Recepten met Italiaanse Soep, Sauzen en Salsa

Iedere Italiaanse mama heeft haar familietraditie als het op de belangrijke onderdelen van haar keuken aankomt zoals een tomatensaus of een minestrone. Wat er bijvoorbeeld in een minestrone gaat is vooral afhankelijk van wat voor seizoen het is, maar meestal komen er gedroogde bonen aan te pas, ze zijn heel typisch voor de zgn. Cucina Bianca uit Ligurië en de Toscaanse keuken. Sommige Italiaanse mannen eten bijna iedere weekdag wel minestrone of pasta met saus, omdat mama het altijd heel lief achterlaat bij haar zoon in porties genoeg voor de hele week, want hij zou eens van de honger vergaan! Wij hebben enkele van de meest bekende Italiaanse recepten genoteerd en een paar geheimen ontfutseld van bevriende families.
De nieuwste Italiaanse recepten voor sausen en minestrone
De lijst met ingrediënten voor deze salsa verde, groene saus kan afwijken, naarmate je smaak of waarmee je het wil gebruiken. Bij vis gebruik ik liever citroensap. Ook met de kruiden kun je wat spelen, afhankelijk wat je in de tuin of op het balkon hebt staan. Als je zoute ansjovis of kappers gebruikt, vergeet niet ze eerst te weken of goed af te spoelen. Van ansjovis uit een potje heb je er wel 6 nodig, want die zijn vaak erg klein. Het paneermeel moet grof zijn, als je dat niet kan krijgen, neem dan een paar sneden oud brood, laat ze even uitdrogen in de oven en gooi ze daarna in de hakmolen.
Wat is het verschil tussen een soep (zuppa) en een minestra? Om te beginnen bestaat het woord Minestra een paar eeuwen langer dan Zuppa. Afgeleid van het Latijnse ministrare, dat "toedienen" betekent, verwijst het woord naar het feit dat minestra uit een centrale kom of pot werd geserveerd door de belangrijkste persoon in het huishouden. Minestra was traditioneel de belangrijkste - en voor de armen vaak het enige - gerecht van de maaltijd.
Linzensoep is misschien niet erg spannend, maar ik durf te wedden dat deze linzensoep écht verrassend is. Ik begin met het klassieke recept voor linzensoep uit de Joods Romeinse keuken zoals Cacio e Pepe. 'Minestra di Lenticchie e Pasta (Minestrone met linzen en pasta) en adapteer een klein beetje de bereiding, een methode waarvan ik beloof dat dit de smaak ten goede komt. Hier gooien we dus niet alles samen in de pan, niet direct tenminste. Het klassieke Romeins-Joodse recept wordt vooral gegeten wordt op Nieuwjaarsdag, maar dat vind ik zonde want deze gezonde soep smaakt goed in ieder jaargetijde. Een gerecht waar je, als Ezau indertijd, je geboorterecht voor zou willen verkopen!
De Napolitaanse ragù is een saus van vlees en tomaten, die lang moet worden gekookt op een zacht vuurtje. Er bestaat onder de kenners echter geen eensgezindheid over het soort vlees dat in de saus wordt verwerkt: de meningen lopen uiteen. Ik maakte het met een groot stuk rundvlees, maar varkensvlees is eigenlijk traditioneler voor deze ragù. De Napolitaanse ragout is anders dan alle andere vleesragouts, de ingrediënten, de lange bereidingstijd die bekend staat als "peppiare" en, tenslotte, het aroma moet kloppen. Vroeger kon je in bepaalde wijken in Napels langs huizen lopen en het aroma van deze saus kwam je dan al tegemoet, helaas worden deze tradities steeds zeldzamer. Let op, het vlees wordt naderhand apart gegeten. Gelukkig zijn er nog wel wat Napolitanen die de legendarische ragù blijven maken en soms ook bereiden ze het zoals de hemel het gebiedt!
Dit jaar heb ik meer geleerd over pompoenen dan ik ooit dacht te moeten weten, maar dat had wel als gevolg dat ik deze mooie oranje of groene bollen meer ben gaan gebruiken in de keuken. Er zijn veel meer recepten voor dan ik eerst vermoedde en het maken ervan was een leuke bezigheid. Ook het verschil in smaak van de ene of de andere pompoen is verbluffend, je moet ze echt eens naast elkaar uitproberen. Van de grote pompoenen maakte ik vooral soep, die ik daarna invroor en die na enige tijd in de diepvries van kleur veranderde van oranje naar groen, of verbeeld ik me dit nu maar?
