Palena in de Abruzzen, land van bloemen, beren en heremieten

De kinderen worden er gefascineerd bij geroepen als het Majella Nationaal Park wordt genoemd, want het bergdorpje waarheen we op weg zijn heeft een heus berenmuseum, en dat niet alleen, je kan er zelfs eentje tegenkomen in Palena, het stadje van de wilde orchideeën, als je (on)geluk hebt, als je zomaar de bossen in wandelt sta je liever niet oog in oog. Niet dat er nog veel over zijn van deze beschermde Marsicano beren, in heel Italië zijn er misschien een stuk of 50, maar hier in Palena en omstreken leven er zeker 4.

In het land van de wilde orchidee

Het is begin juni als we met een groepje vrienden de bergen in trekken, aan de voet van de berg Porrara aan de Aventino rivier, waar de jeugd wel meteen wil gaan kanoën (op de terugweg zeg ik, zoals mijn moeder altijd beloofde als ze geen nee wilde zeggen), ligt het middeleeuwse dorp Palena, waar we de beroemde wilde orchideeën willen zien die in deze tijd in bloei staan en waaromheen, zoals het hoort in Italië, een Festa wordt georganiseerd.

Palena is het land van de wilde orchideeën die de aarde bedekken in bossen en weiden. Alleen rond Palena al komen 64 verschillende soorten orchideeën en familieleden voor en meer dan 35% van alle planten in Italië groeien hier. Vanzelfsprekend trekt het elk jaar veel natuurliefhebbers (en orchidee kenners) die, gewapend met indrukwekkende camera’s door de velden struinen om deze beschermde planten op hun plek van herkomst te zien, want meenemen mag natuurlijk niet. Palena heeft zelfs haar eigen exemplaar, de ´Ophrys x Palenae´. Elk eerste weekend van juni worden in het dorp evenementen georganiseerd gewijd aan het mooie bloemetje en voor wie dat wil staan kenners klaar om uitleg te geven of je mee te nemen op een wandeling.

Florisenda en haar vader

Palena ligt in de provincie Chieti in de regio Abruzzen en hoewel er nu nog maar 1500 inwoners over zijn was het in vroeger dagen een plek waar koningen, heiligen, veldheren, maar ook kunstenaars geschiedenis schreven. Neem nou bijvoorbeeld Florisenda, die in 1239 geboren werd op het kasteel dat 100 jaar eerder werd gebouwd op een uitstekende rotspunt, men zegt op de ruïnes van een tempel voor de godin Cerere, als dochter van de hertog Vinciquerra. Zij moest vluchten met haar deel van de erfenis om in Sulmona een klooster te stichten in navolging van Franciscus van Assisi waar zij als abdis de rest van haar dagen sleet. Wie weet vluchtte zij om niet met de man die haar vader had uitgekozen te hoeven trouwen. De geschiedenis herhaalt zich in tegengestelde richting, nu het kasteel kortgeleden werd opengesteld voor bruidjes om tussen deze eeuwenoude muren het jawoord te geven aan de man van hun keuze.

Op de Belvedere Morricone heb je mooi zicht over het landschap: rechts de Colleveduta met dennenbossen en de skiliften, links ononderbroken uitzicht tot Lettopalena.

In Palena zelf gaan we natuurlijk even de middeleeuwse wijk in, ´Quartiere medievale´ zoals het staat aangegeven, huizen die zich groepeerden rond het kasteel en het stadhuisplein, hier bevindt zich ook de brug over de rivier de Aventino.

De wilde jaren van Palena

Het waren tumultueuze tijden die jaren dertig van de 13de eeuw, als ook de toekomstige paus Celestino V, toen nog een nederige monnik genaamd Pietro del Morrone, aankwam bij het altaar van de Madonna net buiten Palena. Hij groef zich een schuilplaats onder een enorm rotsblok bij het altaar en bleef daar bijna drie jaar onder verborgen, het was zo klein dat alleen hij er maar in kon liggen. Jaren later in 1294 om precies te zijn, mag hij dan 6 maanden het pauselijke ambt bekleden. De wandeling door het prachtige beukenbos naar het heiligdom van de ´Madonna dell'Altare´ is de moeite waard want het ligt in stukje absoluut onbedorven natuur, het is ook het habitat van de kleine berenpopulatie en heeft spectaculaire uitzichtpunten. Let wel, het is even klimmen naar het imposante gebouw boven op de rotsen.

De industriële revolutie bereikt de Abruzzen

Palena bereikte haar industriële hoogtepunt in het begin van de 19de eeuw toen de productie van pannilana op gang kwam, een vilten stof gemaakt van wol. Het water van de Aventino rivier speelde hierbij een grote rol. De families Recchione en Falcocchio, waren toonaangevende ondernemers in de textielindustrie, samen bouwden ze een fabriek in 1826 waar de laatste bewerkingen van het productieproces van ´pannilana´ plaatsvonden, het vervilten van de wol. In 1826 kregen ze het koninklijke stempel waarmee de authenticiteit gewaarborgd werd.

Er staan een aantal noemenswaardige gebouwen in Palena die herinneren aan de wolindustrie. Het Palazzo Recchione was de woning van de gelijknamige familie. Palazzo Villa was de woning van de uit Noord-Italië afkomstige familie Villa die in 1843 naar Palena komt en eigenaar wordt van een wolfabriek met 15 werknemers.

Kleine wetenswaardigheden over Palena

Een ritje met de TranSiberiana spoorweg van Italië

Een ritje aan boord van een vintage trein door het betoverende berglandschap van de Abruzzo. De panoramische route vertrek vanuit Sulmona en de eerste stop is in Palena.

Het Geopaleontologische Museum van Palena

Bezoek zeker het belangrijke Geopaleontologische Museum dat is gehuisvest op de bovenste verdieping van het hertogelijk kasteel van Palena (CH), een gebouw uit de 11e eeuw dat later meerdere malen is verbouwd. Het is mogelijk om een reis terug in de tijd te maken van miljoenen jaren, wat ons herinnert aan "Gaia", onze aarde, leer over de geologische geschiedenis van het gebied, de oude vormen van leven en hun omgeving .

Perry Como

Samen met tijdgenoten als Frank Sinatra en Dean Martin behoort hij tot de grootste 'crooners' van Italiaanse oorsprong. De ouders van Perry Como waren afkomstig uit Palena.

Sagne Stracciate

Probeer als je in Palena bent ´Sagne stracciate´, een eenvoudig maar heel lekker pasta gerecht met gebakken spek en pecorino-kaas.

Waar overnachten en waar lekker eten?

De nieuwe website van Palena geeft alle informatie over hotels, appartementen en B & B´s. Ook voor eetgelegenheden kan je op deze pagina terecht.