Atri, kunststad met uitzicht op zee

Mij was geadviseerd om een mooie dag uit te zoeken voor een bezoek aan Atri, een plaats niet ver van de Adriatische kust in de Abruzzen, en voornamelijk bekend om de vele musea en kerken met prachtige fresco´s, niet iets waar je normaal gesproken helder weer voor nodig hebt.

Is dat Kroatië in de verte?

Maar aangekomen in de stad op de heuvel zie ik wat de reden is. Van alle kanten van de stad is het uitzicht wat mijn bezoek extra de moeite waard maakt. Voor me ligt de blauwe zee, met in de verte Kroatië en de stad Split, die ik niet echt kan zien natuurlijk, maar mijn verbeelding kent geen grenzen! Achter me weet ik de Gran Sasso bergen, maar dan moet ik wel even naar de andere kant van de stad op weg. Ik heb de hoge sneeuw bedekte toppen trouwens onderweg naar Atri al goed kunnen zien.

Het Calanchi kalksteen landschap blijft fascineren

Ik had de pittoreske binnenweg genomen, de SP30 van Pescara naar Atri en reed zodoende eerst door het Calanchi gebied net ten westen van de stad. Een regionaal natuurpark van kalksteen formaties, ze komen wel overal ter wereld voor maar blijven altijd even spectaculair. De grillige vormen van de calanchi, in duizenden jaren uitgesleten door weer en wind een lijken een passend decor te vormen voor de uitvoering van de Carmina Burana die ik die avond ga beluisteren in het theater van Atri, gebouwd in 1881 als replica van de scala in Milaan, met een vergelijkbare akoestiek en ongetwijfeld even grote pretenties, awel, we gaan het zien.

In Italië is er altijd tijd voor lunch

Voor het avond is, is er nog genoeg te doen, allereerst is het 1 uur en dus pranzo tijd en uit de talloze ongetwijfeld even goede ristoranti in en om Atri kies in Hostaria Zedi, een onpretentieus uitziend cafeetje, 70er jaren stijl inrichting, maar met een aanbevolen keuken en gunstig gelegen op het Piazza Raffaele Tini. Het leven is goed in Atri, waar ook een heerlijke amandelkoek wordt gemaakt ´Pan Ducale´. En tot mijn verbazing blijkt Atri ook nog drop te produceren, een lekkernij waarvan ik nog net voor het sluiten van de markt een pondje van heb ingeslagen. Er wordt trouwens ook een heel lekkere pecorino kaas gemaakt in Atri en omgeving.

Er moet ook nog gewerkt worden, kerken, musea: ik kom er aan

Rond vier uur is het tijd om de musea en kerken van Atri te ontdekken. Ik heb mijn huiswerk gedaan en weet dat dit een van de oudste nederzettingen in midden Italië is, daterend uit misschien wel duizenden jaren voor de jaartelling, maar wat we echt zeker weten is dat de Grieken hier in de 4de eeuw v.C. neerstreken en dat de Romeinen de vestingplaats lang steunden omdat hier de belangrijke Via Salaria en Via Valeria elkaar kruisten. Voor de historie zijn ook de hertogen van Aquaviva van belang omdat zij over Atri regeerden van de 14de tot laat in de 19de eeuw. Veel veldslagen zien hier niet uitgevochten vandaar de grote hoeveelheid aan belangrijke overblijfselen uit de oudheid.

Een kathedraal boven een Romeinse spa in Atri

We beginnen maar met de kathedraal die uit de 13de eeuw stamt en werd gebouwd op de plek waar voorheen een Romeinse badhuis stond met de bijbehorende mozaïeken, een curiositeit die je kan zien door een glazen paneel op de vloer van de kerk. Een 40tal fresco’s van Andrea de Litio uit de 15de eeuw zijn bewaard gebleven in deze verder vrij eenvoudige kathedraal waaraan een middeleeuws klooster en een Romeinse ´cisterne´, een waterkelder, is verbonden.
De in barokstijl gebouwde kerk St. Reparata uit 1741 is ook wel de moeite waard vooral voor het houten baldakijn een werk van de beeldhouwer Carlo Riccioni.

De hertog van Aquaviva

De familie Aquaviva bouwde natuurlijk een palazzo, waarschijnlijk wel meerder, maar het gebouw dat nog steeds het centrum van Atri domineert, het werd gebouwd boven een Romeinse cisterne en is in de 16de eeuw nog eens grondig gerenoveerd, wordt nu als gemeentehuis gebruikt en gedeeltelijk als museum voor middeleeuwse muziekinstrumenten.
Uit de oudheid zijn de oorspronkelijke vestingmuren en drie van de toegangspoorten overgebleven, de Porta San Domenica, de Porta Macelli en de Capo d'Atri, en de overblijfselen van wat eens een prachtig Romeins amfitheater moet zijn geweest.

Een gemeentepark met Liberty fontein

Het is niet vaak dat ik een omweg maak voor een gemeentelijk park, maar in Atri maak ik een uitzondering ook omdat het mooi centraal gelegen is. In de tuinen bevinden zich een aantal interessante grotten die toegang geven tot ondergrondse gangen waarvan men zegt dat ze gebruikt werden als vluchtgangen in het geval piraten aan land kwamen om de stad te beroven. Er staat trouwens ook een hele mooie Jugendstil/Liberty fontein in het park.