De beste manier om je CO2 voetafdruk zo klein mogelijk te houden is om je eigen groenten te verbouwen. Dat zal niet voor iedereen mogelijk maar een bak op het terras of een vensterbank vol zelf geteelde kruiden moet voor iedereen toch mogelijk zijn: een echte Italiaanse Orto, dichtbij de keukendeur, vol geurende kruiden en verse groenten.
l´Orto, een Italiaanse moestuin
Wat is er leuker dan om die ´exotische´ groenten en kruiden die je tijdens de vakantie op je bord kreeg of op de markt in de kramen zag liggen ook zelf thuis te kweken? Ze zijn natuurlijk niet echt exotisch want in Italië zie je ze overal, maar als deze typische Italiaanse groenten in noord-Europa al te krijgen zijn, zijn ze vaak duur. Bovendien uit eigen tuin is vanzelfsprekend biologisch gekweekt en veel verser.
De meeste beginners met plannen voor ´orto´, een Italiaanse moestuin, grijpen vaak te hoog en haken na een eerste mislukte oogst meteen al weer af. Dus je eerste gedachte moet zijn, klein beginnen, en niet alleen klein maar begin ook met gemakkelijk te groeien groenten en kruiden. De soort die iedereen met of zonder groene vingers uit de grond kan kijken
Het begin van je moestuin
Kies een plek in je tuin of terras waar je tenminste 6 uur zon kunt verwachten. Als je dat niet hebt kan je je vooral op bladgroenten, zoals sla en kruiden, richten, of je kan dagelijks gaan slepen met containers zodat de planten toch de benodigde 6 uur krijgen. Als je bakken gebruikt om in te planten ben je gauw klaar, je hoeft ze maar te vullen met tuinaarde uit de winkel. Het leuke is dat je alle soorten bakken, manden of kistjes en zelfs lege groenteblikken kan gebruiken, geen noodzaak om dure bakken te kopen dus.
In de tuin ben je wat meer voorbereiding kwijt. Je Orto moet eerst onkruidvrij gemaakt worden, dus een schoplengte spitten en de losgemaakte aarde goed schoonmaken en ontdoen van alle wortels van vroegere planten en onkruid. Hou minimaal een halve meter afstand tussen je moestuin en het gras of de bloemperken.
Stamp de halve meter goed plat en leg er liefst tegels of grint op, dit om de slakken en ander ongedierte te ontmoedigen de oversteek te wagen. Je kan de grond ook wat ophogen door er een extra laag tuinaarde op te leggen, eventueel netjes afgemaakt met houten planken zodat je soort bekisting krijgt voor elke groenten soort.
Mijn eerste groententuin
In mijn eerste groentetuin had ik o.a. tomaten, paprika, courgettes en erwtjes staan, waarvan vooral de courgettes een succesnummer bleken te zijn. De tomaten gaf ik in het begin veel te veel water, en de erwtjes produceerden maar een handvol. Je leert gaandeweg wat wel en wat niet werkt.
Cavolo Nero was fantastisch en groeide tot in de winter door. Rucola verdient ook een A+, eens gezaaid, nooit meer weg te krijgen, dus beter in een bak dan in de tuin. Trouwens de meeste kruiden zijn beter af in bakken. Vaste kruidenplanten, zoals Borage, waarvan ik toen niet eens wist wat ik er mee doen moest, groeiden als kool. Nu pluk ik dit uiterst gezonde kruid vaak in het wild (net als het jonge blad van de paardenbloem voor de sla) en gebruik het in de soep. Maar alles is afhankelijk van de grond in je tuin en de hoeveelheid zonlicht.
Geef meerjarige planten als rozemarijn. salie en laurier de ruimte, ze kunnen tot forse struiken uitgroeien. Munt is een plant die je niet los moet laten in je tuin, je geeft het een vinger maar het neemt binnen de kortste keren je hele hand en daarna je arm erbij. Dus ook dit kruid liever in een aparte bak zetten.
Als je op je balkon of terras alleen bakken kan gebruiken om groenten en kruiden in te groeien dan kan je denken aan tomaten, kruiden, sla, pepers, paprika, courgettes. In de regel planten we in Nederland en Belgie pas vanaf 15 mei in de koude grond, maar wil je eerder resultaat hebben dan kan je de zaadjes eerst binnen in jiffypotjes laten uitkomen en na 15 mei verplanten. Doe dit in ieder geval met paprika, tomaten en alle soorten kool en broccoli. Sla, courgettes, aubergines, uien, bonen en erwten kunnen direct buiten worden gezaaid met goed resultaat.
Hoe bescherm je je tuin tegen ongedierte
De belangrijkste aanvallers zijn in mijn ervaring slakken en vogels. Beiden kan je met weinig moeite uit de buurt houden. Als slakken een lange weg moeten afleggen om bij dat lekkere blaadje sla te komen, lopen ze grote kans om door vogels te worden gevangen. Maar anders zal je vroeg op moeten staan om ze stuk voor stuk elke morgen in hun opmars te stuiten, beetje zout er op, pakken en in een glas bier laten verdrinken. Niet weggooien in de afvalbak want ze sluipen stiekem weer terug. Je kan ook een half plastic flesje vullen met bier en op een strategisch plekje tot iets onder de rand ingraven. Dan verdrinken ze zichzelf onderweg.
Vogels zijn iets moeilijker en vogelverschrikkers hebben het bij mij nooit goed gedaan. Meer geluk gehad met stukjes folie aan een draadje boven de plantjes. Ook zo´n chime die met elk zuchtje wind gaat rinkelen werkt goed, als je er zelf niet wakker van blijft tenminste.
Tegen bladluis en rupsen kan je een Oost-Indische Kers (Nasturtium) planten naast de groenten die daar gevoelig voor zijn. De bloemen en het blad zijn eetbaar en worden vaak gebruikt om salades wat kleur te geven, het heeft een wat scherpe mosterdachtige smaak.
Foto´s: Photo Credit: wayneandwax via Compfight cc Photo Credit: Hella Delicious via Compfight cc Photo Credit: Jacob Whittaker via Compfight cc