Meng droge (porcini) eekhoorntjesbrood met kastanjes voor een intens aroma en voeg aan het eind wat gebakken paddenstoelen toe als topping met eventueel wat peterselie en truffelolie. Lees het hele recept eerst even door voordat je begint met de bereiding.
Brodo di lattuga di mare, salmone, fragole e avocado, een recept van Andy Luotto uit de fusion keuken van Italië en Japan. Nergens buiten Japan is de Japanse keuken zo populair als in Italië. Geen verrassing dus dat er allerlei recepten opduiken die de twee keukens samenbrengt. Zeewier is trouwens het eten van de toekomst wordt er gezegd. “Zeewier is ontzettend gezond! De alg is een ideale vleesvervanger door de grote hoeveelheid ijzer en eiwit dat er in zit. Bovendien schaadt het de natuur niet, omdat zeewier in overvloed is en daarom een duurzaam alternatief is. “, schrijft DE HIPPE VEGETARIËR.
Dit is mijn Italiaanse variatie op een klassieke witte saus waar naar believen veel prosecco en boter in voorkomt in plaats van olijfolie. Uiteraard kun je deze saus ook maken met olijfolie of een combi boter/olie maar dan mis je een beetje de decadentie van deze saus. In deze smeuïge saus die sporadisch mislukt gebruik ik ook wel fijngesneden prei en als ik het kan krijgen verse oregano, al zou je het ook met dragon kunnen maken. De overgebleven prei kun je karameliseren en over de saus of over het stuk vlees strooien. Een absolute aanrader bij asperges, maar ook wit vlees zoals kalfs- of varkensvlees, kip, kalkoen of een stukje zalm.
Dit recept voor pastasaus trof ik in van mijn favoriete kookboekjes ´Cucina Terapia´ van Roberta Schira. In deze versie gebruiken we de saus bij kalfsrollade. La Genovese is wel zo bekend in Italië (maar, nee dit is geen pesto) en Roberta noemt het een saus om tranen te verbergen, maar waarom? Voor Roberta heeft het de eigenschappen van echt Italiaans comfort food. Het moet snel en gemakkelijk te bereiden zijn. Gemakkelijk is het, maar snel zeker niet. Toch is deze saus een uitkomst in tijden van nood: Je kunt het in grote hoeveelheden bereiden, door de saus in te vriezen heb je er langer plezier van én verliest het geen smaak. Als je deze Genovese in royale porties verdeelt, heb je altijd een saus klaar voor emotionele noodsituaties.
Deze van oorsprong Franse saus, Béchamel, gebruik je in verschillende klassiek Italiaanse recepten en ik kon niet geloven dat we dit nog niet op de site hadden staan. In het Frans noem je de Béchamelsaus ook wel een 'roux', het is eenvoudige combinatie van bloem, melk en boter. In Italië wordt Béchamelsaus vooral gebruikt bij de bereiding van bepaalde pastagerechten zoals cannelloni of lasagne, maar ook in verschillende groentegerechten. Wil je deze gerechten zo authentiek mogelijk bereiden dan moet je vooral op de hoogte zijn van de verhoudingen van pasta tot bechamelsaus (of in het Italiaans besciamella /beʃa’mɛlːa/).Bechamelsaus voor lasagne en cannelloni is niets meer dan een klassieke bechamelsaus die gewoon iets vloeibaarder is dan normaal, vooral wanneer je droge pasta in de ovenschaal gaat doen. Ik maak 1lt besciamella voor iedere 500 gram pasta.
Probeer een Béchamelsaus in de volgende recepten :
Tomaten en sausjes met tomaten worden vaak gebruikt in de Italiaanse keuken. Deze (ongekookte) saus kan heel goed als garnering worden gebruikt bij vlees, kip of vis. Vooral bij visgerechten doet deze saus met olijven het heel goed. Gebruik alleen tomaten die aan de plant zijn gerijpt om de volle smaak en geur te behouden voor de saus.
