Drie culinair getinte musea in Italië

De Italianen zijn zo trots op hun culinaire erfgoed dat voor veel van de producten wel een museum wordt ingericht. We hebben het al eens eerder gehad over een gelato museum, een worstenmuseum en kortgeleden nog over het nieuwe keukenmuseum in Rome. Ik denk dat je het zo gek niet bedenken kan of er bestaat wel ergens een verzameling van. Vandaag gaan we musea noemen die aan drie van de meest belangrijke producten van Italië zijn gewijd. (Behalve de tomaat die ik nog niet gezien heb.) 

Het truffelmuseum in San Giovanni d'Asso (Siena)

Het kon niet mooier gelegen zijn dit eerste Italiaanse museum dat aan de truffel is gewijd. Het ligt in San Giovanni d'Asso, een klein maar karakteristiek dorp gelegen tussen de Crete Senesi (Siena) en de Val d'Orcia. Gehuisvest in de mooie kelderruimten van een oud kasteel, slingert de tentoonstelling zich tussen gewelven en muren waar nog steeds de sporen van vroeg 14de-eeuwse fresco's te zien zijn. Ik moet er wel bij vermelden dat er meerdere truffelmusea zijn, b.v. in Acqualagna in de Marche.

Het museum (gelukkig hebben ze de beschrijving in meerdere talen) biedt de bezoeker een aangename reis in de complexe wereld van de truffels. De eerste afdeling is gewijd aan het "mysterie van de truffel" en aan de diverse legendes over de oorsprong die het door eeuwen heeft meegekregen: van de legende dat het is ontstaan uit een bliksemschicht tot de wetenschappelijke definitie. De bezoeker kan het lot en de lotgevallen van de kostbare knol zelfs in belangrijke historische momenten terugvinden.

De tweede afdeling van het truffelmuseum, "de truffel en de zintuigen", is speciaal voor hen die nu wel eens willen ervaren waarom de truffel zoveel zintuigen lijkt te boeien, waarbij tast, gehoor, smaak aan te pas komen en tenslotte het zogenaamde "odorama", een echte carrousel gewijd aan de reukzin.

De laatste afdeling van het museum is gewijd aan de "truffel aan tafel", en toont de technieken van het oogsten, bewaren en het gastronomisch gebruik, met een intermezzo gewijd aan wilde kruiden die in de oude boerengemeenschappen een belangrijke aanvullende functie voor de voeding hadden.

Buiten vind je ook nog "L'Orto di Sesto", een tuin die de bezoeker de natuurlijke habitats van de drie in het gebied voorkomende truffelsoorten laat herbeleven: Bianco Pregiato, Bianchetto of Marzuolo en Scorzone of Zomertruffel.

Het kastanjemuseum in Colognora (Lucca)

Het Kastanjemuseum werd opgericht om het belang van kastanjebomen te tonen in het gebied van de Roggio-vallei bij Lucca, hoewel hetzelfde geldt voor andere plaatsen waar deze bomen veelvuldig voorkomen. De teelt van kastanjes is namelijk al sinds de vroege Middeleeuwen gedocumenteerd: we weten dat al in het jaar 828 gesproken werd over de teelt van kastanjes voor voeding in Colognora. Het museum bestaat uit twee afdelingen. Het ene toont het gebruik van kastanjehout door de eeuwen heen (timmerwerk, kuipen, manden, bouwhout, meubels, tannine, houtskool, enz.); het andere deel is gewijd aan de teelt van kastanje voor voeding: gereedschappen voor het enten van de kastanjeboom, snoeien, oogsten, drogen, "slaan", malen, conserveren en het koken.

Bij het museum is een wandelpad door het bos aangelegd - "het kastanjepad" - vol informatie, dat uiteindelijk leidt naar een gebied waar verschillende soorten beschermde kastanjebomen groeien.

Het museum is onlangs verrijkt met een educatieve ruimte waar bezoekers een schat aan informatie kunnen vinden over de variëteiten van kastanjes, de grootste bomen in de streek rond Lucca en in de rest van Italië, over kastanjeziekten en de voedingswaarde van kastanjemeel. In diezelfde ruimte bevindt zich ook een grote bibliotheek over kastanjes, die tot stand kwam in samenwerking met de Universiteit van Florence.

Olijvenmuseum in Imperia (IM)

We kunnen onmogelijk zonder een Museo dell'Olivo, het ligt vlakbij Taggia waar die lekkere kleine olijfjes vandaan komen. De collectie is verzameld door de familie Carli, oprichter in 1911 van de olie-industrie Fratelli Carli in Imperia. Het museum is ondergebracht in een Art Nouveau-gebouw dat in de jaren 1920 werd gebouwd als hoofdkantoor van de Fratelli Carli en maakt nog steeds deel uit van het complex.

De bibliotheek van het museum kan op verzoek geraadpleegd worden. Alle thema’s die met olijven, teelt, persen, etc. te maken hebben kun je binnen bezoeken. In de museumtuin vind je een 17-eeuwse Spaanse oliemolen, een 19-eeuwse Ligurische molen, een Spaanse molen met conische molens, eveneens uit de 19de eeuw en een collectie kruiken en duizendjarige olijfbomen. In het winterseizoen is het mogelijk een moderne oliemolen te bezoeken voor de productie van DOP extra olijfolie van eerste persing.