Italiaanse recepten & streekgerechten

Volgens overlevering werd de Torta delle Rose voor het eerst in 1490 aan het hof van Gonzaga geserveerd, in eer van het huwelijk van de charmante 16 jarige Isabella d'Este die in Mantua aankomt voor haar bruiloft. Geïnspireerd door het mooie zestienjarige meisje dacht de kok van de Gonzaga-familie - de beroemde Cristoforo di Messiburgo (Ferrara) en daarnaast auteur van enkele ongelooflijke receptenboeken - aan een taart in de vorm van een bos rozen.

• Gardameer
• Giro Dolcevia

al lang wilde ik een nagerecht uitproberen met Aceto Balsamico di Modena. Dit is niet origineel van mij moet ik bekennen, maar ik moet ergens beginnen, dit recept is van Imma di Domenica van het consortium van Aceto di Modena, op hun website staan zeker 20 recepten met deze zoetige azijn en is een bron van inspiratie voor wie wil experimenteren. Gebruik de link onderaan het artikel voor meer informatie en de andere recepten. Denk ook eens aan Aceto Balsemico als een delicieuze topping voor vanille-ijs met aardbeien.

• Ricotta

Recept, zoals jullie inmiddels weten is dit niet het echte recept, want daarvoor moet je het originele boek van Rene Zanderink raadplegen. Ik heb er mijn eigen variatie op los gelaten.Serveer het met wat garnering van de dag uit je tuin of balkon. Ik had in de tuin verse oregano, peterselie en bloemen van de rucola tot mijn beschikking.

Deze koekjes worden traditioneel met Pasen gebakken maar zijn nu het hele jaar verkrijgbaar in Venetië. Ze worden als dessert gegeten met een dessertwijn of gewone droge witte wijn.

Voor het echte recept zul je het boek ´De Wereld Thuis' van Mascha Lammes en Ronald Giphart moeten kopen. Ik heb het zelf gebruikt als inspiratie, al was het maar omdat ik geen kappertjes in huis heb. Zo gaat dat met kookboeken en recepten, ze zijn ook een bron van eigen inspiratie en verhalen. Omdat de rucola en rosmarino rond het huis zo mooi in bloei staat heb ik die gebruikt in plaats van de peterselie die Mascha gebruikt.

Een gluten-, vis- en vleesvrij hartig boekweittaartje dat je heel mooi kan combineren met een mosterdsausje dat super simpel te maken is. Zie ook mijn stukje over ´IL MAGRO´

Het Nederlandse woord knoedel en gnocco hebben dezelfde oud-Germaanse voorvader dat houtknoest of klont betekent. Afhankelijk van de streek worden gnocchi gemaakt van maïsmeel, tarwebloem, griesmeel, boekweit, ricotta, pompoen of aardappelen. Net als bij pasta bestaat er een grote variatie aan gnocchirecepten.  Het Nederlandse woord knoedel en gnocco hebben dezelfde oud-Germaanse voorvader dat houtknoest of klont betekent. Afhankelijk van de streek worden gnocchi gemaakt van maïsmeel, tarwebloem, griesmeel, boekweit, ricotta, pompoen of aardappelen. Net als bij pasta bestaat er een grote variatie aan gnocchirecepten. 

• Giro Dolcevia

Dit is mijn Italiaanse variatie op een klassieke witte saus waar naar believen veel prosecco en boter in voorkomt in plaats van olijfolie. Uiteraard kun je deze saus ook maken met olijfolie of een combi boter/olie maar dan mis je een beetje de decadentie van deze saus.  In deze smeuïge saus die sporadisch mislukt gebruik ik ook wel fijngesneden prei en als ik het kan krijgen oregano, ook al zou je het ook met dragon kunnen maken. De overgebleven prei kun je karameliseren en over de saus of over het stuk vlees strooien. Een absolute aanrader bij asperges, maar ook wit vlees zoals varkensvlees en gevogelte of een stukje zalm. 

