Als ik FB moet geloven zouden massa´s Nederlanders en Belgen in de rij staan om naar Italië en hoogstwaarschijnlijk ook naar andere landen in Europa te willen emigreren om Nederland (in grotere mate dan België) achter zich te laten om elders een nieuw bestaan op te bouwen. De meesten denken om een B & B op te starten of een combinatie met smart working voor de baas thuis. Dat het gruwelijk mis kan gaan hebben we de afgelopen twee jaar mogen zien, waar menige emigrant wanhopig probeerde de touwtjes in handen te kunnen houden.
Toen mijn nichtje vijf jaar geleden aankondigde dat ze huis en haard achter zich liet en als een nomade ging zwerven over de wereld, tuttutte de ganse familie en schudden ze in ongeloof met hun hoofd. “Om te beginnen per boot naar Zuid-Amerika en daarna zag ze wel verder”, zei ze. Als fotografe in Nederland kwam ze niet veel verder dan het fotograferen van kinderen en trouwpartijen, niet iets wat ze de rest van haar leven wilde doen. We stonden er toen nog wat vreemd tegenover, ze was geen twintig meer, sterker nog, ze had een dochter van twintig. Maar waar we toen voor het eerst van hoorden, het zwerven als nomaden en tegelijk werken in een groep, leren van elkaar, doorgeven en ervaring opdoen, was toen nog een vrij nieuw fenomeen, maar wel een beeld van de toekomst. Ze sloot zich aan bij worldnomads.com en maakte enkele reizen met hen om daarna neer te strijken in Lissabon waar ze nu een succesvolle website over fotografie met online fotocursussen maakt.
Een Italiaans paspoort, poort naar Europa
En denk niet dat Nederland en België de enige landen zijn, want mensen die een Italiaanse afkomst kunnen bewijzen uit alle delen van de wereld, met name de V.S., staan in de rij om een Italiaans paspoort aan te vragen en terug te verhuizen om in Italië een nieuw leven op te bouwen. Of om t.z.t.in Europa van hun pensioen te kunnen genieten. De meesten zijn zich niet bewust dat het zoeken naar een baan vooral als je geen Italiaans spreekt een onmogelijke opgave is. Maar allemaal beginnen ze met het zoeken naar een huis. Soms worden huizen die in de zgn.1 € gemeenten liggen op afstand ongezien gekocht.
Lying flat of platliggen in China
Maar er is wereldwijd gezien meer aan de hand. In China ontstond de ´lying flat´ of ´tangping´ beweging, als protest tegen de 996 arbeidscultuur (van 9 tot 9 uur, 6 dagen per week), waarbij zelfs koppels met een universiteitsopleiding en beiden werkzaam bij grote IT bedrijven samen nog niet genoeg verdienen om een flatje te kopen in de stad waar ze werken. Ook in China zijn de huizenprijzen in de grote steden tot onbetaalbare hoogten gestegen, onbetaalbaar voor de beginners op de huizenmarkt, terwijl ze de huur van een klein flatje met moeite kunnen betalen. In plaats van het hectische leven in de stad kiezen ze om terug naar het platte land te gaan om daar met een groentetuintje en wat minder uren op een werkplek in een rustiger tempo te kunnen leven.
Het me too effect van I quit
Ook elders in de wereld worden meer een meer millennials het zat om te streven naar steeds hoger en beter, zonder tijd voor je zelf en altijd de angst dat een collega het beter doet dan jij. `The Great Resignation´, een uitdrukking die uit Amerika overwaaide, speelt ook in Nederland, waar velen er achter komen dat er ook nog zoiets is als een privé leven en het concept van thuiswerken tijdens de pandemie, velen een andere kijk hebben geleverd op de relatie tussen werk en leven. De ´I quit´ posts en podcasts zijn niet te tellen: sommigen nemen een gap jaar, anderen zoeken en vinden minder veeleisende banen, weer anderen vertrekken naar het buitenland. Werkgevers spelen ook hun rol en proberen met gunstiger voorwaarden en flexibele werktijden en werklocaties hun personeel aan te houden. Maar de kentering is er, en lijkt niet meer terug te draaien.
