Pasta, Risotto en Gnocchi
Dit is een super gemakkelijk recept voor pasta met kip. Kip is niet gebruikelijk als authentiek Italiaanse pastagerecht, maar is wel populair in de Noord-Europese keuken. Vlees komt in de Italiaanse keuken bij pastagerechten voor in ragù vorm zoals in het recept Ragù Bolognese of zoals in La Genovese maar verder sporadisch. Hetzelfde is het geval voor vis met uitzondering van schaaldieren en inktvisjes, terwijl er veel gezocht wordt naar pasta met zalm recepten. Hierom heb ik voor onze lezers mijn eigen pasta met kip recept gecreëerd met een krachtige saus van citroen en veel peterselie. En ik herhaal het nog maar eens, gebruik alleen biologische citroenen als je de schil raspt.
Er bestaat een heel grote kans dat zelfs de ergste mammoni (moederskindje) dit recept, vroeger gekend als 'ulive en chiapparielle in Marinara' (olijven en kappertjes in saus), weet te bereiden. Het recept is eenvoudig en het omhelst tenminste een paar basis ingrediënten van de Italiaanse keuken die je altijd in huis zou moeten hebben: Olijven, knoflook, tomaten (liefst kerstomaten), ansjovis (je mag dit wisselen met tonijn), wat peterselie en olijfolie. Mijn recept voegt hier nog een paar extra ingrediënten bij, maar dat is persoonlijk. Pluspunten: Het is snel klaar te maken, het vult en is rijk aan smaak.
Deze Pasta al Forno kun je zien als de Italiaanse versie van Macaroni met ham en kaas of zoals je wenst 'Mac & Cheese'. Als je een regionale versie wilt maken kun je de ham vervangen door spek uit Trentino of zelfs Mortadella uit Emilia Romagna. De fontinakaas is gemakkelijk te vervangen door mozzarella wat het geheel iets smeuïger maakt maar het gerecht doet het desnoods ook goed met een jonge Goudse kaas. Als je de smaak iets pittiger wil maken dan zou ik aanraden half om half Parmezaanse kaas en een Romaanse pecorino.
Het Nederlandse woord knoedel en gnocco hebben dezelfde oud-Germaanse voorvader dat houtknoest of klont betekent. Afhankelijk van de streek worden gnocchi gemaakt van maïsmeel, tarwebloem, griesmeel, boekweit, ricotta, pompoen of aardappelen. Net als bij pasta bestaat er een grote variatie aan gnocchirecepten. Het Nederlandse woord knoedel en gnocco hebben dezelfde oud-Germaanse voorvader dat houtknoest of klont betekent. Afhankelijk van de streek worden gnocchi gemaakt van maïsmeel, tarwebloem, griesmeel, boekweit, ricotta, pompoen of aardappelen. Net als bij pasta bestaat er een grote variatie aan gnocchirecepten.
Rode bieten zijn al generaties lang een vast onderdeel van onze keuken, maar het is pas sinds ik in Ligurië woon dat ik deze raap barstensvol vitamine C zo goed als iedere week op het menu heb staan. Bieten eet ik nog steeds het liefst zoals deze hier traditioneel worden bereid, geroosterd in een houtoven (zie foto), in plakjes gesneden met een paar druppels olijfolie uit Taggia, de kleine pittige olijf uit de boomgaarden achter de Ponente.
Dit is een authentiek gerecht uit Napels voor spaghetti con vongole, deze wordt gemaakt met venusschelpen, tomatenpuree, olijfolie en een beetje knoflook. In de Italiaanse keuken vinden we twee begrippen, een recept is rosso of het is bianco. Simpelweg betekent het dat rosso mèt en bianco zonder tomaat wordt bereid. Je ziet dit b.v. bij pizza´s, die we normaal gesproken altijd eerst van een laagje tomatensaus voorzien. Een pizza bianco is dus een pizza zonder dat laagje tomatensaus. Maar je komt het ook elders tegen, zoals deze spaghetti met venusschelpen uit Napels, die rosso is, in tegenstelling tot de meeste andere recepten voor deze pasta, zoals ons andere recept voor Spaghetti alle Vongole.
