Italiaanse recepten & streekgerechten

Op het plaatje zie je een Coppa dell’Amicizia. In deze uit hout gesneden pot, wat iets lijkt op een theepot met meer tuiten wordt volgens een eeuwenoude Valdostaanse traditie “Caffè alla Valdostana" geserveerd. Letterlijk betekend Coppa dell' Amicizia : Vriendschapskop. Zoals met een vredespijp is het de bedoeling is dat je de drank met vrienden deelt en ieder van een tuit drinkt en niet neerzet voordat de laatste druppel is gedronken.

• Kerst
• Wintersport

Recepten van verwarmde wijn kennen we al sinds de eerste eeuw van het Romeinse rijk. De Romeinse legioenen zijn met name verantwoordelijk voor de populariteit die zich over het Europese continent verspreidde tot in Scandinavië. De meeste Italiaanse recepten van wat wij glühwein noemen komen uit het noorden van Italië vooral uit de regio's Valle d'Aosta en Piemonte, in Italië noemt men dit Vin Brulé letterlijk vertaalt: 'verbrande wijn'.

• Kerst

Vandaag pluk ik dit recept van de blog van Chef Hans Susser een van de meest gerenommeerde chefs ter wereld. Het recept is geen traditioneel Italiaans recept maar een variatie op  Penne con pomodori e basilico en een recept dat misschien al twintig jaar in de mode is geweest in Italië. Het is ook een van mijn favorieten natuurlijk.

Sardinië staat van oudsher al bekend om haar zoete versnaperingen die in de meest kunstzinnige vormen gestalte krijgen. Een patisserie wordt een uitstalling van creativiteit van banketbakkers die voor elkaar niet onder willen doen. Probeer met het onderstaande recept dat echt niet zo moeilijk is je eigen kunstzinnigheid maar eens uit. Mocht je meer inspiratie willen opdoen, kijk dan eens op het blog van Roberto Murgia uit Alghero van wie de voorbeelden op de foto´s zijn.

Als je geen Starbucks in de buurt hebt kan je deze populaire zomerdrank ook gemakkelijk zelf maken. 

Dit bekende gerecht wordt door iedereen wel eens gegeten tijdens een verblijf in Italië. Het staat dan ook op de kaart bij zo goed als elk restaurant. Hier volgt het recept voor Spaghetti met venusschelpen of Spaghetti alle vongole of, zoals het ter plaatse wordt genoemd Spaghetti con le vongele, op traditioneel Napolitaans wijze gemaakt met bianco, witte wijn. Je kan ook mosselen of kokkels gebruiken voor dit recept. Tomaten komen in deze versie niet voor. Wel kan je naar smaak een gesnipperde rode peper toevoegen, wat ook leuk is voor de kleur van het gerecht. Kaas hoort er niet bij, ook al zie je het vaak op foto's van Spaghetti alle vongele. Je kan trouwens ook andere pasta gebruiken, als het maar dun en lang is, linguine of vermicelli bijvoorbeeld. Drink er een lekkere Falanghina bij.

Frans van Munster is een Nederlander, hij woont in Ostuni (Puglia) en schrijft soms over de keuken van het zuiden. In zijn blogover Puglia 'Fratello - Sorella' omschrijft hij een van zijn favoriete antipasti, gegrillde en daarna gemarineerde courgette, heel simpel te maken.

Of je nu witte asperges eet in Nederland, Vlaanderen of Zuid Tirol, kennelijk is de manier waarop mijn moeder dat klaarmaakte voor mijn vader, die er gek op was, een universeel recept waaraan per land een eigen naamkaartje aan wordt gehangen. Witte (sliert)asperges met geprakt ei waaraan bij mij thuis vooral vers geraspte nootmuskaat werd toegevoegd en met pure gesmolten roomboter overgoten. Ik heb lang gedacht dat de naam sliertasperges van toepassing was omdat je ze bij de kop in je mond stopt en dan langzaam tussen je tanden doorsliert om een stukje harde schil in je vingers over te houden.  De Zuid Tiroolse variatie is als volgt. 

Lasagne wordt vaak genoemd als de oudste vorm van pasta na gnocchi en heeft diverse regionale namen zoals lagane, vincigrassi en sagne. Er bestaan in principe 2 soorten, de smalle lintvorm, die pappardelle wordt genoemd en de bredere plakken die afgeveer een afmeting hebben van 10 x 6 cm tot 15 x 7 cm. Deze klassieke vorm van Lasagne wordt gemaakt met spinazie en is een traditioneel gerecht uit Emilia Romagna.

Er bestaan diverse manieren om gebakken artisjokken klaar te maken. De belangrijkste verschillen zijn: 1. Het wel of niet koken van de artisjokken voor het bakken. 2. je kan ze eerst in water met citroensap marineren of de gesneden partjes met citroen  inwrijven. 3. maak een beslag van eieren en bloem waarin je artisjokken dompelt of doe de artisjokken eerst in geklopt ei en haal ze daarna door de bloem. 4. Ook als je geen gebruik maakt van een beslag kan je nog kiezen uit twee methoden: haal de partjes eerst door het ei en daarna door de bloem, of eerst door de bloem en daarna door het geklopte ei. En zo komt het dat gebakken artisjokken overal net iets anders smaken.