Smart working is de toekomst
De mogelijkheid van het smart working heeft de laatste twee jaar, tegen wil en dank moet ik toegeven, een enorme groei doorgemaakt. En dat lijkt me vooral voor mensen die willen emigreren een overdenking waard. Woon een deel van het jaar, de winter met name, in Italië bijvoorbeeld, werk op afstand en breek niet meteen af wat je inmiddels in Nederland of België hebt opgebouwd, zoals pensioen, sociale zekerheid, het bezit van een eigen huis e.d. We hebben ook de afgelopen twee jaar gemerkt dat veel werkgevers het werken op afstand al in grote mate hebben geaccepteerd, waarom dan niet het nuttige met het aangename verenigen.
Italianen lopen voorop met smart werken
De Italianen zelf hebben de mogelijkheid met beide handen aangegrepen, er zijn zelfs een aantal websites die hieraan gewijd zijn, zoals borgo-office.it en Smart Working Magazine dat dit jaar ook een congres in Florence organiseerde over het onderwerp. In Italië worden combinaties aangeboden, zoals helpen op een agriturismo waarbij je voor een lager bedrag kost en inwoning wordt geboden, naast de gelegenheid om op afstand te werken. Vanzelfsprekend is een redelijk goede internetverbinding een vereiste.
Wat wordt geboden is een verblijf in een prachtige omgeving, midden in de natuur, met vaak een schitterend uitzicht en de mogelijkheid om te sporten, fietsen, wandelen, klimmen, skiën, watersport en nog veel meer. Italië heeft de laatste jaren in infrastructuur geïnvesteerd en er is nog veel meer op komst, dankzij de investeringspremies die de regering voorbereidt met Europees geld waarbij zelfs de kleinste dorpen ver weg in de bergen een fibra aansluiting krijgen.
Een aantal voorbeelden
Ook hier komen de ontvolkende dorpen ter sprake, zoals een dorp in de bergen op de grens van Ligurië en Piemonte waar ik van hoorde, dat werk- en woonplekken biedt waartegenover staat dat men meehelpt het dorp levend te houden, de post bedient, klusjes opknapt, het café draaiend houdt, een hek repareert, etc.
Maar laten we eens een aantal voorbeelden noemen die voor thuiswerkers interessant kunnen zijn.
Ca´Palazzo, is een borgo in Le Marche met 9 appartementen, een prima fietsland en veel te zien. Kies je bijvoorbeeld om een groot appartement met drie slaapkamers te huren wat je deelt met b.v. 3 co-werkers, dan krijg je op de winterprijzen nog eens 40% korting. Je kunt er voor kiezen om zelf je eten klaar te maken, maar de eigenaar is een geweldige kok en zal met liefde je maaltijden voor je klaarmaken. (Vraag wel even naar de voorwaarden).
““De fibra kabel ligt er al”, zegt Wijnand hoopvol, "het wachten is nu op de aanbestedingsprocedures om ook gewone consumenten aan te sluiten.”.
Voorlopig moet je het dan doen met een iets minder snelle verbinding, die voor thuiswerken geen probleem geeft, maar met zoomverbindingen wel eens wegvalt.
In Puglia staat een grote trullo villa klaar, net buiten het witte stadje Ostuni, Borgo del Trullo Magno, geniet van het lekkere eten in Puglia, de zon die echt meer schijnt dan in Nederland en het is een heerlijk fietsland en ook nog vlak bij zee. In de wintermaanden is deze luxe villla met een grote korting zeker de moeite waard voor drie of vier thuiswerkers om gezamenlijk af te huren.
In Toscane, in de prachtige streek van de Orcia vallei ligt podere Il Tiglione, die gratis verblijf biedt als je als tegenprestatie wijn van hem koopt. Of neem bijvoorbeeld B & B Locanda Sotto La Luna in Reggio Emilia of Fattoria Gli Allori bij Gubbio, die voorlopig alleen nog smart workers uit MIlaan, Turijn of Rome hebben gehad die er een weekje rustig wilden werken, maar beiden denken er over het aanbod uit te breiden naar een verblijf van minimaal een maand.
Daarnaast zijn er een aantal bemiddelingsbureaus zoals SMACE (Smart Place), Creative Harbour, dat ook plaatsen biedt in Spanje en Portugal, HQ Village, dat zich specialiseert in het aanbieden van woon/werkplaatsen in kleine dorpen in Italië, Smartway, een organisatie die vooral met groepen werkt in steden en dorpen en tenslotte het Work Your Way programma, een copie van Work Away dat wereldwijd opereert en indertijd ontstond uit het vullen van gap years voor studenten.