Als wij Lage Landers aan asperges denken, zien we watertandend en likkebaardend uit naar het witte goud. In Olanda en België een heel dingetje vooral in mei, maar als het weer meezit zoals dit jaar ook al eind maart, begin april volop verkrijgbaar. Als wij dan in Italie komen dan ontdekken we dat de Italianen vrijwel het hele jaar asparagi in een of andere vorm op de menukaart hebben.

• Giro Dolcevia

Dit is, zoals je kunt zien een heel zonnige groene taart en een goede oplossing voor babycourgettes waar de bloem nog aanzit.  Het bereiden van mijn courgette-bloementaart is eenvoudig: de babycourgettes en de bloemen worden met een druppeltje extra virgine olijfolie gebakken en in principe giet je dan alles uit in je bakvorm met een paar klodders stracchino of mozzarella en wat geraspte Grana Padano kaas, meer dan 30 minuten hoeft de bereiding niet te duren.  Dit gerecht is geschikt als vegetarisch gerecht, gebruik ook eens een keer een andere kaas als variatie zoals burrata of zelfs Gouda. 

Het is geloof ik alweer ‘uit’… het witte drankje Sgroppino. Jaren geleden was het er opeens, in alle hippe barretjes. Wij hadden dit lekkere drankje alweer heel veel jaren daarvoor in Italië ontdekt. Onze kinderen waren nog jong, de jongste 9 jaar geloof ik. Gezeten in en gezellige drukke tent in de Veneto, temidden van grote Italiaanse families, kinderen liepen rond en schreeuwden, luidruchtige conversaties.. kortom een waar cliché, maar wat gezellig!. Wij zagen elke tafel na de maaltijd zo’n mooi hoog glaasje met iets ‘wits’ daarin ontvangen, ik had geen idee wat het was. Mijn nieuwsgierigheid was gewekt, maar hoe kregen wij dat ook geserveerd… ik wist niet hoe het heette.

• Giro Dolcevia

Dit recept voor pastasaus trof ik in van mijn favoriete kookboekjes ´Cucina Terapia´ van Roberta Schira. In deze versie gebruiken we de saus bij kalfsrollade. La Genovese is wel zo bekend in Italie (maar, nee dit is geen pesto) en Roberta noemt het een saus om tranen te verbergen, maar waarom? Voor Roberta heeft het de eigenschappen van echt Italiaans comfort food. Het moet snel en gemakkelijk te bereiden zijn.  Gemakkelijk is het, maar snel zeker niet.  Toch is deze saus een uitkomst in tijden van nood: Je kunt het in grote hoeveelheden bereiden, door de saus in te vriezen heb je er langer plezier van én verliest het geen smaak.  Als je deze Genovese in royale porties verdeelt, heb je altijd een saus klaar voor emotionele noodsituaties.

Rode bieten zijn al generaties lang een vast onderdeel van onze keuken, maar het is pas sinds ik in Ligurië woon dat ik deze raap barstensvol vitamine C zo goed als iedere week op het menu heb staan. Bieten eet ik nog steeds het liefst zoals deze hier traditioneel worden bereid, geroosterd in een houtoven (zie foto), in plakjes gesneden met een paar druppels olijfolie uit Taggia, de kleine pittige olijf  uit de boomgaarden achter de Ponente. Werk je het liefst met verse bietjes dan zul je ze eerst moeten koken en daarna schillen. Als je de biet kunt roosteren, wat de smaak en kleur versterkt; zorg er dan voor dat je ze eerst in aluminiumfolie wikkelt, zodat je ze later niet hoeft schoon te maken. Als je voor deze risotto de bieten zelf gaat koken, laat dan ongeveer 3 cm van de stronk en het worteleind intact om te voorkomen dat de bieten "bloeden" in het kookwater. 

Deze Panzerotti Pugliese zijn een bekend streetfood in Puglia, je ziet ze trouwens ook wel in andere delen van het land en soms hebben ze dan een andere naam. Tijdens onze landelijke opsluiting werd dit recept door een van de mama´s opgestuurd aan een dochter in het noorden, die het weer of Facebook plaatste in een groep waar ik ook lid van ben. Ik ben dus maar zo vrij geweest het over te nemen.

