In het midden en zuiden van Italië heb je dammusi, trulli, masseria´s, bagli en castelli (niet altijd hetzelfde als een kasteel) en in het noorden vind je masi, chalets en molens. 9 adressen, een reis door de tijd, antieke residenties met allure en charme aangepast aan de verlangens van nu. Clelia Torelli, reisjournaliste van o.a. Cosmopolitan, gaat op zoek naar slaapplaatsen in unieke of traditionele gebouwen in Italië.
De puntdaken van een trulli in Puglia, de koepels van de dammusi op Pantellaria, velden met bergbeekjes bij een masi in bergen van Alto Adige, een waterput in de schaduw van een Siciliaanse bagli: verspreid over de hele laars van Italië kan je overnachten in de originele bouwstijl en architectuur van de streek en op een aangename manier herinnert worden aan wat de oorspronkelijke functie was van de bouw.
Een Siciliaanse baglio bij San Vito Lo Capo
Op Sicilië ligt de Baglio La Porta, verstopt in een natuurpark (Zingaro) op een paar kilometer afstand van San Vito Lo Capo. Dit is Sicilië in een notendop: de geschiedenis, het landschap, de tradities, verrijkt met Mediterrane en Arabische invloeden. Het gebouw zelf stamt uit de vroege 17de eeuw en is traditiegetrouw gebouwd als een vierkante versterkte boerderij met een grote binnenplaats. Een baglio is van oorsprong een gebouw waar wijn werd geproduceerd, door de afgelegen locatie meestal versterkt met dikke muren en uitkijktorens om kapers van de kust te houden. In elk van de zeven kamers zijn de sporen uit het verleden duidelijk herkenbaar. Bij het zwembad, een zgn. infinity pool, lijkt de horizon over te lopen in zee, het uitzicht over de golf van Castellamare is fantastisch.Wonen in een dammuso, net als Armani
Op Pantelleria bestaat de Tenuta Borgia uit zeven uitzonderlijk gerestaureerde dammusi. Een dammuso is een oeroude stijl van bouwen en bestaat uit een rechthoekig gebouw met een gewelfd dak die uniek is voor het eiland. Ze liggen verborgen tussen de palmen, olijfbomen en wijnstokken, overgebleven uit de tijd dat het landgoed nog als boerderij functioneerde, met een spectaculair uitzicht over de Middellandse zee. De dammusi worden per week verhuurd.
Op Puglia kiezen voor een masseria of een trullo
In Puglia
gaan we twee masseria´s bekijken in het plaatsje Savelletri di Fasano: Cimino en San Domenico zijn zusterhotels. Het eerste dateert uit ongeveer 1700 en ligt tussen eeuwenoude olijfbomen, de masseria ligt in het archeologisch park waar de stad Egnatia uit de Romeinse oudheid werd opgegraven, een plek die teruggaat tot de 6de eeuw. Masseria Cimino heeft een 15-tal kamers, waarvan enkele in de oude toren en andere in gerestaureerde boerenhuizen naast de masseria. Masseria San Domenico, het andere hotel, bezit een uitkijktoren uit de 15de eeuw. San Dominico behoort bij Leading Hotels of the World, het werd in 1996 helemaal gerestaureerd waarbij de bijzondere architectuur van de antieke versterkte boerderij werd behouden, onder andere in de gewelfde kelders en in de kamers die de authentieke bouw behielden en ingericht zijn in de kenmerkende landelijke stijl eigen aan Puglia. Maar het meest spectaculair is toch wel het tussen de rotsen liggende zwembad en de spa met thalassotherapie.
Als we Puglia zijn, kunnen we Alberobello in het hart van de Itria vallei niet overslaan, en wereldberoemd vanwege de trulli. Zo uniek is deze bouw dat de hele plaats als werelderfgoed werd opgenomen in de lijst van UNESCO. Hier vinden we Le Alcove Resort, een alleraardigst luxe resort geheel bestaand uit trulli. Negen huisjes, ieder voor zich een architectonisch kunstwerkje gescheiden door eeuwenoude muren die vroeger tijden in herinnering brengen.
Naar het noorden: berghut of boerderij
Om in een echt bergchalet te overnachten gaan we naar San Lorenzo Mountain Lodge in de Hochpustervallei in Trentino. Bij het binnenkomen laat je het jachtige leven achter je en kom je tot rust bij het gezellige vuur van de Tiroler houtkachel en lekkere frisse geur van de bossen rondom. De vier kamers zijn elk verschillend en hebben uitzicht op de vallei of op de bergen. Er is een kleine spa met een Finse sauna, een stoombad en douches met Hydro massage. In Zuid-Tirol op 1700 meter hoogte en aan de zonzijde van de Val d´Ultimo ligt de Maso Unterschweighof, een maso is een oud boerderij type specifiek voor de Italiaanse alpen, hoog tegen de berghellingen gebouwd met houten balken en dak. De biologische boerderij Unterschweighof bestaat uit vier appartementen, een kaasmakerij en een geurige kruidentuin. Gasten mogen helpen bij de verzorging van de boerderijdieren, kaas maken en brood bakken.
Plattelands chic bij Milaan
Het Eco-hotel Mulino Grande biedt rural-chic in de provincie Milaan, de gerestaureerde antieke molen uit 1500 die nog steeds functioneert heeft alles wat je kan wensen: het is milieuvriendelijk, uitzonderlijk design, uitstekende gastronomie en een wellness afdeling . Het restaurant ´Il Magione´ houdt de traditionele Lombardische keuken in ere. De spa, gehuisvest in een van de oorspronkelijke graanschuren, is een oase van rust en relax en ligt toch maar luttele kilometers van het bruisende Milaan.
Cinderella´s droom in de Maremma
Voor wie tot slot wil overnachten in een castello, kan terecht in een middeleeuwse vesting in de Maremma, het Castello di Vicarello, gelegen halverwege tussen de zee en Montalcino. Na een zorgvuldige restauratie die het gebouw zijn oorspronkelijke grandeur teruggaf, werd het heropend als een uiterst luxe accommodatie waar de magische sfeer van het verleden alom tegenwoordig is gebleven. De vier suites die vanuit de binnenplaats toegankelijk zijn en de drie die in een apart gebouw zijn ondergebracht zijn uiterst comfortabel. Er zijn twee zwembaden, een met een panoramisch uitzicht en een tweede verwarmd zwembad tussen de olijfbomen. 