Toen ik voor het eerst dit recept hoorde, moest ik het uitproberen want ik ben dol op alles met verse artisjokken bereid wordt en nu is het er het seizoen voor (herfst/winter). Veel van mijn culinaire tips komen van mijn mede-hondeneigenaren in het lokale hondenparkje. Naar mijn ervaring wordt er nergens zoveel gesproken over eten en worden de beste familierecepten onderling uitgewisseld. Dit is zo'n recept. Je gebruikt voor dit recept ongeveer 2 artisjokharten per persoon en veel bladpeterselie. Verse artisjokken zijn meestal verkrijgbaar vanaf de herfst tot vroeg in het jaar en zijn uitstekend bij een feestelijk maaltijd zoals kerst of met oud en nieuw.
In de Marken, de regio tussen Emilia-Romagna, Toscane en de Abruzzen eten ze geen lasagna, hier heet Lasagna 'Vincisgrassi' of 'Princisgras'. Dit is volgens kenners de ´koningin aller lasagne´s´, met maar liefst 7 lagen pasta, een Bechamelsaus en een ouderwetse ragù. Het is het zondagse gerecht dat van grootmoeder tot kleindochter werd doorgegeven en het ontstond in de streek tussen Ancona en Macerata aan het einde van de achttiende eeuw. Het is een van de populairste gerechten die elke toerist die de regio bezoekt wel een keer tegenkomt. Als je ook de pasta zelf wilt maken, heb je maar liefst acht eieren nodig voor een kilo bloem en geen water.
Raschera is een kaas die exclusief wordt geproduceerd in de provincie Cuneo (Piemonte), om precies te zijn in Garessio, een middeleeuws dorp waar de tijd lijkt stil te staan. Deze eenvoudige risotto met Raschera en kastanjes is een typisch streekgerecht.
Een pastagerecht in ingekookte rode wijn en schapenkaas uit de Castelli Romani. Een recept voor een simpele en verrukkelijke pasta geven die hier vandaan komt. De naam van dit gerecht is in lokaal dialect, maar heet ook wel Spaghetti ubriachi, en betekent zoiets als ´verdronken spaghetti´ of misschien is het beter om het ´dronken spahetti´ te noemen.
Wat ik jullie vandaag ga voorstellen is een iconisch recept en ik mag het exclusief in het Nederlands publiceren. Deze risotto werd gecreëerd door de voormalige chef van het Britse koninklijk huis, Enrico Derflingher, in de tijd van Diana en Charles die ook op dat punt totaal verschillende smaken hadden. Het gerecht dat beiden tevreden moest stellen, wordt gemaakt op basis van Carnaroli rijst, rode garnalen en verse kruiden.
De Nederlandse vertaling van de titel is misschien niet erg aantrekkelijk, maar Tonnarelli con Uva e Salsiccia, klinkt al een stuk beter. Het is herfst in Italië en dat kan je goed merken op de markten en in de winkels. want naast de Halloween pakken en plastic pompoenen, puilt het letterlijk uit met druiven in alle soorten, maten en kleuren. Dus gaan we de druiven ook maar in gerechten verwerken, als snack worden ze de hele dag al gegeten door alle leden van de familie. In dit recept is De combinatie van de zoete druiven met de pittige verse worst heel lekker vooral met een beetje zoute Pecorino Romano er overheen.
Deze ravioli zijn heel makkelijk te maken, het recept komt van oorsprong waarschijnlijk uit Oostenrijk maar het is een bekend gerecht uit de streek van de Dolomieten. De pasta wordt versgemaakt en gesneden in halve maan vorm waarna het word gevuld met een mengsel van rodebiet.
Eigenlijk bestel ik dit nooit als ik uit ga eten, zeer ten onrechte want het is een van de lekkerste primo´s in Rome. Misschien ben ik wel zo blasé dat ik denk dat ik zelf de lekkerste Cacio e Pepe maak. Dit oeroude recept lijkt eenvoudig vanwege de weinige ingrediënten. Toch kan het wel eens goed misgaan. De Romeinen gebruiken een type spaghetti die ze hier tonnarelli noemen, ook wel spaghetti alla chitarra genoemd.
Donderdag is gnocchi dag in Italië. Zoals vis op vrijdag en zaterdag voor pens! Het recept is voor de Romeinse variatie op gnocchi die helemaal afwijkt van de gnocchi die we waarschijnlijk allemaal kennen. Ik wijk met dit gerecht af van de traditie en maak het niet op donderdag maar gewoon op een doordeweekse dag voor de lunch. Het is eenvoudig te maken en licht, maar is heel lekker en past goed bij een salade of een stukje vis van de grill. Het zijn sneetjes griesmeelpasta, die gebakken worden met een gouden korstje, eventueel op te smukken met een toevoeging van boter en kaas! Het geheim voor perfect gnocchi alla Romana is om het gloeiend heet te serveren!