Als Wijnand niet naar de Thai kan, moet de Thai maar in mijzelf komen. Ja, mijn vader was opgeleid als priester, dus ik ken mijn Babylonische versprekingen. Zoiets moet Onno Kleyn ook gedacht hebben toen hij gisteren zijn recept van al weer even geleden publiceerde, omdat hij waarschijnlijk niet naar de Marnixstraat kon om daar bij zijn favoriete Thai te gaan eten. Een bijdrage van Wijnand luttikholt aan de decamerone van de giro dolcevia.
-Onno schrijft voor ons straks de culinaire Intro van de Giro Dolcevia.

• Giro Dolcevia

Dit is het recept voor de klassieke chocolademelk die in Turijn gemaakt wordt van de bittere Gianduia chocolade. Deze is, in tegenstelling tot een klassieke kop warme chocolade, donker, velours zacht en heel romig. Het geheim? Wat meer geduld en een beetje bindmiddel. Dit is misschien wel de beste formule voor een goed humeur. Eventueel zou je deze chocolademelk ook geheel met cacao kunnen maken, vermeerder dan de cacao tot 50 gram en de maizena tot 2 theelepels.

Een van de must-eat gerechten! Als je in Puglia op vakantie bent geweest heb je het wellicht op het menukaart zien staan of geproefd tijdens een typische aperitivo Pugliese, wat meer lijkt op een feestmaal met een drankje met een hapje. Thuis zijn de met broodkruim gepaneerde mosselen in een salsa van tomaten en bechamel makkelijk na te maken. Een prima door-de-weeks gerecht met eenvoudige ingrediënten wat overal bij past van een salade tot een paar knapperige frietjes. 

Een onmisbaar gerecht voor everzwijn op de populaire Sagra del Cinghiale van Capalbio, een mooie middeleeuwse stad op de grens van Toscane en Lazio. Het feest vindt ieder jaar plaats aan het begin van het jachtseizoen in september.  De gekaramelliseerd jus van dit gerecht met everzwijn is het lekkerst bij een zachte polenta of over wat tagliatelle.  Er zijn in feite twee versies van dit gerecht, deze uit de Maremma Laziale en een versie (moeilijker) die strikt genomen uit de Maremma van Toscane komt, de zogenaamde Cinghiale in Dolce e Forte.  

Dit is een authentiek gerecht uit Napels voor spaghetti con vongole, deze wordt gemaakt met venusschelpen, tomatenpuree, olijfolie en een beetje knoflook. In de Italiaanse keuken vinden we twee begrippen, een recept is rosso of het is bianco. Simpelweg betekent het dat rosso mèt en bianco zonder tomaat wordt bereid. Je ziet dit b.v. bij pizza´s, die we normaal gesproken altijd eerst van een laagje tomatensaus voorzien. Een pizza bianco is dus een pizza zonder dat laagje tomatensaus. Maar je komt het ook elders tegen, zoals deze spaghetti met venusschelpen uit Napels, die rosso is, in tegenstelling tot de meeste andere recepten voor deze pasta, zoals ons andere recept voor Spaghetti alle Vongole.

Deze van oorsprong Franse saus, de 'Béchamel', gebruik je in verschillende klassiek Italiaanse recepten en ik kon niet geloven dat we dit nog niet op de site hadden staan. In het Frans noem je deze saus ook wel een 'roux', het is eenvoudige combinatie van bloem, melk en boter. In Italie wordt het vooral gebruikt bij de bereiding van bepaalde pastagerechten zoals cannelloni of lasagne, maar ook in verschillende groentegerechten. Wil je deze gerechten zo authentiek mogelijk bereiden dan moet je vooral op de hoogte zijn van de verhoudingen van pasta tot bechamelsaus (of in het Italiaans besciamella [vrouwelijk] /beʃa’mɛlːa/).Bechamelsaus voor lasagne en cannelloni is niets meer dan een klassieke bechamelsaus die gewoon iets vloeibaarder is dan normaal, vooral wanneer je droge pasta in de ovenschaal gaat doen. Ik maak 1lt besciamella voor iedere 500 gram pasta.