5 of 5 (27 Votes)
Grana Padano Lodigiana
Grana Padano Lodigiana

“Chi vuol del buon formaggio a Parma vada, A Piacenza, a Milano, è in quelle bande, che ve n’è sempre piena ogni contrada….” ´Als je bij die bendes uit Parma, of Piacenza, of Milaan, goede kaas wil halen, iedere wijk zit er vol mee...´

Dit schreef Ercole Bentevoglio (professor in Bologna), in 1546 in een gedicht over kaas toen hij lid was van de broederschap ´gastropoetica´, (een term die niet te vertalen valt maar kennelijk een groep lieden betreft die gedichten schrijven over gastronomische producten).

Een beetje geschiedenis vooraf

Als rechtgeaarde Bolognese had hij een gruwelijke hekel aan koeien uit Parma, Reggio of Lodi en over de producten die ze voortbrachten had hij ook nooit een goed woord over. Toch is het juist in deze laag gelegen, zompige landstreken, waar natte mist hangt over groene grasweiden vol geurig groeiende kruiden en rijk aan mineralen en vitaminen, waar deze beesten grazen. De vruchtbare gronden waren de reden dat Trappisten en Benedictijner monniken zich in deze streek vestigden en een groot aantal succesvolle abdeien en kloosters openden op strategische punten: Chiaravalle, Mirasole, Abbadia Cerreto, Ospedaletto Lodigiano, om er maar een paar te noemen.

Grana Pandano van Caseificio Zucchelli e Natura


Maggengo

Nadat ze de grote moerassen die zich uitstrekten tussen Milaan, Lodi Crema en Piacenza hadden drooggelegd - geschriften uit die tijd spreken van een gigantisch, ondiep meer, het Lago Gerondo genaamd, waar langs de oevers deze middeleeuwse stadjes zich bevonden - en op de vruchtbare gronden nieuwe landbouwtechnieken toepasten werd het mogelijk om vers gras te oogsten in april of mei, dit werd de ´maggengo´ genoemd. Het gras groeide in de overstromingsgebieden en hier werden kleine afwateringssloten in gegraven op een afstand van 15 meter van elkaar om het overtollige water af te voeren. Op deze manier liep het gras geen kans om te bevriezen in de winter en als dan in maart, of rond de dag van St Jozef (19 maart), het water zakte, groeide het gras al flink zodat er in mei kon worden gemaaid. De voorraad hooi die lag opgeslagen in de hooischuren en die ´s winters werd gebruikt om de koeien te voederen raakte meestal in april op en op deze manier was er al in mei vers gras voor het vee; de rest werd als hooi opgeslagen voor de komende winter. Tegenwoordig is deze manier van hooien overbodig geworden omdat het vee wordt bijgevoerd met cultuurmais dat tot veevoer wordt verwerkt.


Geen schoonheidsprijs

Natuurlijk gaat op dat moment ook meespelen dat het vee, de koeien en de schapen, meer melk gaat produceren en dat deze bron van eiwitten geconserveerd dient te worden voor de winter en voor langere perioden van hongersnood. Terwijl verse kaas binnen een aantal weken moet worden gegeten of als ruilmiddel gebruikt werd voor het bedierf, ontdekte men dat als stremsel aan de melk werd toegevoegd bij het maken van kaas, deze veel langer kon worden bewaard zonder dat het verzuurde. ´Het was een harde kaas, niet mooi om te zien, grof van structuur en met een donkere kleur´. In Lodi en omgeving werd gewoonlijk deze grove ´granone´ gemaakt. De naam Grana wijst op de korrelige structuur (als graan). De Grana die uit Lodi kwam werd ook wel ´Piacentino´ genoemd en geschriften uit die tijd vermeldden dat aan het hof van Maria Luigia Parma de hoflieden de Piacentino, die 1 denari kostte, meer apprecieerden dan de Reggiano die op de markt aan het gewone volk voor 80 centesimi werd verkocht.

Caseificio Zucchelli e Natura
Caseificio Zucchelli e Natura

Photo Credit: JMVerco via Compfight cc en Pia Bassi.