Viva il Grande Fratello! Big Brother op z´n Italiaans

Het is wereldnieuws in Italië, maar dan vooral voor de jongeren. Begin oktober is de casting weer begonnen voor een nieuwe editie van, jawel, Grande Fratello! Inderdaad, de Italiaanse variant van de ooit door John de Mol en Paul Römer bedachte Nederlandse reality-show Big Brother.  In Nederland en België waren de televisiekijkers na zo stuk of zes seizoenen van Big Brother wel uitgekeken op de ruziënde en steeds minder stabiel overkomende mensen in het huis. Ook omdat op de vele internetforums driftig gedebatteerd werd over de vraag in hoeverre de producenten de bewoners manipuleerden om zo hogere kijkcijfers in de wacht te kunnen slepen. Hoe onechter alles leek, des te minder raakte de nuchtere noordelijke kijkers erdoor bekoord. Wat overigens niet het einde van het fenomeen reality-TV heeft betekend, want Big Brother kan bogen op vele opvolgers.

Maar in Italië kunnen ze geen er genoeg van krijgen. Daar is Grande Fratello vanaf 2000 op de buis en is het programma nu aan zijn dertiende (!) editie toe. Het wordt uitgezonden via één van Silvio Berlusconi’s drie nationale televisiezenders, Canale 5, en behoort tot de toppers uit de stal van de mediamagnaat.  
Producent Endemol Italia knijpt in zijn handjes. De Italiaanse jeugd is nog altijd volledig in de ban van de avonturen van de groep leeftijdsgenoten van wie wekenlang iedere ademtocht gevolgd kan worden. Het lijkt de vleesgeworden Italiaanse droom. Als arme en onbekende jonge Italiaan(se) uitgekozen worden om vervolgens via Grande Fratello uit te groeien tot een heuse VIP. Dat is namelijk precies wat de kandidaten uit de voorafgaande afleveringen is overkomen. Sommigen (zij het niet allemaal) van hen maakten carrière als acteurs of televisiepersoonlijkheden. Anderen konden hoe dan ook een aardig centje bijverdienen met gastoptredens in discotheken. Om een Grande Fratello-beroemdheid live te kunnen bewonderen staan vele Italiaanse jongeren graag uren in de rij.

Het is een beetje gemakkelijk om te concluderen dat de overbekende fixatie van de Italianen met hun uiterlijk en met het “goed overkomen” op anderen (de zogeheten bella figura) ten grondslag ligt aan de enorme populariteit van dit programma. Die kenmerken zullen zeker meespelen, maar veel meer nog is GF (uitgesproken als Djie Effe) een vast onderdeel geworden van een al meer dan twintig jaar durende dagelijkse stroom pulp en trash die via de televisie over de Italianen wordt uitgestort. Zoals de Italiaans-Zweedse filmmaker Erik Gandini zo treffend wist te verbeelden in zijn documentaire Videocracy (2009), die in Italië op tv en in de bioscopen is vertoond onder de titel Basta apparire. “Verschijnen [op TV} alleen is voldoende.” Het maakt niet uit of je iets belangrijks zegt of doet. En dat verschijnen kan binnenkort dus weer, wanneer, vermoedelijk in januari 2014, de dertiende editie van Grande Fratello van start gaat.