Virtù is een traditioneel gerecht wat op 1 mei in Teramo, in de Abruzzen wordt gegeten. Het is een eenpansgerecht, niet echt een minestrone of een soep, maar meer een maaltijd op zich. Het is een gerecht dat in elke keuken anders wordt gemaakt, hoofdzakelijk ligt dat aan de ingrediënten die voorhanden zijn. Sommige hebben er zelfs vis in zitten. Er wordt gezegd dat het gerecht nog te maken heeft met prehistorische goden en het einde van de winter en het begin van het nieuwe seizoen. Dus werden de overgebleven wintervoorraden vermengd met jonge kruiden en gewassen die net boven de grond uitstaken, samen met de ham, de poten en het vet van een varkenen pasta.
Venkelsoep of zoals de Italianen het noemen Vellutata di Finocchio is heel eenvoudig te maken, de kunst ligt bij het opdienen want deze witte soep kan op veel manieren worden gepresenteerd door de gezellige kleurtjes die je het mee kan geven. Laat je fantasie niet stilstaan bij wat de foto als voorbeeld geeft.
Zuppa di castagne e funghi. De tijd van de kastanjes en wilde paddestoelen komt met rasse schreden naderbij. Wat eens een volksvoedsel was en waar half Italië nog geen eeuw geleden voornamelijk in de wintermaanden van leefde is nu een dure delicatesse geworden, tenzij je zelf de tamme kastanjes gaat zoeken in het bos. Kastanjes en kastanjemeel zijn glutenvrij .
De eerste keer skiën in Zuid Tirol ging het al binnen het eerste uur goed mis. Ik struikelde op de beginnerspiste en kwam wat ongelukkig neer, de skibinding ging niet los (toen nog met een soort touwtjes mechanisme) en voor ik het wist lag ik met een enkelfractuur in het ziekenhuis van Dobbiaco/Toblach. Mijn fijnste herrinering aan die skivakantie was de knüdelsoep op bed.
Er bestaan in Italië talloze recepten voor linzensoep, die hier bijna net zo populair is als erwtensoep bij ons. Maar met een groot verschil, want elke linzensoep is hier anders, iedere streek heeft zijn eigen versie, terwijl erwtensoep toch eigenlijk maar op één manier wordt klaargemaakt. In Castellucio heeft men dus vanzelfsprekend een eigen recept zoals we dat mochten proeven in de agriturismo Antica Cascina di Castellucio. Als je meer wilt weten over de linzen uit Castellucio in Umbria dat raad ik je aan om mijn verslag hiervan te lezen. Dit recept is genoeg voor een maaltijdsoep voor 4 personen.
Een heerlijk frisse soep gemaakt van komkommer, yoghurt, koriander, munt en bieslook. Ideaal begin van een sjieke al fresco picknick.
Minestra Maretata - Ik word vaak gevraagd om een recept voor deze soep, die kennelijk bij Italiaanse expats erg populair is om bij het bruiloftsdiner te serveren. In Italië zelf hoor je er nauwelijks over. De soep is eigenlijk niet meer dan een lichte bouillon met gehaktballetjes. Maar omdat het mei is en overal bruiloften worden gevierd en huwelijken afgesloten komt hier het recept voor de liefhebbers.
Wat is het geheim van deze heerlijke Bolognese saus, vraagt mijn dochter, wat heb je er door gedaan? Niks bijzonders eigenlijk, antwoord ik haar, het heeft alleen heel lang geprutteld. Ik weet echt niet of dat het verschil heeft gemaakt, maar na een studie van diverse ragu´s die de naam hebben uit Bologna te komen, plus het originele recept voor Ragù Bolognese dat volgens ingewijden in een kluis op het gemeentehuis van Bologna ligt opgeborgen, ben ik er wel achter dat de saus in ieder geval een paar uur op moet staan. Gelukkig mocht ik het originele recept inzien bij mijn bezoek aan Bologna.
