, deuren waarvan de verf schilderachtig is verweerd.

Het Doria kasteel waar Napoleon op bezoek kwam

Het kasteel dat voor het eerst werd genoemd in de 12de eeuw, werd enkele jaren geleden gedeeltelijk gerestaureerd (ingehuldigd door niemand minder dan Prins Albert van Monaco) en huist nu een aantal zalen waren exposities in plaatsvinden, zoals eentje over Monet, die Dolceacqua op de (toeristische) kaart zette. De Doria familie die het kasteel en de bijbehorende erfpachters van de Grimaldi´s uit Monaco kocht, trachtte hetzelfde te doen enkele eeuwen terug en het moet een florissante woning zijn geweest met mooie tuinen, gefrescode muren en plafonds waar naar men zegt Napoleon een keer op bezoek is geweest. Toch vraag ik me af waar ze dachten mee bezig te zijn, want zelfs op z´n best lijkt het me geen ideale plek voor een zomerresidentie. Toen de laatste Doria vertrok, verviel het kasteel snel en trok geen nieuwe bewoners meer aan, een zware aardbeving in 1887 deed de rest.

Dolceacqua of Taggia?

Dolceacqua is al met al een leuk uitstapje voor dagjesmensen die met bussen uit Genua of Nice komen, maar die na 4 uur in de middag verdwenen zijn. Kom hier niet voor de lunch, want, hoewel er een aardig aantal restaurantjes zijn in het dorp aan de overkant van de rivier, zitten deze stampvol met groepen. In vergelijking met Taggia, even verderop langs de kust (waar de beroemde olijven vandaan komen) en dat eenzelfde soort opbouw heeft, kun je goed zien wat renovatie kan doen. In Taggia, hoewel het op de lijst staat van de mooiste dorpen van Italië, is nog weinig gebeurd op restauratie gebied. Dolceacqua daarentegen is romantisch en fotogeniek, waar bewoners trots zijn op hun gerestaureerde huizen en met veel plezier lijken te wonen.

De rode wijn van Ligurië, de Rossese

Vergeet niet een fles Rossese di Dolceacqua (ook wel eenvoudig Dolceacqua genoemd) mee naar huis te nemen, de wijn staat bekend als de beste rode wijn die Ligurië voortbrengt. De wijn komt van de Rossese druif die nauwelijks voorkomt buiten het Mediterrane alpengebied. De wijn is helderrood van kleur en heeft een frisse smaak die doet denken aan zwarte bessen en kruiden.

Nog een klein wetenswaardigheidje. De naam die zoveel als ´zoet water´ betekent, is een verbasterde vorm van de Romeinse naam Dulcius die eigenaar van de streek was gedurende de Romeinse tijd. De naam was oorspronkelijk Villa Dulciaca, later verbasterd tot Dulcia-acquae, de naam die in documenten wordt genoemd vanaf de 12^de eeuw.