5 of 5 (27 Votes)
Vino Cotto Montorio al Vomano in de Abruzzen
Vino Cotto Montorio al Vomano in de Abruzzen

Ik ben beland in de voetheuvels van het nationaal park del Gran Sasso, zo´n half uur van de Adriatische kust en een uurtje van Pescara. Verliefdheid moet je kunnen navertellen en lokaliseren, vandaar de plaatsbepaling. Een lieflijk dorpje aan een riviertje waarvan ik naam alweer vergeten ben; ik zit voor het open vuur in de Cantina dello Stù, vroeger een oliemolen, die zijn naam dankt aan een oud kaartspel.

Isabella wacht niet op de bruiloft

bruiloft celommi

Maria Rosa schenkt me een klein glaasje in, uit een fles waar Reserva Isabella op staat en fluistert samenzweerderig in mijn oor dat het komt uit het vat wat 18 jaar geleden bij de geboorte van haar kleindochter Isabella gevuld werd. Eigenlijk is het de bedoeling om het vat pas open te maken op de bruiloft, een oud gebruik typisch uit deze streek rond Teramo. Dit is Vino Cotto, gekookte wijn letterlijk. Hoe langer in het vat hoe beter het wordt. Laat trouwen kan dus voordelen hebben.

Vino Cotto komt in veel streken voor en was het oorspronkelijk een manier om wijn te conserveren en te behoeden voor het veranderen in azijn, wordt het nu als zelfstandig product gemaakt. Die van Maria Rosa heet ´Cotto d´Amore´, wat zoiets betekent als verliefd tot kookpunt, een aardige woordspeling die zelfs voor niet-Italianen te begrijpen is.

Kostbare Vino Cotto ingemetseld in de muur tegen diefstal

ezio

Ik wil meer weten over deze vino cotto - Cotto d´Amore en als Maria Rosa begint te vertellen is er geen houden meer aan, ik hoor de Grieken, de Romeinen en zelfs Hannibal voorbijkomen terwijl ze zo af en toe het glas bijvult en een blok op het vuur gooit, zo blijven we van binnen en van buiten warm.
Vroeger, zo vertelt ze, hadden de boeren geen manier om hun wijn te bewaren, het werd al gauw zuur, en om het te kunnen bewaren lieten ze de most flink inkoken. Vandaar de naam. Daarna kon het in een vat lang rijpen, jaren en jaren en werd er pas bij speciale gelegenheden uit het vaatje getapt. De vaten werden zelfs wel ingemetseld uit angst dat de ´brigantaggio´ er mee aan de haal gingen, struikrovers waren er ook toen al.

Cantina della Stu 2

Een kaartje leggen in de Cantina van Locanda dello Stù

Montorio was vroeger een plaats waar veel slachthuizen waren en worst gemaakt werd. Dan kwamen de handelaren uit de grote stad en zaten net als wij nu voor de open haard in de Cantina met de slagers een glaasje vino cotto te drinken en een spelletje kaart te leggen. Want buiten was het koud in de bergen en de handelslui bleven liever een nachtje over dan zich met dat weer de straat op te wagen. En net als vroeger kan je er streekproducten als patata turchese, kaas en olijven eten.

DSCN2089 2

Honderd jaar worden met een glaasje vino cotto per dag

Het maken van de vino cotto vraagt veel geduld, want 20 jaar liggen is geen uitzondering. Er worden diverse soorten druiven voor gebruikt zoals de Passerina en de Montepulciano. Het schijnt ook gezond te zijn, zeggen ze. Dus kregen kinderen, zwangeren en ouden van dagen het als tonic toegediend, een drankje als medisch excuus gaat er altijd wel in want de wijn heeft altijd nog een alcoholpercentage van 12-14%.
Er zijn diverse Vino Cotto´s waarvan Isabella in de aanvallige leeftijd van 18 jaar, en in beperkte hoeveelheid geproduceerd, wel de mooiste is. Daarnaast is er San Rocco (7 jaar) en de Cotto d´Amore (7 jaar). En natuurlijk wordt er een speciale Vino da Messa (miswijn) gemaakt waarvan de ´Misericordia´ gemaakt werd ter ere van het Jubeljaar van Paus Franciscus.

Hoe drink je dat?

Tutti

Als ik moet omschrijven waar het naar smaakt, zou ik de Vino Cotto willen karakteriseren als zoet, maar niet te zoet en een beetje pittig, die het goed doet met wat oude kaas of een stukje leverworst. Het restaurant van Albergo Diffuso Sextantio in Santo Stefano di Sessanio heeft de wijn op de kaart staan. Het werkt ook goed bij de bereiding van gebraden vlees of wild, of in verschillende desserts.

cottomoussedamore

De bekende kok Bruno Barbieri maakte een Mousse d´Amore dessert en won er een internationale prijs mee. In long drinks zou je kunnen denken aan een combinatie van tonic, limoen, kandijsuiker en ijs geserveerd met een rietje gemaakt van drop.

Cotto d´Amore is te proeven in het Abruzzo paviljoen van Vinitaly 2018 - PAD 12/Area F3.

Vinitaly

{source} {/source}

Over dit artikel

Az. Agricola La Civetta
via dei Mulini
64046
Montorio al Vomano
Teramo
Land: Italië