Ik kan er niet meer omheen. De Amatriciana pasta of zoals ze hier zeggen Matriciana is een trending topic. De laatste weken staat het op mijn netvlies gebrand en smeekt in feite om aandacht. Dus ben ik eens in de geschiedenis van dit recept gedoken. De meningen lopen uit een, maar een ding staat in ieder geval vast. Het gerecht heeft een basis in de bergen op de grens van Lazio en Abruzzo. En of het nu herders waren die het meebrachten naar de grote stad of een kok uit Amatrice met een restaurant in Rome die het verzon, zal wel een mysterie blijven.
Kastanjemeel was, anders dan nu, hèt volksvoedsel voor de armen in Italië. Men maakte in vorige eeuwen pasta van het meel dat van de gedroogde en gemalen kastanjes werd gemaakt. Het is wat zoeter dan tarwemeel en bevat geen gluten , waardoor een elastisch deeg eigenlijk niet te maken is. Vaak wordt dan ook een tarwemeel (met gluten) toegevoegd zoals in dit recept. De meest gebruikte vorm van kastanjemeel pasta is toch wel de tagliatelle, hoewel soms ook platte vormen of een soort ravioli wordt gebruikt. Bij dit soort pasta hoort eigenlijk een saus van wilde paddenstoelen en wat kaas. Meer over kastanjes als volksvoedsel lees je hier.
De Italiaanse naam voor dit gerecht, mocht je het op vakantie op een menukaart zien staan, is Spaghetti ai gamberetti e carciofi, de pasta die je gebruikt kan ook een andere soort zijn, want ook bucatini zie je weleens in dit gerecht. Gebruik alleen de bodem van de artisjok; als je jonge artisjokken kan krijgen hoef je ze niet eens te koken, die kan je rauw in het gerecht verwerken.
Fettuccine alla matalotta komt uit Trapani en zou de manier zijn waarop vissers (of vissersvrouwen) dit gerecht klaarmaken, het wordt hier ´alla matalotta´ genoemd, maar betekent in feite hetzelfde als ´alla pescatore´. Het komt van het Franse woord matelot wat matroos betekent, en hoewel De Fransen de stukken vis in wijn met ui koken, In Trapani doen ze net even anders. Het recept komt van mijn vriend, chef Saro d'Amico die het voor mij klaarmaakte in zijn restaurant in Marsala. Zoals gewoonlijk geeft hij mij geen exacte hoeveelheden, je moet dat dus maar op het gevoel doen of gebruik de hoeveelheden die ik aangaf, dan kan het nauwelijks fout gaan.
Busiati pasta komt uit provincie Trapani en heeft een eigenaardige gedraaide vorm die met de hand wordt gemaakt, het is karakteristiek voor de pasta uit de plaats Marsala. Wil je weten hoe je de busiati zelf kan maken, bekijk dan het volgende recept.
Orecchiette con cozze e peperone rosso Een recept uit Puglia waar orecchiette oorspronkelijk vandaan komen. Ditmaal met cozze , mosselen die in heel midden en zuid Italië voorkomen, maar in Puglia zullen ze voornamelijk van het Gargano schiereiland komen waar per jaar 5000 ton vandaan komt.
De truffels uit de streek De Marken worden ook wel het witte goud genoemd vanwege de extreem hoge truffelprijzen. Een recept van wielerchef kok Ben van Beurten gemaakt terwijl hij op het landgoed Ca Palazzo verbleef en zorgde voor de wielerploeg.
Deze maand zie je overal in de Mugello aanplakbiljetten voor Festa’s en Sagra’s ter ere van Tortelli Mugellani. Deze lokale specialiteit bestaat uit pasta vierkantjes gevuld met een mengsel van aardappel en kaas. De Toscaanse keuken, de Mugello is daar maar een klein deel van, is vooral bekend om alle soorten soep en veel minder om z’n pasta gerechten, maar de tortelli uit de Mugello vormt daar een uitzondering op. Het is een oud schaapherdersrecept dat z’n oorsprong heeft in de vallei van de Sieve en vooral uit de dorpen Luco, Grezzano, Ronta en San Godenzo. Je moet hiervoor liefst de witte aardappels uit de bergen van de Mugello gebruiken, een soort die goed te gebruiken is voor het maken van puree en veel smaak heeft, maar niet te veel water opneemt bij het koken.
