4.9 of 5 (28 Votes)
Barolo populair bij Amerikaanse investeerders
Barolo populair bij Amerikaanse investeerders

Italië luidt het tijdperk in van de 'vini morbidi' of zachte wijnen, met weinig tannine en minder sulfieten. Dit soort wijn was tot voor een paar jaar geleden een uitzondering en toegekend aan de DOP Ripasso, sommigen zeggen nu nog dat het gaat om een modeverschijnsel. Toch zien we er steeds meer en ze vallen in de smaak. Deze wijnen zijn droog, fruitig, meestal rood en volgens mij verrukkelijk lekker. 

Niche wijnen met een verhaal

Eten is altijd al een favoriet onderwerp voor veel Italianen, maar de laatste tijd heeft deze passie zich over de hele wereld verspreid. De verhalen over producenten, ambachtslieden, eten en drinken worden steeds fascinerender. Een groeiende belangstelling voor regionale specialiteiten, kleine gastronomische juweeltjes en wijnen die in beperkte hoeveelheden worden geproduceerd, verandert de manier waarop we kopen en consumeren. Mensen bezoeken weer markten en kopen weer rechtstreeks bij boerderijen, met meer aandacht voor hoe en waar producten worden gemaakt.

Deze ontwikkeling doet zich ook voor in de wijnbouw. Steeds meer mensen zijn op zoek naar wijnen die hun fantasie prikkelen en een interessant verhaal te vertellen hebben. De wijnen op het eiland van Pantelleria kregen onlangs een UNESCO-erfgoedstatus toebedeeld, 30 wijnbouwers produceren op de 'vite ad alberello' -wijze, een techniek ontwikkeld door de Feniciërs die hier 2500 jaar geleden woonden. Deze introduceerden als eerste de Zibibbo druif, waarvan de Muscat en Passito wijnen zijn afgeleid. De Passito di Pantelleria wordt gemaakt van druivenmost, althans voor een deel, die gedroogd is op de wijnstok of na de oogst. Het is een interessante techniek, die je kunt waarnemen bij de wijnbouwers van Donnafugata op Pantelleria. Bekijk hier de wijngaarden op het eiland in 360° https://pantelleria-360.donnafugata.it/

De wijngaarden van de Passito di Pantelleria

Welke Italiaanse wijn moet je nu kopen?

Grote namen domineren vaak de markt met opzichtige etiketten, buitensporige prijzen en een arme prijs/kwaliteit verhouding. Er komt een nieuwe generatie wijnliefhebbers van de grond die de voorkeur geven aan onbekende of inheemse druivenrassen die op een originele manier naar voren komen en die vaak tegen lagere prijzen kunnen worden gevonden. Terwijl de prijzen voor verschillende gerenommeerde wijnen zijn gestegen, wijzen veel analisten en handelaren erop dat Piemonte nog steeds een schat aan portemonnee-vriendelijke opties heeft. Qua prijs en kwaliteit kun je eigenlijk niet beter vinden, vooral Amerikanen kopen hier momenteel veel in, met name Barolo en Barbaresco 100% Nebbiolo. Voor wie het verschil in smaak niet kent tussen Barolo en Barbaresco: Barolo is een majestueuze wijn, sober en gestructureerde met tonen van bloemen (viooltjes) en rode bessen, deze wijn heeft meestal sterke tannine en aroma's van peper, tabak en leer. Barolo omschrijft men vaak als een mannelijke wijn, als je Barolo voor het eerst proeft zijn de tannines misschien wel overheersend maar geleidelijk aan wordt deze wijn zachter, Barbaresco noemen ze wel eens de vrouwelijke Barolo en het heeft ook een vrouwelijk karakter, elegant en soepel. Barolo rijpt meestal veel langer dan Barbaresco, minimaal 38 maanden waarvan 18 op eikenhout. Barbaresco 26 maanden waarvan 9 op eik. Beide wijnen zijn overigens een prima investering voor wie geld over heeft.

Drogen van de druiven voor amarone

De trend van Vini Morbidi - Fleurig en fruitig

De Baberesco is trouwens ook een van mijn favoriete wijnen, complex en elegant, maar zonder overweldigende tannine en dus wat makkelijker te drinken. Als je zoals ik een liefhebber bent fruitige wijnen dan hou je waarschijnlijk ook van de tendens van zachte Italiaanse wijnen, volgens mij een trend die begon bij het succes van de Amarone, dus al een paar jaar terug. Deze 'nieuwe' wijnen hebben in principe een hoger suikergehalte (wat door toevoeging van alcohol gebeurt) maar het resultaat is niet zoet, en die je krijgt door verschillende productiemethoden. Het wordt hierdoor een zeer zachte wijn met erg weinig tannine zoals de Valpolicella Ripasso, Riciotto en Amarone. Amarone is net zo droog als de naam doet vermoeden (Amarone betekent ´bitter´ in het Italiaans). Het zijn prachtige wijnen bij rood vlees of wild en je drinkt ze het beste op kamertemperatuur en gedecanteerd als ze wat ouder zijn. Laat je deze wijnen langere tijd liggen dan krijgt de wijn een soort balsamico-aroma met een lichte geur van eucalyptus en de kleur is lichter. Beide smaken absoluut fruitig, vooral de prominente geur van kersen die typisch is voor de Corvina druif en mij doet denken aan de zomer; van een glas kan je lang genieten.

