5 of 5 (27 Votes)
Struffoli - Een échte Napolitaanse kersttraditie
Struffoli - Een échte Napolitaanse kersttraditie

Gedurende de feestdagen stelt Napels nooit teleur, de kersttraditie is groot. Niet alleen vanwege de traditionele kerststalletjes langs de straten of de feestverlichting die dit jaar werkelijk in iedere wijk schittert tot en met de boulevard aan de baai. Ook niet louter om alle evenementen in de stad tijdens de feestdagen of het geweldige vuurwerk op de baai, de vitrines die vol liggen met het smakelijkste banket, de zoete taarten met struffoli, de chocolade mustaccioli en de roccoco koekjes. Napels is een stad van contrasten, de stad waar nooit iets stil staat, maar alles langzaam gaat.

De beroemde kerststallen van Napels

Voor hen die kerststalletjes niet kunnen waarderen vormt Napels een uitzondering, dit is meer dan een kersttraditie. Het woord ´Presepe´ wat eigenlijk kribbe betekent, heeft een geheel eigen betekenis gekregen. Natuurlijk zijn er ook nog de nodige kerststallen waarin het kindje Jezus figureert, maar in Napels kom je evenveel uitbeeldingen met politieke en moderne onderwerpen tegen. In het antieke centrum van Napels, vooral in en rond de Via Dan Gregorio Armeno vind je tientallen ateliers van poppenmakers die bepaald niet alleen voor het Kerstseizoen aan het werk zijn. In de uitgestalde etalages valt meestal allereerst het bord met de tekst ´niet in China gemaakt´ op! Maar kijk daarna eens goed naar de figuren die zij maken, vaak karikaturen van politici of levensechte beelden van het dagelijks leven in Italië.

Via Dan Gregorio Armeno

Wie de historie van de kerststal wil zien moet een kijkje gaan nemen in de kerken van San Giovanni a Carbonara, San Domenico Maggiore, San’Eligio of Santa Chiara die allemaal eeuwenoude versies van deze specifieke kunstnijverheid in bezit hebben. Maar de kersttraditie in Napels veranderde van karakter in 18de eeuw nadat de architect Naucleria een miniatuur opstelling maakte in zijn villa, in een periode van enkele tientallen jaren, in de tijd van Koning Karel III van Bourbon, werden de figuren die in land- of dorpstaferelen een plaats innamen zo populair dat iedereen er wel een of meerdere in huis had.

De historische presepe kunnen overal in Napels gezien worden. In het San Martino Museum is een aparte afdeling ingericht over deze primitieve volkskunst, waar zelfs beroemde kunstenaars als Giuseppe Sanmartino bijdragen voor leverden. Andere plaatsen waar presepe permanent worden geëxposeerd zijn te vinden in het klooster van Santa Chiara, de Palatine kapel in het Palazzo Reale en in de Reggia in Caserta.

Napels Kerststal volgens kersttraditieEen enkele kerststal groeide zo uit tot een opstelling van meerdere scenes waarbij het aantal poppen en attributen steeds verder werd uitgebreid en gedetailleerder in uitvoering. Ook politici en machthebbers worden gepersifleerd in de scenes die het dagelijkse leven weergeven, opgenomen. Kerststal van GIUSEPPE ERCOLANO kersttraditie in NapelsOnderwerpen uit het kerstverhaal liggen ten grondslag aan de oude exemplaren. Een bekende presepe is bijvoorbeeld het beeld van de osteria (herberg) waar duidelijk geen plaats meer is voor Jozef en Maria, vol etende mensen, diensters die wijn en eten aandragen, kaartspelers, muzikanten. Ieder figuur heeft een symboliek, de slapende priester, een zogende moeder, een wasvrouw, en hongerige eters die de pasta met hun handen van het bord halen.

Video van de beroemde Via San Gregorio Armeno (Via dei Presepi)

Culinaire kersttradities van de Napolitaanse patisserie

Fijnproevers van zoet komen tijdens een bezoek aan Napels volop aan hun trekken. De stad heeft namelijk een grote verscheidenheid aan traditionele heerlijke taarten en desserts meer dan iedere andere Italiaanse stad. Zoals gebruikelijk is de kersttraditie dat ze er een laagje bovenop leggen.