• Artisjok

Bij risotto zijn tijd en aandacht de belangrijkste ingrediënten. Trek ongeveer 20 minuten uit om het proces van roeren en vocht toevoegen uit te voeren. Ook de keuze van rijstsoort is belangrijk, kies de juiste rijst voor het juiste recept. Maar uiteindelijk is het een vrij simpel gerecht dat iedereen zonder problemen moet kunnen maken. 

Dit traditionele recept voor Risotto alla Milanese ook wel Risotto Giallo (gele risotto) genoemd is een van de bekendste rijstgerechten uit de Italiaanse keuken. Liefst worden draadjes saffraan gebruikt, afkomstig van krokussen uit Abruzzo, die de beste kwaliteit zouden waarborgen. Risotto alla Milanese is eigenlijk een van de weinige risotto's die als bijgerecht worden gebruikt, bijvoorbeeld bij het bekende Milanese gerecht Osso Bucco.

• Milaan

Sensi is een buitengewoon beste patisserie in Assisi (Umbrië) die op traditionele wijze zoetigheden bereidt typisch voor de streek rondom Assisi zoals "la Rocciata", een lokale specialiteit wat een beetje lijkt op een apfelstrudel in tulband vorm meestal wordt deze gevulde met vijgen, noten, rozijnen en appeltjes. Dit recept is de andere specialiteit van het huis en heet "Brustengolo".  dit is een cake op basis van maismeel.  Mais werd namelijk veel geteeld in deze omstreken. De belangrijkste ingrediënten van deze cake zijn anijslikeur, noten vooral pijnnootjes en walnoten, appelen en rozijnen. In plaats van boter gebruikt deze zoete cake olijfolie.

Een voorbeeld van de 'cucina povere' van de streek Salento in het uiterste zuiden van Italië. Deze pasta wordt vaak alleen met bonen gegeten (en wat groenten) maar als het mosselseizoen is ook vaak zoals in dit recept met mosselen, de  'cozze nero'.

Dit is een van de lekkerste antipasti uit  het uiterste zuiden van Italië, Salento, de prachtige kuststreek van de regio Puglia in de provincie Lecce. Lokaal heet dit gerecht ‘Piparussi a ruetulu ’. Je kunt hiervoor iedere paprika gebruiken maar de vulling zou je tevens kunnen gebruiken als vullng voor andere groenten zoals een de aubergine.  

Cotolette di Vitello o Maiale alla Sarda Het recept is voor kalfsvlees maar er kan evengoed gebruik worden gemaakt van varkenscoteletten (zonder been). De paneer bevat oregano en saffraan. 

Zucchine Fritte alla Sarda Deze manier om b.v. courgettes te maken wordt vaker gebruikt op Sardinie, bij champignons, aubergines of venkel bijvoorbeeld. Door de vochtige groenten licht te bestrooien met fijn griesmeel en ze direct te frituren (zonder ei) maak je een mooie krokante korst om de groente. 

Eigenlijk is dit niet de lasagne zoals we die uit andere streken van Italië kennen, in Sardinië lijkt het eigenlijk meer op tagliatelli. Ook is de eenvoudige broodkruimsaus vervangen door een saus gemaakt van kruiden en gemalen walnoten. Het effect lijkt op pesto, maar dan zonder de kaas.

Spaghetti allo Zafferano o alla S. Gavino (Sardinië) Saffraan is al sinds de middeleeuwen een veel gebruikt specerij in de Mediterrane keuken en jammer genoeg bij ons te weinig gebruikt. De meest beroemde saffraan komt natuurlijk uit de Abruzzen maar ook de Sardijne is hoewel minder bekend van uitstekende kwaliteit, heel aromatisch en veel gebruikt in de gerechten van Sardinië. Het plaatsje San Gavino is het centrum van de productie.

Een variatie van Valentina van Casale I Perugini op Pasta alla Norcina, een gerecht uit de streek van Perugia in Umbrië. Als de echte Umbriaanse worst niet voorradig is bij je slager vraag dan om varkensgehakt en voeg daar zelf een teentje gehakte knoflook aan toe en zout en peper naar smaak.  Norcia, in de Bergen van zuidoost Umbrië, staat bekend om haar varkensvlees, varkensworst, prosciutto (ham), capocollo (gedroogd varkensvlees) en anderre varkensvleesproducten.  Voor meer informatie over Casale I Perugini (vakantiewoningen) in Colle Umberto, 8 km van Perugia in de heuvels boven het meer van Trasimeno (15 km).

Heerlijk als hapje bij een aperitief. Gebruik droge zwarte olijven, meestal alleen te koop met pit, dus dat is een extra kwartiertje werk. 

Cannoli kan je vullen met allerlei heerlijke dingen, zowel hartig als zoet. De meeste recepten van cannoli komen uit Sicilie maar dit is een cannoli uit Cilento, een kuststreek in het zuiden Italie in de regio Campania. De vulling is een vrij simpele chacolade en vanillepudding, maar het gaat hier vooral om het ecept van de huls.

• Cilento

Nora Zecchi van Van Residenzia del Sogno , een prachtig landgoed met appartementen en zwembad vlakbij Siena in Toscane stuurde ons dit lekkere recept voor Mostarda di Peperoni e Cipolle.

Feestelijk wildgerecht van eendenborst uit de streek Friuli-Venezia-Giulia waarbij gebruik gemaakt kan worden van diverse bessoorten. Voor het gemak hebben we hier de meest gangbare bosvruchten gebruikt, maar deze kunnen door andere soorten even goed worden vervangen. Maak de saus eerst, want het vlees moet snel worden gebraden en direct worden opgediend.