De geschiedenis leert ons dat ripassato een middel was dat door de boeren werd gebruikt om na de oogst van september/oktober de verkregen wijn nieuw leven in te blazen. In die tijd was de levensduur van zelfgemaakte wijn kort en kon hij gemakkelijk zuur worden. Om dit probleem op te lossen deden ze een soort tweede gisting met de schillen van de overgebleven druiven.

De druivenmost van de Lacrima

Dit soort wijnen krijgen karakter door het gistingsproces, maar de smaak van dit soort nieuwe zachte wijnen begint ver voor de gisting, het zogenaamde 'appassimento' waar de druiven worden gerijpt waardoor suiker nog veel prominenter aanwezig is. Ook het 'overrijp' laten worden van de druif op de stok, iets wat je steeds vaker ziet, het feit is dat ze dit bijna met iedere druifsoort kunnen doen, zoals Malbec of Cabernet druiven. De wijn die ik laatst kocht is hier een goed voorbeeld van: Salbanello van Paladin, een IGP uit de Veneto. Persoonlijk gaat mijn voorkeur meer uit naar een inheemse druif zoals de di Morro d'Alba, rond en zacht, een intrigerende wijn. De antieke druiven Lacrima (de tranen van Morro Alba), in een dorp in Le Marche waar ze wijn maken met een rijke charme en een waanzinnig aromatisch bereik, vooral door een lange rijping. De beste Lacrima druif wordt pas midden oktober geoogst. Hier gebruiken ze ook het appassimento proces voor de Mariasole en de Siria van Luchetti in Le Marche. Op dezelfde manier wordt er een hele kleine kwantiteit 'Sciacchetrà' gemaakt in Ligurië, gemaakt van druivensoorten Bosco, Albarola, Vermentino, die afkomstig zijn van de beroemde wijnterrassen in Cinque Terre waar de witte druiven in de zon worden gedroogd. Deze was vroeger alleen in zoete versie verkrijgbaar en niet erg populair, de wijnbouwer Luciano Capellini is de eerste die ons laat kennismaken met wat nu de belangrijkste wijn van de Cinque Terre is en ging de weg die de meeste producenten nu volgen: het is de droge versie, die in het verleden "vin bun" werd genoemd, geproduceerd met dezelfde druif als Sciacchetrà.

De wijngaarden van de Sciacchetrà in Cinque Terre

Lichte rode wijn uit de Alpen

Er is ook heuglijke nieuws voor liefhebbers van "lichte rode wijnen" die vooral in de Alpen worden geproduceerd of waar door het koele klimaat een laag-alcoholgehalte ontstaat, maar ook met zachte tannines. Deze wijnen zijn ideaal voor dagelijks gebruik, het hele jaar door, hoeven niet te rijpen, zijn zeer veelzijdig bij gerechten en hebben veel smaak. Zonder bubbels kun je denken aan de Lagrein en Marzemino uit Alto Adige, Pinot Noir ongeacht het productiegebied of wijnen op basis van Nerello Mascalese.

De wijngaarden van de Lambrusco

Rode Lambrusco

Wanneer je regelmatig in de rij voor de kassa in een Italiaanse supermarkt staat, zul je misschien wel verbaasd opkijken naar wat de gemiddelde Italiaan voor een soort wijn op de band legt. De meest verkochte wijn in Italië in supermarkten is Lambrusco, door velen verstoten. Ik liet mij laatst in mijn favoriete enoteca verleiden door een Marcello van 10 euro (100% Lambrusco Maestri) te kopen, dat zou een van de betere zijn. Trouwens, ik heb me laten vertellen dat de slechtere 'Lambrusco' waarschijnlijk helemaal geen échte Lambrusco is. Door verschillende peilingen, met name een jaarlijkse enquête uitgevoerd door de organisatoren van VinItaly (de grote Italiaanse wijnbeurs in Verona) beweert dat Italianen minder drinken, maar wel beter drinken. Italianen associëren het idee van luxe met goede wijnen zoals: Barolo, Brunello, Franciacorta of zoiets dergeijks. Een goede Lambrusco kenmerkt zich door een zachte aromatische noot, geurig en fruitig met vleugjes Marasca kers, wilde bessen en zwoele rozen, deze worden merkbaar door een procedure waarbij een tweede gisting in de fles plaatsvindt en dus geen bubbeltoevoeging op de Franse Chamant wijze. Je hebt waarschijnlijk een échte Lambrusco gekocht wanneer je merkt dat er een fijne afzetting op de bodem van de fles achterblijft. De wijn is fruitig en de beste is bijna paars van kleur, op temperatuur is deze wijn op ongeveer 8 graden Celsius. Een mousserende Lambrusco drink je uiteraard koud!

De 'trendy' Lambrusco van Ceci - To You Bolle di Lambrusco

Bio-wijn

Het maken van bio-wijn is in Italië populair, maar voor een deel niets anders dan marketing propaganda. De reden is eenvoudig: hoe hoger de kwaliteit van de druiven, hoe minder additieven en zwavel men hoeft te gebruiken. Wanneer je wijn maakt van een mindere kwaliteit druiven, worden er gewoonlijk sulfieten gebruikt om deze op smaak te brengen. Het is daarom belangrijk dat je jezelf laat informeren over de herkomst van de wijn en de druiven door een deskundige wijnhandel.

Over dit artikel

Land: Italië