OK, Toscaans brood is in het noorden natuurlijk niet te krijgen, maar gebruik dan maar een stokbrood of een ander brood wat met water is gemaakt (geen melk of boter in het brood en als je echt Toscaans wil hebben ook geen zout). Dit brood is na een halve dag hard genoeg om iemand de hersens mee in te slaan, zeggen ze hier. Als je geen pepervlokjes bij de hand hebt, doe er gewoon een lepel sambal oelek (de rode dus) bij, ik heb de Nederlanders hier dat al vaak zien gebruiken en ook Italianen zien het nut van sambal in en vragen me steeds om een pot mee te brengen. Voor de kool gebruik ik meestal wat ik in huis heb, dat kan groene, savoye of cavolo nero.
Funghi porcini al pesto con pignoli - Porcini paddenstoelen met pesto en pijnboompitten. Dit recept kan op vele manieren gebruikt worden. Op zichzelf als een antipasto of bij geroosterd vlees, als saus over pasta, maar ook als vulling voor een frittata bijvoorbeeld.
In october is het kastanjetijd in Italie, Overal waar meer 3 kastanjebomen bij elkaar te vinden zijn wordt spontaan een kastanjefeest georganiseerd. Daar kastanjes en kastanjemeel tot de vorige eeuw een volksvoedsel waren zijn er talloze recepten waarin je ze kan verwerken. Uit Piemonte het volgende recept. Minestra di Castagne - Een oud Piedmontees recept voor een stevige (vegetarische) wintersoep die bedoeld was om op vrijdag of tijdens de vasten gegeten te worden.
Nora Zecchi van Van Residenzia del Sogno , een prachtig landgoed met appartementen en zwembad vlakbij Siena in Toscane stuurde ons dit lekkere recept voor Mostarda di Peperoni e Cipolle.
Tomatensaus addicten moet ik eens wijzen op een boekje wat ik bij De Slegte vond met de alleszeggende titel ‘Salse di Pomodoro’ met meer tomatenrecepten dan je ooit zal willen maken. Een boekje dat er ook uitspringt om de foto’s van Ellen Silverman en talloze tips over tomaten in het algemeen, de soorten en varieten, waarvoor je welke tomaten moet gebruiken en het verschil tussen battuto , soffritto en crudo sausen.
Mijn geheime recept is niet Italiaans. En nadat ik het in het receptenboek heb gezet is ook niet meer geheim. Met pijn in het hart geef ik het na veel aandringen van vrienden en familie dus nu prijs. Het is wel de lekkerste BBQ saus die je ooit geproefd hebt. Ik maak dit meestal met een paar liter tegelijk, hopend dat ik er de zomer mee doorkom, maar dat is zelden het geval. Een van de ingrediënten is 'liquid smoke', en ik moet er bij zeggen dat dat niet altijd even eenvoudig is om te kopen. In Wilrijk bij Antwerpen is een Amerikaanse import winkel, die heeft het altijd op voorraad. Hij levert ook in Nederland.
Een heerlijke Siciliaanse pesto, uit Trapani zoals de naam al zegt, die zijn smaak ontleent aan de soorten knoflook en tomaat die je gebruikt. Hoeveelheden van tomaat en knoflook kunnen naar smaak worden aangepast. De knoflook wordt rauw gebruikt en kan daardoor redelijk scherp proeven.
Gekookt water, als we het letterlijk vertalen, heeft een lange geschiedenis die ontstaan is in de Maremma, in ver vervlogen dagen een eenzaam gebied dat bevolkt werd door schaapherders en kolenbranders. Soms maandenlang van huis zonder de mogelijkheid om zich geregeld van vers voedsel te voorzien, ontstond een recept uit noodzaak zoals dat zovaak het geval is bij bekende gerechten. Aquacotta heeft inmiddels de cultstatus bereikt en heeft zelfs een eigen website.
Als je eens lekker decadent bezig wilt zijn, maak dan deze truffelsaus om een hamburgertje of zelfs coquilles St Jacques te versieren, zoals een duur restaurant in Las Vegas laatst een hamburger met truffelsaus op het menu zette voor de lieve somma van $5000, maar daar mag dan wel een hoop truffel in verwerkt worden voor die prijs. Onderstaand recept is van Pellegrino Artusi uit zijn boek 'La Scienza in Cucina'.
Populaire onderwerpen
Over deze Italiaans gastronomische onderwerpen, maar ook recepten, hebben we zo vaak geschreven dat een verzamelpagina nodig was om alles op een plek te kunnen raadplegen.