In Italië zie ik ze nu overal op de markt en in de supers, de mooie oranjegele bloemen van de courgettes of Fiore di Zucchine, voor nog geen 2 € per doosje. Thuis (in de lage landen) zie je maar zelden en dan nog erg duur ook. Jaren geleden schreef ik al dat het de moeite waard is een paar zaadjes in de tuin te begraven, snelgroeiend en de hele zomer gratis groenten en bloemen! Het volgende recept is niet alleen ´light´, het is ook nog eens heel gezond. Op je bord kan je er altijd nog wat kaas over strooien.
Pasta eet je voor lunch niet bij het avondeten, vertelde een vriend uit Emilia Romagna mij laatst. Zoveel Italianen zoveel zinnen. In andere delen van Italië wordt mij regelmatig ´s avonds pasta voorgeschoteld. En of het nu als zelfstandige maaltijd of als voorgerecht op tafel komt, zal bij ons Noorderlingen waarschijnlijk ook niet veel uitmaken. De Italiaanse etiquette bij maaltijden en gerechten zal voor ons toch wel altijd een beetje een mysterie blijven. Doe je het goed in de ene streek, is het faliekant verkeerd in de andere. Onderstaande pasta uit Ligurië is altijd lekker, wanneer je het ook maakt. Ik reken altijd 100 gram pasta per persoon voor een hoofdmaaltijd en 60-75 gram per persoon als voorgerecht.
Op een klein terrasje in Quercianella nabij Livorno aten we deze goddelijke pasta met mosselsaus in de eerste warme zonnestralen van het jaar. De eigenaar van de trattoria verklaarde ons Hollanders voor gek, de rest van zijn gasten voor het dagelijkse ´pranzo a lavoro´ (werkmanslunch) liepen dan ook direct door naar binnen. De kok, het evenbeeld van Miranda Hart en dezelfde stuntelige lichaamstaal, kwam de pasta zelf extra aanbevelen, iets wat ze bij haar andere klanten echt niet meer hoefde te doen. Samen met een glas witte wijn van het huis was het een lunch gemaakt voor een koning. Er hoort geen kaas bij dit recept. Men denkt vaak dat Italianen Parmezaanse kaas over alles strooien, maar niets is minder waar en zeker niet bij deze pasta.
Volgens zeggen moet je deze spaghetti opdienen in een aardewerken pot uit Cetona, gemaakt door de pottenbakker Pippo die op de centrale Piazza een winkeltje heeft waar hij ze verkoopt. Deze speciale potten houden de warmte goed vast en ze staan ook nog heel decoratief op tafel. Zoals je ziet zijn de hoeveelheden niet precies aangegeven, doe dus als elke Italiaanse mama, en kook op het gevoel. De pasta is gebaseerd op 100 gram per persoon.
Het is eind augustus maar de dagen lijken al wat korter te worden en van al die vreselijke regen gedurende de zomer van 2014 zijn we nu ook moedeloos geworden. Laat dan de herfst maar aanbreken! De inspiratie voor dit gerecht kwam uit het feit dat ik eigenlijk orecchiette al cime di rape wilde maken maar geen ansjovis in huis had. Het is dus maar een combinatie broccoli pancetta geworden met heerlijke blokjes Fontina kaas die lekker wegsmelten. De kunst is om dit gerecht héél op tafel te zetten zodat de blokjes kaas nog net niet helemaal zijn gesmolten en de orechiette al dente zijn. Dit vergt extra aandacht anders krijg je een plakkerige pasta smurrie op je bord en daar hou ik zelf in ieder geval niet van.
Vandaag pluk ik dit recept van de blog van Chef Hans Susser een van de meest gerenommeerde chefs ter wereld. Het recept is geen traditioneel Italiaans recept maar een variatie op Penne con pomodori e basilico en een recept dat misschien al twintig jaar in de mode is geweest in Italië. Het is ook een van mijn favorieten natuurlijk.
Lasagne wordt vaak genoemd als de oudste vorm van pasta na gnocchi en heeft diverse regionale namen zoals lagane, vincigrassi en sagne. Er bestaan in principe 2 soorten, de smalle lintvorm, die pappardelle wordt genoemd en de bredere plakken die afgeveer een afmeting hebben van 10 x 6 cm tot 15 x 7 cm. Deze klassieke vorm van Lasagne wordt gemaakt met spinazie en is een traditioneel gerecht uit Emilia Romagna.
Surf naar een rubriek
Populair
Over deze Italiaans gastronomische onderwerpen, maar ook recepten, hebben we zo vaak geschreven dat een verzamelpagina nodig was om alles op een plek te kunnen raadplegen.
