Ik zeg het maar alvast, dit artikel is niet geschikt voor gevoelige lezers. Voor mijn verjaardag organiseerde ik gisteren een aperitief aan het strand, normaliter gebeurt dit ieder jaar met een stel vrienden, maar dit jaar kwam de 13de van de maand ongelukkig uit op een maandag dus organiseerde ik het op de zondag ervoor. Je hebt er altijd wel een die dan in het verkeer vast zit, een die met een kind naar de toneelvoorstelling moet en een paar anderen die fashionably late zijn. In ieder geval rondom 8 uur zitten we samen rond een grote stapel vettige snacks en G & T's, de helft waarvan met alcohol en de andere helft met een Shirley Temple dus altijd goed nuchter, maar laat het de pret niet bederven. Plotseling merkt iemand op, het onvermijdelijke, "maar we kunnen niet op je drinken omdat je pas morgen jarig bent."
Vergelijk nu hotelprijzen in Napels
Ik antwoord, "Ik wil mijn verjaardag vandaag vieren, ook al is het pas morgen". Ik word aangekeken alsof ik de duivel aan tafel heb uitgenodigd, ik ga zeker naar de hel! Zo is het nu eenmaal in Italië, het bijgeloof dat je je verjaardag nooit en te nimmer voor de verdomde dag zelf mag vieren. De verjaardag, die binnen een paar uurtjes werkelijkheid zal worden, en bij het schrijven van dit artikel een werkelijkheid is, zal ik dus mogelijk niet meer halen. De mood wordt somberder. Ik denk daar anders over, maar ons strand aperitief zou, denk ik, niet leuker zijn geweest dan onder een grijze lucht en motregen. Laat het een voorbeeld zijn van wat het betekent om optimistisch te zijn, zonder je te laten beïnvloeden door vooroordelen. Toch word ik de volgende morgen vol goede moed wakker, maar als ik het hek uit loop met de hond word ik geconfronteerd met een stoet begrafenisautos die voor de deur optrekken. God has a sense of humor. Ik denk eraan om maar Jehovah Getuige te worden, dan hoef ik tenminste nooit meer een verjaardag te vieren in Italië.
Andere vreemde aperitivo regels
"Cin cin!" of "(alla) salute!", zeg je in het Italiaans als je een toost uitbrengt. Maar wees gewaarschuwd! Zorg ervoor dat je deze belangrijke regels volgt, want volgens Italiaanse bijgeloof mag je nooit een toost uitbrengen met een glas water, want dat brengt ongeluk en het maakt ook meteen duidelijk dat je uit Genua of Nederland komt, neem dan tenminste een Spritzer of een met kalium gevitaminiseerd watertje van 5 euro. Het brengt ook ongeluk om tijdens het klinken van de glazen de armen met iemand te kruisen. Vergeet niet om de bodem van je glas op tafel te tikken voordat je de eerste slok neemt na de toost, dit ga je zeker vergeten, vrijwel zeker!
De dood staat voor de deur op nummer 17
De Italiaanse cultuur kent veel bijgeloof die van generatie op generatie worden doorgegeven, en hoewel velen daarvan voor een buitenstaander onzinnig lijken, worden ze door de plaatselijke bevolking serieus genomen! Terwijl in sommige landen vrijdag de 13e als een slecht voorteken wordt beschouwd, heeft Italië zijn eigen datum waar je bang voor moet zijn, vrijdag de 17e. Dit betekent ook dat je het getal 17 zelden zult aantreffen op Italiaanse vliegtuigen, straten of in hotels, om maar een paar voorbeelden te geven. Als je je afvraagt, waarom het nummer 17? Het Romeinse getal 17, XVII, is een anagram van VIXI, wat "ik heb geleefd" betekent, met andere woorden, je bent er niet meer. Sommigen beschouwen het ook als een slecht voorteken, omdat het gebruik van de verleden tijd betekent dat de dood voor de deur staat!
Wakker worden aan de verkeerde kant van het bed
Woon je niet op nummer 17, dan moet je toch uitkijken waar je je linkervoet neerzet! Een Italiaans bijgeloof zegt dat als je uit bed stapt, je altijd eerst je rechtervoet moet neerzetten en dan pas je linkervoet. Het is geen toeval dat het woord "sinistro" in het Italiaans niet alleen "links" betekent, maar ook "sinister", als in louche, of obscuur. De linkerkant is trouwens altijd geassocieerd geweest met de duivel. Ben je van plan een tweede huis te kopen in dit land neem er dan geen aan de linkerkant van de weg. Maar slimmerds hebben het altijd goed, ligt het niet links dan draai je de auto toch gewoon even om. Dit is waar het gezegde "alzarsi con il piede sbagliato" letterlijk: "met het verkeerde been uit bed stappen" zijn oorsprong vindt.
Morsen, linzen, bezems en koeien uit de sloot halen
Als je in Italië bent, schud dan niet met de fles olijfolie, je moet het voorzichtig doen, je wilt niet vervloekt worden door te morsen! Dit bijgeloof komt voort uit het Oude Rome, zoals vele andere. Olie werd als luxe beschouwd, dus als je morste, was dat weggegooid geld. Een soortgelijk bijgeloof is het morsen van zout. Vroeger was zout van onschatbare waarde. Het woord "salario", is afgeleid van "sale", dat "zout" betekent. De oude Romeinen strooiden zout over de ruïnes van veroverde steden zodat deze niet meer tot bloei konden komen (zout maakt de grond onvruchtbaar). Ik denk dan meteen aan een van mijn favoriete Engelstalige uitdrukkingen: "don't cry over spilt milk", of die Nederlandse uitdrukking dat je geen oude koeien uit de sloot moet halen, een uitdrukking waar ik écht niks mee kan in Italië.