Struffoli

Struffoli een echte culinaire kersttraditieHet kerstdessert bij uitstek in Napels. Knapperig van buiten en luchtig van binnen. Het zijn gefrituurde deegballetjes vermengt met honing en versiert met diavulilli (gekleurde hagelslag), kaneel en stukjes gekonfijte sinaasappelschil. Een (van de vele) variaties, en zeker ook een kersttraditie is de gekonfijte pompoen: het wordt cucuzzata genoemd. Ze worden meestal koud geserveerd, maar het is niet zeldzaam om ze ook warm te eten, persoonlijk vind ik ze dan lekkerder en ze zijn niet zo hard. Ook volgens de traditie van kerst worden struffoli beschouwd als geluksbrengers; de kleine balletjes samen met de zoete ingrediënten zijn een symbool van overvloed. Eeuwenlang werden deze snoepjes in kloosters door nonnen bereid en vervolgens met Kerstmis aan adellijke families uitgedeeld, als dank voor hun liefdadigheid en giften.

Paste Reali

Paste Reali van Caffé Gambrinus in NapelsDe "Paste Reali" zijn volgens de legende ook afkomstig uit de Napolitaanse kloosters. Het bestaat uit een dikke laag amandelspijs op een hostie, jawel dezelfde die gebruikt wordt voor het sacrament in de kerk. Je vindt ze in alle vormen en met de kerst zijn ze op hun mooist. Je eet ze meestal met kerstavond. De zusters bereiden ze met inachtneming van het vetarme regime van hun orde en ze worden dus bereid zonder dierlijk vet, helaas niet zonder calorieën.

Nog meer Napolitaanse specialiteiten als kersttraditie

ZeppoleBijna ieder Napolitaans dessert heeft een kerstversie. De beroemdste zoete hap en van oorsprong Napolitaans is natuurlijk de Sfogliatelle, gemaakt om op een monnikskap te lijken, ze zijn traditioneel gevuld met ricotta, griesmeel, melk, gekonfijte eieren en suiker; de vullingen kunnen variëren en kunnen amandelspijs of gekonfijte citroenschil bevatten. De zeppole is nog zo'n klassieker die het hele jaar door populair is, maar vooral met Vaderdag. Het wordt gemaakt van bloem en water; het deeg wordt vervolgens gefrituurd en bedekt met poedersuiker en gevuld met crema pasticcera (bakkersroom) en drie zwarte kersen in de klassieke versie. Roccocò typische napolitaanse koekjesPastiera is een beroemd Napolitaans dessert dat traditioneel met Pasen wordt gegeten, maar er bestaat zeker ook een versie voor de kerst, zo niet meerdere, de pastiera napoletana wordt gemaakt met ricotta, gekonfijt fruit, eieren, suiker en in melk gekookte tarwe. Het is volgens mij een van de lekkerste desserts ter wereld. Mustaccioli, traditionele koekjes uit Napels volgens kersttraditiePastiera moet enkele dagen van te voren worden bereid, zodat de verschillende smaken zich goed kunnen vermengen. Het moet worden geserveerd in de daarvoor bestemde pannen, "ruoti" genaamd, zodat het niet kruimelt. Maar er zijn nog een paar desserts die je gerust bij de kersttraditie mag noemen, zoals Graffa napoletana, een met suiker omhulde, gefrituurde donut op basis van meel, eieren en gist die meestal met carnaval wordt bereid, maar het hele jaar door verkrijgbaar is. Graffa werd uitgevonden tijdens de Oostenrijkse bezetting van Campanië in de 18e eeuw. Het is in feite een aangepaste versie van de Oostenrijkse Krapfen, kleine gefrituurde snoepjes gevuld met jam. Deze 4 lekkernijen vind je bij iedere goede banketbakker in Napels. Rechts de Napolitaanse Pastiera - Een culinaire kersttraditieDe Babà is bijna synoniem met Napels maar komt eigenlijk uit Frankrijk. Het kneden en de gistingstijden zijn onmisbaar voor een goede babà. Het deeg rijst lang in een soort langwerpige kegelvorm en vervolgens doen ze het snel in de hete olie of in de oven. Hierdoor krijgt het een amberkleur en de typische paddenstoelvorm. Daarna moet het deeg nog minstens één dag drogen zodat er zoveel mogelijke vocht uit kan uitlekken. Hierna wordt de Baba ondergedompeld in grote bak met rum, of andere sterke drank zoals limoncello. Een héél proces, dat begrijp je en daarom worden ze dus met name door specialisten gemaakt!

