Genua en Ligurië zijn beroemd om hun groentepasteien, het recept moet al heel oud zijn. Genua, een machtige maritieme republiek, werd in feite al in het begin van de Middeleeuwen bewoond door zeer rijke kooplieden, bankiers, verzekeraars, makelaars die zich allerlei luxe spijzen konden veroorloven. Vooral de koks van de rijken leerden gerechten te bereiden door allerlei, soms exotische ingrediënten die ze tot hun beschikking hadden, zoals verse kaas, groenten, kruiden, specerijen (van de handel met het Oosten) en oliehoudende zaden (pijnboompitten, amandelen, walnoten).  Toch was er wel een tekort aan vlees, want Genua heeft geen grote weiden zoals die van Piemonte waar het vee kan grazen. Deze pastei van artisjokken en ei is een typisch lente gerecht wanneer de artisjokken uit Sardinië en het zuiden voorhanden zijn. 

• Artisjok

Deze ragù della casa maakten wij met vegetarisch namaakvlees, wat een verkeerde naam is voor dit product. We gebruiken dan maar liever de merknaam ´Beyond Meat™´. Deze fijngekruide en smeuïge ragù is prima te gebruiken over verse of droge korte pasta of zelfs over gnocchi. Serveer met een beetje versgemalen pecorino kaas. 

Persata is een met marjolein gearomatiseerde soep typisch voor de westelijke kust van het eiland Elba, rondom Chiessi (inwoners 160). Hier noemen ze de 'soep' ook wel Persa (verloren).  Het is in ieder geval een gerecht voor het hergebruik van oud brood. De stukken worden ingewreven met knoflook en olijfolie en onder in een bord gelegd waarna het wordt verdronken in een brodo (bouillon) met Marjolein, knoflook, olijfolie en een paar eieren als ze die in huis hadden. Het is een recept uit de 'cucina povera' en werd vroeger door arme landlieden gegeten die op de akkers moesten werken. je kunt het als goed als een snelle maaltijd of de lunch serveren. 

De Kaassoufflé met parmigiana is elegant en zacht, en bedrieglijk vullend voor zo'n klein ding. Soufflés zijn altijd een bron van frustratie geweest en het beeld van een ingevallen soufflé is misschien wel het toonbeeld van een uit het veld geslagen kok. Maar eigenlijk is het allemaal best eenvoudig. Er zijn een aantal zaken die mis kunnen gaan, maar hieronder geef ik je de tips die je even moet kennen voordat je begint.

Er wordt gezegd dat eieren een van Dante's geliefde maaltijden was, vandaar dat we eiergerechten in het jaar van Dante een extra plaatsje geven. Het is me niet helemaal duidelijk of "vagevuur" verwijst naar de borrelende rode tomatensaus die je gebruikt om de eieren in te pocheren of naar de pittige peperoncini-(peper)vlokjes die je gebruikt om de saus een vlammetje mee te geven. Beide zijn in ieder geval nodig om deze snelle zuid-Italiaanse schotel te bereiden. Een favoriet gerecht van Italiaanse kinderen, maar doet het ook prima als stevig ontbijt na een avondje stappen of zoals ik het meestal opdien als een lichte avondmaaltijd. Ik wil even opmerken dat het gebruik van ansjovis optioneel is, maar het versterkt wel prima de smaak van de tomatensaus.

Broccoli is een van mijn favoriete groenten en eigenlijk kun je er veel mee doen. Deze mooie zomersalade is een goed voorbeeld, waarbij je de rauwe broccoli samen met geroosterde stukjes, gedroogde bessen (voor het kleurcontrast) en geschaafde amandel mengt met een heerlijke kefir of yoghurtdressing. Onmisbaar is de theelepel appelstroop, die je ook mag vervangen met gewone stroop of honing. Of laat je fantasie zijn gang gaan met andere noten, vruchten of zelfs bloemetjes, alles ziet er eigenlijk mooi uit naast de donkergroene kleur van deze groente.

De cucina povera is een kookstijl uit de Italiaanse keuken. Cucina povera betekent vrij vertaald "armeluiskeuken". Zo staat het op Wikipedia… Dat klinkt niet heel positief. . Ik moet altijd aan de Arte Povera denken als ik Cucuna Povera hoor. De Arte Povera, is een groep Italiaanse kunstenaars als Penone, Fabro, Pistoletto, Boetti etc.die in de jaren 60 -70 in de omgeving van Turijn deze beweging vormden. Zij maakten installaties en gebruikten eenvoudige materialen. Er zijn raakvlakken: eenvoudige ingrediënten niets verstoppen, alles eerlijk laten zien.

• Giro Dolcevia

Een gluten-, vis- en vleesvrij hartig boekweittaartje dat je heel mooi kan combineren met een mosterdsausje dat super simpel te maken is. Zie ook mijn stukje over ´IL MAGRO´

 

Dit is, zoals je kunt zien een heel zonnige groene taart en een goede oplossing voor babycourgettes waar de bloem nog aanzit.  Het bereiden van mijn courgette-bloementaart is eenvoudig: de babycourgettes en de bloemen worden met een druppeltje extra virgine olijfolie gebakken en in principe giet je dan alles uit in je bakvorm met een paar klodders stracchino of mozzarella en wat geraspte Grana Padano kaas, meer dan 30 minuten hoeft de bereiding niet te duren.  Dit gerecht is geschikt als vegetarisch gerecht, gebruik ook eens een keer een andere kaas als variatie zoals burrata of zelfs Gouda. 

