Bressanone (Brixen), prins-bischoppelijke stad aan de Isarco rivier

We worden opgehaald bij Hotel Restaurant Elephant voor een nachtwandeling onder begeleiding van een gids door Bressanone. Ze zal vertellen over huizen die decennia lang niet bewoond zijn geweest omdat het er zou spoken, over een kerk die half afgebroken werd omdat het rijtuig van een zeer belangrijk persoon er niet langs kwam.

Het laat een gapende wonde achter die pas hersteld werd toen deze uiterst gewichtige meneer weer vertrok en over het standbeeld van een bisschop die in een wijzend gebaar met zijn vinger reikt naar het café waar hij iets te vaak zat.

Nachtwandeling door Brixen/Bressanone

Maar eerst, terwijl we daar buiten staan, zij in een zwarte cape, met een lantaarn in haar hand, vertelt ze hoe Hotel Restaurant Elephant aan zijn naam komt. Een koning uit Portugal wilde een cadeautje geven aan zijn neefje die in Oostenrijk woonde. Een olifant leek hem wel een aardig presentje. De oversteek over water van Lissabon naar Genua bleek een makkie te zijn vergeleken bij wat het arme beest nog te wachten stond. Een wandeling door de Alpen van Genua naar Wenen. Eind december 1551 komt de olifant dodelijk vermoeid aan in Bressanone al waar hij een plekje in de stal van een herberg vindt. Hij verblijft een paar weken in dit etablissement om aan te sterken alvorens de tocht te hervatten. Een kleine anderhalf jaar later komt hij in Wenen aan. Het koninklijke neefje kan niet lang genieten van zijn exotisch cadeau. In 1553 overlijdt de olifant aan de gevolgen van slechte voeding en ongetwijfeld een groot verlangen naar zijn geboortegrond.

 

Kerken en abdijen in de vallei van de Isarco

Bressanone ligt in het dal van de rivier Isarco. In de middeleeuwen was het al een pleisterplaats voor koningen, handelaren en kooplieden die op weg naar het zuiden waren. Het heeft dat typisch Italiaanse van veel terrassen, stijlvolle winkels, na elk steegje een onontdekt pleintje en veel bloemen. Het is van oudsher een prins-bisschop stad en dus staat er een bisschoppelijk paleis en struikel je over de kerken. Op het Piazza del Duomo vinden we er twee. Eentje die zachtgeel staat te stralen in de zon, groots, protserig en het piazza dominerend.

De bisschop die opdracht gaf voor deze kerk had een visioen meegegeven aan de ontwerper. Als men binnentrad moest het reeds een voorproefje zijn van de hemel, alsof je er al in opgenomen was. Uiteraard was dit voorrecht alleen voorbehouden aan de rijken. In de schaduw van dit pronkstukje, een tikkeltje weggemoffeld, staat de kerk voor de armen, eenvoudig en nederig. Atheïst die ik ben, moet ik, als ik uit architectonische interesse me in een kerk bevind, toch altijd een kaarsje branden voor verloren dierbaren. Waar de vergulde hemel mij niet kon verleiden tot deze daad, nodigde de sfeer in de armenkerk uit tot het aandachtig ontsteken van een rood glanzend kaarsje.

Abdij van Novacella, voorbeeld van Überbarok

Even buiten Bressanone staat de abdij ‘Abbazia di Novacella’, een eeuwenoud religieus complex. Al vanaf de eerste dagen bood zij onderdak aan pelgrimgangers op weg naar het heilige land of Rome, onderwees zij de jongens uit de buurt, behield zij het cultureel erfgoed en verbouwde ze wijn op de heuvels die de abdij omringden. Allemaal activiteiten die de abdij nog steeds ontplooit en die haar verzekeren van economische zelfstandigheid. In de bibliotheek, op zich al een schitterende zaal, ligt het type boek waar de term monnikenwerk vandaan komt. Grote boeken met liedteksten zodat iedereen mee kon lezen, met bladeren van perkament, minutieus geschreven, geschilderd in bladgoud en lapis lazuli. Het wekt bij mij een melancholisch verlangen op naar een tijd waarin een boek al je zintuigen kon beroeren en zij niet verdrongen werd door oplichtende letters op een beeldschermpje.

Voor de kerk die bij de abdij hoort moet een nieuw woord voor barok worden uitgevonden. Überbarok misschien. Goud, wit, rood en roze zijn de dominante kleuren in dit, door meer dan driehonderd engeltjes bezochte huis van God. Het contrasteert mooi met de robuuste eenvoud van de rest van de gebouwen.

Moscata Rosa

We kunnen de abdij natuurlijk niet verlaten zonder te proeven van haar heerlijke wijnen. Al walsend, kleur en geur als voorbode van de smaak beoordelend, proeven we o.a. witte Sylvaner, Kerner en Gewürztraminer en rode Lagrein en Pinot Nero. Allen wijnen waar de streek om beroemd is. We sluiten af met wat mij betreft een nieuw toppertje: een Moscata Rosa. Het is een geruststellende gedachte te weten dat eten en drinken altijd iets zal zijn waarbij al je zintuigen geraakt worden.

Waar, wat en hoeveel

De nachtwandeling kost Euro 7 per persoon is in gratis voor houders van de Brixencard. Voor andere excursie in en om Bressanone/Brixen vind je hier meer informatie.
De VVV van Bressanonen/Brixen ligt aan de Regensburger Allee 9, 39042 Brixen, Tel. +39 0472 836401, Fax +39 0472 836067.