Wandelen op het randje van de geschiedenis: De grensstad Gorizia

Gorizia, een grensstad in het centrum van Europa, met één voet in Italië en één in Slovenië, wordt beschouwd als de belangrijkste smeltkroes van Friuli Venezia Giulia en is, samen met Nova Gorica, genomineerd voor Culturele Hoofdstad van Europa 2025.

Met een aantal thematische rondleidingen wordt de veelzijdigheid van de stad Gorizia onthuld. Naast de klassieke rondleiding door de Habsburgse paleizen en straten van de oude stad, kun je de bezienswaardigheden bij zonsondergang bewonderen en genieten van het uitzicht vanaf het kasteel, maar daarnaast kun je ook de fonteinen, bomen en tuinen van dichtbij bekijken.

Er zijn drie grensoverschrijdende routes om de sfeer van de stad te proeven die zich in één nacht, lang geleden, ineens door elders vastgestelde grenzen gescheiden zag:
de Bourbon-route "Van het hof van Frankrijk naar Gorizia": de gouden ballingschap van de Bourbons die leidt naar het klooster van Castagnevizza, over de grens, waar Charles X, de laatste koning van Frankrijk van de Bourbon-dynastie, begraven ligt,

"Gorizia, klein Jeruzalem op de Isonzo", getuigt van de joodse geschiedenis van de stad en gaat over de grens naar Slovenië met een bezoek aan de joodse begraafplaats van Val di Rose die eindigt in de synagoge met een focus op koosjer voedsel.

Een derde historische route om de grensverhalen te ontdekken: je krijgt een propusnica, een nu-legendarische pas die ooit verplicht was om de grens over te steken, en vervolgens gaat het bezoek verder naar het Smokkelaarsmuseum, op de Piazza Transalpina, met één voet in Italië en één in Slovenië, en naar het Grensmuseum.