Dan blijft er nog een speciaal plekje over voor de arme linzen die voor het grote vermogen moeten zorgen als je ze met oud en nieuw eet. Dit bijgeloof is niet een echt bijgeloof, het is meer een traditie uit het oude Rome waar ze een leren buidel met linzen cadeau gaven met de wens dat deze in munten zouden veranderen. De naam lenticche of lens (in latijn) is in feite afgeleid van de bijzondere soort die op een klein muntstukje lijkt.
Dames? Heeft er iemand nog een bezem in huis of zijn die allemaal vervangen door een Dyson? Zo ja, dan heb ik nog een goeie voor je. Het geloof is namelijk dat als een vrouw per ongeluk een bezem met haar voeten aanraakt ze nooit of slecht zal trouwen! Dat verklaart natuurlijk alles in mijn geval!. Ik gebruik nog steeds een bezem. En van seksisme gaan we naar wat ik gewoon puur racisme noem, schele mensen, zigeuners, roodharigen, mannen die een donkere bril dragen, zouden allemaal een "malocchio'" (het boze oog) kunnen zijn, en dat brengt zeker ongeluk.
Het boze oog en de cornetto van Napels
Dit heb gelukkig nergens anders in Italië meegemaakt, behalve in Napels. Een blik van het boze oog kan komen in vorm van jaloezie en afgunst en berokkent kwaad op wie die blik is gericht. Om het boze oog af te weren gebruiken Italianen vaak een gebaar dat "le corna" wordt genoemd, hoorntjes (zoals hierboven afgebeeld), of je draagt je een geluksamulet in de vorm van een hoorn ("u' curnicell" of "cornetto"). Een échte cornetto Napoletano koop je bij een lokale ambachtsman in Napels rondom de San Gregorio Armeno, de straat die ook bekend staat om zijn presepi (kerststallen). Hier maken getalenteerde ambachtslieden prachtige cornetti, vaak versierd met kronen en andere gelukbrengende symbolen, waaronder de zogeheten scartellato, de gebochelde man van Napels, die geluk brengt omdat hij door God zou zijn aangeraakt. Zie ook deze leuke website gemaakt in Napels met leuke ontwerpen van de Corno Portafortuna.
De kerk en bijgeloof
Gek is dat er maar weinig van de bijgeloven die Italië kent, een oorsprong vinden in het katholieke geloof, maar God is natuurlijk alles vergevend (en dat is maar goed ook). In ieder geval moet je nooit een 13de persoon uitnodigen aan tafel. Hoewel dertien in het algemeen in Italië geen ongeluksgetal is zoals in andere landen, is 13 aan tafel alles behalve een goed getal. Dit bijgeloof komt interessant genoeg van Het Laatste Avondmaal, toen de verrader van Jezus, Judas Iskariot, als 13e en laatste persoon aan tafel aanschoof. Een ander bijgeloof is een hoed op een bed! Volgens traditie zouden priesters hun hoed afnemen en op het bed leggen wanneer ze een zieke op hun sterfbed bezochten om hun laatste biecht af te nemen. Zo is dit bijgeloof ontstaan. Een hoed op bed wordt zodoende geassocieerd met eeuwige rust en dood!
In de muil van de wolf is het veilig
"In bocca al lupo" hoor je vaak in Italië, je denkt misschien dat het geluk betekent, maar dat is niet helemaal waar. In feite wil deze uitdrukking aangeven dat iemand je bescherming toewenst: in de muil van de wolf is het veilig voor haar welpen. Raar genoeg hoor je hierop "crepi il lupo" te antwoorden, wat betekent dat je de wolf de dood toewenst. Ja, ik besef ook dat dit tegenstrijdig klinkt. Vandaag de dag zeggen we gewoon grazie of lang leve de wolf, en dat is iets vriendelijker voor het arme beest dat toch al bijna is uitgestorven.
Bruiloften en bijgeloof
Maar niets en dan ook niets brengt je meer in de hand van een ongeluk dan een bruiloft, het is een wonder dat koppels nog durven trouwen in dit land. Ten eerste kies liever geen vrijdag, écht waar. Vrijdag is de geboortedag van kwade geesten, naar het schijnt, maar ik heb dit fenomeen nooit kunnen uittesten. Jij wel? Schrijf dan direct naar de redactie. Gelukkig is een bruiloftsdiner of een feest geen probleem op deze dag, (begon de vraag naar cateraars moeilijk te worden?). De bruiloft op zich vindt liefst plaats op zondag want dat is de voorspoedigste en meest vruchtbare dag van de week, laten we hopen dat de bruid dan ook nog ovuleert. De bruidegom krijgt voor de zekerheid een stukje ijzer in zijn broekzak mee (tegen kwade geesten natuurlijk) en de bruid maakt liever een klein scheurtje in haar sluier, voor het geluk. Wil je de beste kans op een goed huwelijk, dan kijk je als bruid niet in de spiegel voor het huwelijk zonder eerst een schoen of handschoen uit te doen, trouw je op blote voeten dan moet je maar vertrouwen op wat vriendinnen.
Let trouwens op dat je geen wit draagt op een Italiaanse bruiloft ook al is de bruid zelf niet eens in het wit, want wit is heilig, doe je het wel dan zul je nooit meer op een bruiloft worden uitgenodigd. Als bruidegom moet je je vriendin nog één laatste cadeau geven voordat ze officieel je vrouw wordt. Een boeketje bloemen. Ze mag wel het soort bloemen en het boeket uitkiezen, zolang de bruidegom het maar betaalt!
Vergelijk nu hotelprijzen in Napels
