Error while rendering custom particle.
Elke Verkimpen
Elke Verkimpen

Wat is nu precies de trigger die het Italiaanse bloed in mijn aderen van een smal stroompje in een razend nieuwsgierige rivier doet transformeren? Is het de naderende schrikwekkende leeftijd van 40, is het mijn man die mijn Italiaanse passie niet alleen deelt maar dat vuur alleen maar nog meer schijnt aan te wakkeren, is het het gemis van mijn papa, unieke Italiaan, die dag op dag 12 jaar geleden zijn ogen voor eeuwig sloot of is het gewoon het logische gevolg van ondertussen te hebben geleerd dat het leven kort is en dat het carpe diem cliché mijn levensleuze is geworden?

Waarschijnlijk is het een mix van al het voorgaande. Hoe dan ook, toen ik onlangs naar de filmdocumentaire “Mamma Irma” ging kijken, zat ik opeens tijdens én na de vertoning te huilen, tranen met tuiten! Met een krop in de keel die me de adem afsneed. In “Mamma Irma” volgt de regisseur gedurende 3 jaar een leeftijdsgenoot van zijn pas overleden Italiaanse mama. Het is een hartverwarmende, breekbare, en tegelijkertijd confronterende ode aan de laatste generatie Italiaanse mijnwerkers die hun geluk in België zochten.
Elke op de arm van Papa Vincenzo

Mijn papa zou dit jaar 90 geworden zijn, ook zoon van Italiaanse immigranten, ook rasechte Italo. Allesbehalve een doorsnee persoon was het, ik heb er drie dagen over gedaan om een treffende beschrijving te vinden en strandde op: een gepassioneerde, temperamentvolle, principiële, koppige reiziger die danste op de tafels of er urenlang aan discussieerde. Een man die je enorm liefhad of net niet kon uitstaan, er was geen weg tussen. Een onvergetelijke vader. Ik heb zijn hele "zijn" in de 12 jaar dat hij gestorven is, niet meer zo diep gevoeld als die avond. Wat een tranen, wat een herinneringen. Regisseur Remo Perrotti bracht hem even weer bij me, tot in het diepst van mijn ziel. Grazie mille!

Uit de film Mamma Irma

Maar die nacht in bed schoot ik ineens wakker door de glasheldere ingeving dat mijn herkomst, het verhaal van mijn ingeweken vader en zijn familie, voor mij altijd vaag zou blijven. Tenzij ik er nu, onmiddellijk zelfs, werk van maak om erachter aan te gaan en om het verhaal stukje bij beetje te reconstrueren. Zodat het er voor altijd zal zijn. Zodat ik met minder vragen achterblijf. En ik mijn trots Italiaans gevoel de volledige invulling kan geven.

Familiebedrijven in het leggen van mosaik vloeren

Mijn kranige 82 jarige mama, vertelde me ondertussen alles wat ze zich nog herinnert, zocht documenten op en gaf me een basis om mijn tocht te beginnen. Mijn vaders verhaal situeert zich niet in de Limburgse mijnen zoals dat bij de meeste Italiaanse immigranten het geval is, maar in het voortzetten van een Italiaanse kunst pur sang: mozaïekvloeren. Hij kwam in 1927 naar België als ukje van 2 jaar. Zijn papa Luigi begon er in Oost-Vlaanderen stoutmoedig een eigen bouwbedrijf, samen met zijn mee overgewaaide Italiaanse vrienden. Noch hem noch mijn nonna heb ik gekend, ze stierven veel te vroeg. Wat had ik ze veel willen vragen…

Dus, next op mijn bucket list: een trip naar de Friuli, een zoektocht naar mijn herkomst en wat er nog van rest in Sequals, het geboortedorp der Cristofoli’s. Op zoek naar een adres, een nazaat, een gevoel, een herinnering. En een groot, steeds groter wordend, stuk van mezelf.