• Courgette
• Najaarsvakantie Tips

Als Wijnand niet naar de Thai kan, moet de Thai maar in mijzelf komen. Ja, mijn vader was opgeleid als priester, dus ik ken mijn Babylonische versprekingen. Zoiets moet Onno Kleyn ook gedacht hebben toen hij gisteren zijn recept van al weer even geleden publiceerde, omdat hij waarschijnlijk niet naar de Marnixstraat kon om daar bij zijn favoriete Thai te gaan eten. Een bijdrage van Wijnand luttikholt aan de decamerone van de giro dolcevia.
-Onno schrijft voor ons straks de culinaire Intro van de Giro Dolcevia.

• Giro Dolcevia

Een vrolijk uitziende hartige cheese cake, die je als voorafje of als hoofdmaaltijd kan serveren. Kan van te voren worden gemaakt en is dus ook inzetbaar bij een feestje. Gebruik verschillende kleuren kerstomaatjes voor effect.

Lasagne is een van de lekkerste Italiaanse gerechten. Iedereen kent de traditionele versie met Bolognese saus maar dit recept vind ik net zo lekker. De belangrijkste ingrediënten zijn San Marzano tomaten, linzen en prei, wortel wat sjalotjes, verse peper, rozemarijn en tijm.

• Najaarsvakantie Tips
• Lasagna

Een leuk en gemakkelijk recept voor wie van courgettes houdt en geinspireerd wil worden door de Sformato di Zucchine uit de keuken van Liguria. Haal de aardappelschiller uit de keukenlade en 4 timbalen van ongeveer 8 cm want die ga je nodig hebben. Dit gerecht kan je binnen 40 minuten op tafel hebben en kan als voorgerecht, bijgerecht of zelfs als vegetarisch hoofdgerecht dienen. Wie meer tijd heeft kan er ook een saus bij verzinnen maar in dit recept leg ik de basis uit.

• Ricotta
• Courgette

Paus Franciscus houdt van een hartig ontbijt en eet het liefst een bladerdeeg pasteitje gevuld met ricotta en Asiago kaas, de naam in het Italiaans is Tortello di Sfoglia. De chef kok van het Vaticaan voor de laatste drie pausen is Sergio Dussin, hij komt uit Vicenza in de Veneto en heeft drie restaurants waar hij uiteraard de geliefde gerechten van de paus serveert.

Ideaal voor warme zomeravond, fris en licht maar vol smaak met verse ingrediënten. Een heerlijk vegetarische carpaccio die je makkelijk binnen 20 minuten op tafel hebt staan.Eenmaal bereid moet je het even afdekken met een stuk plastic folie en niet meer dan 10 minuten in de koelkast laten marineren en alvorens het te serveren bestrooi je het met een laag verse grof geraspte parmezaanse kaas (of zoals je op de foto kan zien heb ik voor de verandering geschaafde pecorino gebruikt).

• Courgette

Kastanjemeel is misschien moeilijk te vinden, maar in biologische winkels kan je het meestal wel bestellen. Het is heel gezond en je kan er heerlijke dingen mee maken. Het heeft wel een verloopdatum, dus probeer het pak meel binnen een maand of twee op te gebruiken. Een recept van Cucina dell´Anima. Kastanjemeel is glutenvrij .

Soufflés zijn natuurlijk niet bij uitstek Italiaans, maar deze Soufflé di Spinaci heeft toch wel een typisch Italiaans tintje. Een lekker voorafje, weer eens iets anders voor de Primo. Hoewel in dit recept van snijbiet gebruik wordt gemaakt, de bladeren zijn wat steviger dan spinazie en houden ook minder vocht vast. Ik heb gezien dat deze souffle in eenpersoonskommetjes wordt gemaakt maar ook in een grotere schaal.

In 1975 publiceerde Luigi Veronelli een boek dat helemaal aan frittata was gewijd. Hoewel hij eigenlijk een wijnkenner is, misschien wel de beste van heel Italie, schreef hij in zijn jongere jaren vooral over eten. Hij schreef een aantal boeken, waaronder het bekende ´Op zoek naar vergeten voedsel´. Hier volgt een recept van hem voor Frittata met munt.

Fondue met Fontina kaas uit Valdaostana. Metershoge sneeuw en lange wandelingen in de bergen horen eigenlijk bij dit calorierijke gerecht uit de Aosta vallei.

• Wintersport

Asparagi Uova per Merenda Merenda is de naam van de maaltijd die door de contadini, de boeren op het land zo halverwege de morgen wordt gegeten. Werk op het land begint bij het ochtendgloren en zo rond een uur of tien wordt het tijd voor een hap om de tijd tussen ontbijt en middageten te overbruggen. In de lente wordt dit gerecht ook vaak van wilde asperges gemaakt als die voorhanden zijn. Wilde asperges hebben meer smaak dan de gekweekte soort zo vroeg in het voorjaar.

Een recept uit het kookboek van Sophia Loren. Aardappels in de schil gevuld met kruim en eidooier.

Een recept uit Alto Adige voor gevulde pannenkoekjes. Mooi geserveerd op een feestelijke tafel als voorgerecht of als bijgerecht bij een lekker stukje vlees.

• Courgette

Een vegetarisch pastagerecht van agriturismo 'Il Quadrifoglio'in de regio Abruzzen. Anna Maria D'Orazio geeft ook kookles ter plaatse. Dit is haar recept voor zelfgemaakte pasta met groenten van het seizoen.