Waar vind je de beste Napolitaanse bakkers?

Pasticceria Salvatore CapparelliDe beste Babà worden volgens mij gemaakt door Pasticceria Salvatore Capparelli. Ik vind hier alles bijna te mooi om op te eten maar vooral de sfogliatelle, zeppole en pastiere. Hij maakt een reusachtige babà, maar ze zijn zacht met minder suiker en alcohol dan op andere plekjes, wat ik wel kan waarderen. Ondanks dat ze wat groot zijn smaken deze voortreffelijk, met één hap een explosie van smaken.
Pasticceria Salvatore Capparelli - Via dei Tribunali, 327, 80138 Napoli
Babà met rum

Een van de verplichte haltes op een route langs de beste banketbakkerijen van Napels is Scaturchio, hier maken ze namelijk de Baba in de vorm van de Vesuvius. De vitrines van deze historische banketbakker kijkt uit over het spectaculaire Piazza San Domenico, in het centrum van de stad. Het biedt een gigantische variatie aan zoetigheden, allemaal op een prachtige manier tentoongesteld, je moet een beter mens zijn dan ik om het te kunnen weerstaan. De bakker heeft zijn eigen specialiteit die je in ieder geval moet proeven, de zogenaamde Ministeriale: een soort medaillon van pure chocolade gevuld met room met een vleugje likeur.

Scaturchio - 1a1 s.r.l. | Piazza Amedeo, 8 - Napels

Kersttraditie regeert niet noodzakelijk in Napels. Er zijn er ook die erin geslaagd zijn een nieuwe impuls te geven aan de banketbakkerskunst in Napels en daarbij vooral verder te kijken dan de Alpen. Salvatore Varriale onderscheidt zich. Zijn vakmanschap en bezeten aandacht voor lokale ingrediënten maken het verschil. Zijn winkel in Via Filangieri biedt sfogliatelle, pastiere en babà, evenals een assortiment taarten, waaronder traditionele recepten en andere.

Salvatore Varriale - Via Gaetano Filangieri, 75, 80121 Napels
Chocolade struffolo van Ciro Popella - Napolitaanse kersttraditie

De historische banketbakker Poppella onstond omstreeks 1920. Raffaele Scognamillo en zijn vrouw Giuseppina Evangelista begonnen een winkel in de populaire wijk Rione Sanità. Na de Tweede Wereldoorlog ging de leiding over aan hun zoon Salvatore en vervolgens naar zijn zoon Ciro. Ciro Scognamiglio heeft de naam een van de beste banketbakkers van Napels te zijn en zeker een van de meest innoverende. Hij vond de fiocchi di neve (sneeuwvlok) uit, een soort zachte brioche gevuld met een crème van melk en ricotta, hiernaast een soort semifreddo pastiera, geglazuurd en met een koekjesvulling. In 2016 opende Ciro zijn tweede winkel in de Via Santa Brigida, het toeristische hart van Napels op een steenworp afstand van de Galleria Umberto I en het Teatro San Carlo en kortgeleden zijn derde winkel aan de Piazza Cavour.

Poppella (de originele)- Via Arena alla Sanità, 28/29 - Openingstijden dagelijks van 6.00 tot 00.00
Poppella - Via Santa Brigida, 69/70 - Openingstijden dagelijks behalve maandag van 8.30 alle 21.00
Poppella - Piazza Cavour, 76 - Openingstijden dagelijks behalve maandag van 6.00 alle 21.00

Over dit artikel



Bureau voor Toerisme Napels
Via San Carlo 9
80133
Napels
Napels
Land: Italië